Hız Nedir

1-)Alm. Geschwindigkeit (f), Fr. Vitesse, velocite (f), İng. Speed, velocity. Bir hareketlinin birim zamanda aldığı yol. Alınan yolun zamana göre değişimi olarak da tarif edilebilir. Alınan yol doğrusal ise hız çizgisel, dairesel ise açısal olur. Hareketlinin herhangi bir andaki hızına ani hız, yol boyundaki hızların ortalamasına da ortalama hız adı verilir. Hız, vektörel bir büyüklüktür. Yönü ve şiddeti ile ifade edilir. Hız birimleri C.G.S. (cm, g, saniye) sisteminde cm/s, M.K.S. (metre, kg, saniye) sisteminde m/s, İngiliz ölçü sisteminde feet/s = 30,6 cm/s veya mil/saat = 1,6 km/saat'dır. Yaygın olarak kullanılan hız birimi 1 saatte alınan yolu kilometre cinsinden ifade eden kilometre/saat kısaca km/h olarak gösterilir (1m/s = 3,6 km/h).

Bir hareketlinin hızı, ya sabit veya değişen hızdır. Değişen hız ise düzgün değişen (sabit ivmeli) veya gelişi güzel değişen hız şeklindedir. Değişen hız da artan ve azalan hız şeklindedir.

Serbest düşen bir cismin hızı düzgün değişen ve artan hız, düz bir yolda belirli bir zaman 70 km/h hızla giden arabanın hızı sabit hız, yukarıya doğru düşey olarak fırlatılan bir cismin hızı ise düzgün değişen ve azalan hızdır. Virajlı yollarda veya engebeli bir arazide seyreden vasıtanın hızı ise değişen hızdır. Normal yürüyen bir insanın hızı 5 km/h, ses hızı 340 m/s=1224 km/h=1mach, ışık hızı ise 300.000 km/s'dir.

Bazı Hareketlilerin Erişebildiği En Büyük Hızlar

İnsan (100 m'lik yolda) : 36 km/h

Bisiklet : 40 km/h

Yarış atı : 70 km/h

Leopar : 96 km/h

Balık : 109 km/h

Yarış otomobili : 413 km/h

Yarış motosikleti : 513 km/h

Özel yarış botu : 556 km/h

Özel sürat otomobili : 1016 km/h

Tabanca mermisi (Namludan çıkış hızı) : 3500 km/h

Uçak : 3,32 mach=3529 km/h

İnsanlı uzay aracı : 39.897 km/h

İnsansız uzay aracı : 240.000 km/h

Hareketlilerin kat ettiği yol doğrusal değil de dairesel ise açısal hız sözkonusudur. Dünyanın ekseni etrafındaki açısal hızı 7,25 x 10-5 rad/s, Ekvator üzerindeki çizgisel hız ise 1667 km/h'dır. Atmosfer de dünya ile beraber aynı hızla döndüğü için dünyanın döndüğünü fark edemiyoruz.

2-)Çabukluk, sürat.

3-)Bir hareketten doğan güç, şiddet
Örnek:Yağmur şimdi hızını daha da arttırmıştı. H. Taner

4-)Çaba, güç, gayret, takat.

5-)Alınan yolun harcanan zamana oranı, sürat
Örnek:Hikayede baştan sona kadar hareket ve hız olmalıdır. F. R. Atay

6-)Bir cismin ya da bir dalganın birim zamanda aldığı yol.

7-)Bk. alıcıhızı

8-)Bk. duyarlık

9-)(I) Birim zamanda alınan yol.

10-)Demografi ve epidemiyolojide en sık kullanılan ölçümler olan, incelenen nüfusta belirli bir sürede görülen belli bir olay sayısının, bu olay bakımından risk altında bulunan nüfus dilimine bölünmesiyle elde edilen ve çoğunlukla on binde veya binde şeklinde ifade edilen ölçüt.

11-)Sür'at, çabukluk.

12-)Atılan, kalkan, sıçrayan. (Osmanlıca'da yazılışı:hiz)

Bu bilgi faydalı oldu mu ?