Hayali Nedir

1-)on altıncı yüzyıl divan şairi. Kanuni Sultan Süleyman Han devrinde şöhrete erişerek padişahın teveccüh ve iltifatını kazanan şair.

Asıl adı Mehmed’dir. Vardar Yenicesi’nde doğmuştur. Şiir sanatına çocuk denecek bir yaşta başlamış ve daha, genç yaştayken güzel şiirler söylemiştir. Memleketinde Haydari Şeyhi Baba Ali Mest’in talebesi olmuş, tasavvufu bu zattan öğrenmiştir. Daha sonra hocasıyla birlikte İstanbul’a gelmiştir.

Hayali, İstanbul’da bazı tesadüflerle şiir ve sanat hamilerinin dikkatini çekmiş, sırasıyla Defterdar İskender Çelebiye, Sadrazam İbrahim Paşaya intisab etmiş ve İbrahim Paşa vasıtasıyla da Kanuni Sultan Süleyman Han tarafından tanınmıştır. Böylece şair padişahın kendisiyle görüşmekten zevk aldığı, şiir ve sanat müsahipleri arasına girmiştir.

İskender Çelebi ile İbrahim Paşanın idamlarından sonra yıldızı sönmüş ve bazı rakiplerinin saldırısıyla hayli sıkıntılı zamanlar yaşamıştır. Vakur ve hakiki bir kalender olan şair, çok defa rakiplerine cevap vermeye tenezzül etmemiştir. Hayatının sonlarında kendisine Kanuni Sultan Süleyman Han tarafından bir Sancak ve Bey ünvanı verilen Hayali 1557 yılında Edirne’de ölmüştür.

Hayali, hayalinin zengin, lirizminin gür ve kuvvetli oluşuyla divan şiirimizin üstün şahsiyetlerinden biridir. Tasavvufla beslenmiş ince, zarif ve ahenkli gazelleri onu devrinin, Necati ile Baki arasında yetişmiş en büyük şairi mertebesine yükseltmişti. Divan’ı vardır.

GAZEL

Cihan-ara cihan içindedür arayı bilmezler

O mahiler ki derya içredür deryayı bilmezler

Harabat ehline duzah azabın anma ey zahid

Ki bunlar ibn-i vakt oldu gam-ı ferdayı bilmezler

Şafak-gun kan içinde dağını seyr eyler aşıklar

Güneşde zerre görmezler felekde ayı bilmezler.

Hamide kadlerine rişte-i eşki takub bunlar

Atarlar tir-i maksudu nedendür yayı bilmezler

Hayali fakr şalına çekenler cism-i uryanı

Anunla fahr ederler atlas ü dibayı bilmezler

2-)Hayal niteliğinde veya hayal ürünü olan, sanal, fantastik.

3-)Karagöz oynatan kimse, hayalci, karagözcü.

4-)Gölge oyunu ustası.

5-)Hayal niteliğinde veya hayal ürünü olan, düşsel, imgese

6-)Karagöz oynatan kimse, karagözcü.

7-)1. hayal niteliğinde ya da hayal ürünü olan. 2. kanuni sultan süleyman devrinin büyük şairlerinden biri

Bu bilgi faydalı oldu mu ?