Hadım Nedir

1-)Alm. Kastrat, eunuch, Fr. Castre, eunuque (f), İng. Castrate, eunuch. Testisleri (hayaları) veya sperma üreten organları alınmış erkek. Hadımlaştırma işleminden sonra damızlık atlar (aygırlar), iğdiş edilmiş beygir; boğalar, öküzler, koçlar da yine iğdiş edilmiş boğa, öküz ve koç adlarını alırlar.

Hadım etmek için şu sebeplerden birinin bulunması gerekir: İstenmeyen karakterlerin nesilden nesile aktarılmasını önlemek. Erkek hayvanların mücadele etmeden bir arada yaşamalarını ve dişilerle erkeklerin üreme olmaksızın bir arada barınmalarını sağlamak. Erkek hayvanları daha kolay idare etmek. Et üretiminde verimi artırmak. Tali seks karakterlerinin (ikincil cinsiyet özelliklerinin) gelişmesini geciktirmek ve bazı iç organ yapılarında değişiklik sağlamak, testis hastalıklarını bilhassa bazı tümörlerini tedavi etmek.

Hadımlaşma işleminin yaşı, cinse göre değişir. Taylar genellikle bir veya iki yaşında, kullanılma niyetine ve has gelişmesinin derecesine göre veya diğer istenen karakterlere göre iğdiş edilirler. Buzağıları 6 haftalık veya 4 aylıkken, kuzuları 2-6 haftalıkken ve köpekleri, kedileri 6-12 aylar arasında hadım ederler.

Hadım etmenin usulleri hayvanın cinsine göre değişir. Atlarda cerrahi yolla testislerin çıkartılması tercih edilir. Cerrahi işlem, anestezi altında hayvan ayaktayken veya yatarken yapılır. Buzağılar ile kuzular da cerrahi yolla iğdiş edilebilirler ise de, başka yollar da vardır. Bazı bölgelerde buzağı ve kuzular, testislerin üstüne plastik bant geçirmekle hadım edilirler. Bu usul ile testislere kan akımı kesilir ve bir zaman sonra testisler düşer. Bazan bu usul tetanoz hastalığına yol açabilir. Üçüncü bir yol “emasculatome” denen aletin kullanılmasıdır. Bu alet ile testislerden ayrılan ve muhtevasını dış ortama taşıyan spermatik kordon kesilmiş, testise giden kan akımı azaltılmış olur. Böylece testisler büzüşürler ve fonksiyonlarını kaybederler.

İnsanları hadımlaştırma binlerce yıllık bir maziye sahiptir. Romada esirlere uygulanırdı. Doğu ülkelerinde de yaygındır. Çinde kralın maiyetinde, iç halkada bulunanlar arasında hadım edilmiş olanlar çoğunluktaydı. İtalya’da 18. yüzyıla kadar oğlanlar, Papanın korosunda ince seslerini korumak için hadım edilirlerdi. Osmanlı saraylarında, haremde çeşitli hizmetlerde kullanılan haremağaları, sonradan hadımlaştırılan kişiler değildi. Bunlar doğuştan hadım olanların içinden seçilirdi. Osmanlı kanunlarına göre Afrika’dan getirilen esirlerin hadım edilmeleri yasaktı.

Bugün insanlar için hadımlaşma işlemi habis hastalıklar, ilerlemiş tüberküloz, inmemiş testis ve büyük fıtık ameliyatlarında seçilebilecek bir uygulama olarak görülmektedir. Kötü huylu testis (haya) urlarında şayet fazla gecikme olmamışsa, bu kötü urun yayılmasını önlemek için, testis çıkarılır. Torbaya inmemiş, testis büluğ çağından sonra fark edilmişse, kanserleşme ihtimali fazla olduğu için cerrahi olarak çıkarılmalıdır. Şayet bir testis çıkarılmış, diğer testis yerinde duruyorsa ve normalse, bu kişi hadım değildir, çocuk sahibi olabilir.

Bir de doğum kontrolü sebebiyle, erkekler kısırlaştırılmaktadır. Bunun için de, erkek döl hücrelerini taşıyan kanallar, ameliyatla bağlanmaktadır. Bu ameliyatla erkeğin cinsel istek ve vazifesi değişmemekte, fakat artık çocuk sahibi de olamamaktadır. Bunun yakın tarihteki en yaygın örneği Hindistan’da binlerce erkeğin bu yolla kısırlaştırılması olmuştur.

2-)Kısırlaştırılmış, enenmiş erkek.

3-)Bk. enek

Bu bilgi faydalı oldu mu ?