Kavak (Populus) Nedir

1-)Alm. Papel (f), Fr. Peuplier (m), İng. Poplar. Familyası: Söğütgiller (Salicaceae) Türkiye’de yetiştiği yerler: Anadolu ve Trakya.

Mart, nisan aylarında çiçek durumları meydana getiren, daha çok rutubetli bölgelerde, su kenarlarında yetişen, 10-20 m yüksekliğinde, rüzgarlarla tozlaşan iki evcikli bir ağaç. Yapraklarının üst yüzü yeşil, alt yüzü kül rengi, üçgen, oval, eliptik veya yürek şeklindedir. Yaprak sapı, yaprak ayasına dikey olarak yassılmış, erkek çiçek durumları sarkıktır.

Kavak ağaçları sulu yerlerde kolaylıkla büyüyen ve köklerinden meydana gelen sürgünler vasıtasıyla yayılan ağaçlardır.

Anadolu’da 5 kavak türü yetişmektedir. Bunlar kara kavak (Populus nigra), servi kavağı veya ehrami kavak (P. pyramidalis), ak kavak (P. alba), titrek kavak (P. tremula), Fırat kavağı(P. euphratica) dır.

Kullanıldığı yerler: Yol kenarlarına, park ve bahçelerde gölge vermek ve tarla kenarlarına rüzgar kesici olarak dikilir. Odunundan bitkisel kömür elde edilir. Kağıt ve kibrit imalinde, bazı yerlerde yakacak olarak, inşaatlarda yapı malzemesi olarak ve mobilya imalatında kullanılır.

Kara kavak (P. nigra): Gövdeleri derin çatlaklı ve siyahımsı renkli kabukludur. Dallar yaygın ve gevşektir. Yaprakları üçgen şeklinde, dişli kenarlı, tüysüz, üst yüzü koyu, alt yüzü daha açık yeşil renkli ve sarımsı damarlıdır. Yaprak tomurcuklarında pullar reçinemsi bir madde ile biribirine yapışıktır. Tohumlar tüylüdür.

Kullanılışı: Açmazdan evvel toplanmış çiçek ve yaprak tomurcukları kullanılır. Tanen, uçucu yağ, salisin ve populin glikozitleri bulunmaktadır. Kavak tomurcuklarından hazırlanan merhemler hemoroit (basur) ve romatizma tedavisinde kullanılmaktadır.

Servi kavağı-ehrami kavak (P. pyramidalis): Dal ve dalcıklarının oldukca şakuli bir şekilde bulunması ve bu suretle taç kısmının piramit şeklinde görülmesi ile kara kavaktan ayrılır. Bütün Anadolu’ya yayılmıştır. Kara kavak gibi kullanılır.

Titrek kavak (P. tremula): Tomurcuklar ve yapraklar tüysüzdür. Yaprak sapı çok yassı olup bir bıçak sırtı gibidir. Genellikle yüksek dağlarda ve rutubetli ormanlarda bulunur. Tedavide dal kabukları kullanılmaktadır. Kabuklarında populin ve salisin glikoziti vardır. Kabukları ateş düşürücü ve romatizma ağrılarını dindirici olarak kullanılmaktadır.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?