Determinizm Nedir

Determinizm Nedir ? Determinizm Ne demek ?

1-)Alm. Determinizm, Fr. Determinisme, İng. Determenizm. Felsefede, dünyanın belirli bir andaki durumunun, önceki halinin sonucu ve gelecekteki durumunun sebebi olduğunu kabul eden görüş. Determinizm, illiyet (sebebi, sonuca bağlayan bağ; nedensellik) ilkesine dayanır. Bu görüş zorunsuzluk ve hür iradeyi kabul etmeyip, fiziki, ruhi ve ahlaki bütün olayları bir takım zaruri sebepler zincirinin zaruretle tayin ettiğini iddia eden bir teoridir. İnsandaki hürriyet ve iradeyi inkar ederek hareket ve hadiselerin meydana gelişini sebeplerin kuvvetine atfeder. Yani insanın şu veya bu şekilde hareket etmesi mutlaka şu veya bu sebeplerin neticesi olup irade namında hür ve müstakil bir başlangıç yoktur. Bu sebeple deterministler insanı bir eşya gibi değerlendirirler.

Determinizm iki genel kategoriye ayrılabilir. Birinci grup inanç determinizmidir. Bu görüşte, ilkel şekli ihmal edilirse, dünyadaki her şeyin bir gayesi ve ilahi kudret dahilinde belirlenen bir sonu vardır. Bu determinizmin ilkel şeklini Saint-Augustin ile Dante, çağdaş biçimini ise Hegel savunmuştur. Bu çeşit determinizm, dini konularda fikir yürüten filozofun ortaya attığı görüşleri ihtiva eder. Dünyanın, hayatın ve eşyanın yaratılış sebep, hikmet ve usulleri hakkında Hıristiyanlıkta, Yahudilikte ve İslamiyette başka başka nakil ve izahlar vardır. Bunlardan bilhassa İslamiyetin bildirdiklerinden bir determinist benzerlik çıkarmaya çalışanlar olmuşsa da görünüşte ve asılda böyle bir benzerlik kuramamışlardır. Çünkü determinizm bir felsefi görüştür. Bu felsefi görüşün de aldığı konuların çoğu İslam dininde vahye dayanan itikat konularıdır.

Determinizmin ikinci şekli; mekanistik determinizm olarak da ifade edilebilecek “bilimsel determinizm”dir. Bu görüşte bilimin sınırlı alanda gerçeğin bulunması için belirli tabiat kanunları araç olarak kullanılmak istenmiştir. Ne var ki günümüzde quantum mekaniği, olayların önceden tesbitinin imkansız olduğunu ortaya koyarak, mekanistik determinizm görüşünün yanlışlığını tamamen ortaya koymuştur. Bilimsel determinizm temsilcileri Saint-Simon, Auguste Comte ve Spencer gibi felsefecilerdir.


2-)(Determınısm) 1. Belirlenimdlik. Evrendeki her olay
ve olgunun nedensellik zinciri çerçevesinde belirli kanunlar ya da kurallara
bağlı olarak meydana geldiğini, doğada bulunan her şeyin birbirine kırılmaz bir
neden-sonuç zinciriyle bağlı olduğunu İleri süren görüş.

2. Benzer
nedenlerin, benzer koşullar altında mutlaka benzer sonuçlar doğura­cağını
savunan yaklaşım.


3-)Belirlenimcilik.


4-)Bk. belirlenimcilik


Bu bilgi faydalı oldu mu ?

 


Dil
Anlamı
İngilizcesi İngilizce
Determinism, doctrine which states that there is a reason for everything and all is predestined.

  • Özgürlük kulaga hoş gelir, hoş olmasada Determinizm daha gercekcidir.

Sizde içinde Determinizm kelimesi geçen bir şeyler paylaşın !

Determinizm kelimesi anlamı 516 defa okunmuştur. [236877] Determinizm kelime anlamı, Determinizm nedir, Determinizm ne demek, Determinizm sözlük anlamı

Paylaş