Kepek Nedir

1-)Alm. Kopfschuppen (pl.), Fr. Pellicules (pl.), İng. Scurf, dandruf. Daha ziyade yağlı bünyeye sahip kişilerde, saçlı derinin kabuklanması neticesinde baştan dökülen ince ve beyaz renkte olan kabuklar.

Saçların kepeklenmesi oldukça sık rastlanılan bir durumdur. Bu durum bünyenin fazla yağlı olmasından ileri gelmektedir ki, böyle bünyelere seboreik bünye denilmektedir. Kepeklenme aşırı olmadıkça önemli değildir.

Yağlı bünyeye sahip kişilerde aynı zamanda saçlar da kolay dökülmektedir. Dolayısıyla kepeklenmeye, saçların dökülmesi de eşlik etmektedir. Yoksa, kepeklenmenin saç dökülmesine yol açması söz konusu değildir. Yağlı bünyeye bağlı olarak meydana gelen deri kalınlaşması, kepeklenmeye yol açar. Kepeklenme, bulaşıcı bir durum değildir.

Kepeklenmenin tam olarak ortadan kaldırılması mümkün değildir. Ancak alınacak tedbirlerle azaltmak mümkündür. Baş, haftada birden fazla yıkanmalıdır. Banyolarda kükürtlü veya katranlı sabunlar ve selenium sülfitli şampuanlar tavsiye edilir. Bunları devamlı kullanmak gerekir. Bu ilaçlar aynı zamanda saç dökülmesini de azaltırlar. Başa masaj yapmanın veya saçları uzun süre fırçalamanın faydası yoktur.

2-)Alm. Kleie (f), Fr. Son (m), İng. Bran. Tahıl taneleri öğütülüp elendikten sonra elek üzerinde kalan kabuk. Derinin pullanmasına da kepek denilir.

Tahıl kepeği, eskiden hayvan yemi olarak kullanılıyordu. Bugün insan vücudunun besleyici olmayan ve hazmedilemeyen bazı maddelere de ihtiyaç duyduğu anlaşılmıştır. Uzun yıllar, posanın insan beslenmesi ve sağlığı üzerinde tesiri olabileceği düşünülmemiştir. Hatta posa hazmedilmediği ve besleyici bir değer taşımadığı için gereksiz bir madde olduğu kabul edilmekteydi. Bunun için de yiyeceklerin posadan arındırılması için uğraşılmıştır. Bu sebeple tahıl unları çok ince eleklerden geçirilerek kepek kısmı çıkarılmıştır. Son yıllarda yapılan ilmi çalışmalar neticesi, sindirim sisteminin düzenli çalışabilmesi için, vücuda bir mikdar posa alınmasının gerekli olduğu anlaşılmıştır. Posa, sindirim sisteminin hareketlerini düzenlediği gibi barsaklarda meydana gelen zararlı maddelerin dışkı ile dışarı atılmasını sağlamaktadır. Posanın barsakla hasıl olan veya barsağa giren bazı toksik maddelerin etkisini önlediği tesbit edilmiştir. Bu müsbet tesirler yanında tahılların kepek kısmında bol bulunan fitik asit adlı bir madde, diyetteki kalsiyum, demir ve çinko mineralleri emiliminde azalmalara yol açmaktadır. Tahıllarda, fitik asidi parçalayan ve fitaz adı verilen bir enzim bulunmaktadır. Kepeğin bu menfi tesirini önlemek için kepekli unların hamur haline getirilmesi, mayalandırılması ve ondan sonra çeşitli mamuller (ekmek bisküvi gibi) yapılması gerekmektedir. Mayalı hamur haline gelişte fitaz enzimi etkisiyle fitik asit parçalanmakta ve tesirsiz hale gelmektedir. Son zamanlarda kişi diyetlerinde, kepek ve kepekli unların bulunmasına ehemmiyet verilmeye başlanılmıştır.

Hiç elenmemiş unlar ve içine ayrıca kepek katılarak posa oranı arttırılmış unlarla yapılan mayalı ekmekler ve bisküviler, posayı az yeme alışkanlığı kazanmış toplumlarda, tüketimi giderek artan gıdalar haline gelmektedir. Gerçekten özellikle buğday kepeği faydalı tesiri olan posa maddelerini daha çok ihtiva etmektedir. Bu sebeple kepekli esmer ekmek ve kepekli bisküviler tercih ve hekimler tarafından tavsiye edilmektedir. Ekmek ve bisküvilerin bol kepekli olmaları halinde kalori değerleri azalmakta protein ve vitamin muhtevaları ile posa mikdarları ise önemli oranda artmaktadır. Yapılan incelemelere göre, kurutulmuş buğday kepeği içinde yaklaşık yüzde 48 oranında posa bulunmaktadır. Bu nitelikteki kepekten, 80 gram bisküvi ununa 20 gram karıştırılarak yapılan bisküviler ile normal bisküviler arasında önemli farklar tesbit edilmiştir. Şekerli bisküvilerin daha yüksek kalorili olduğundan şişmanlar için mahzurlu olabileceği, kepekli bisküvilerde ise besin değerlerinin arttığı ve kalorinin azaldığı görülmektedir.

Kepekli ekmek ve bisküvilerin satın alınmaları halinde dikkat edilmeleri gereken en önemli hususlar, bu mamullerin mayalandırılmış hamurla imal edilmeleri ve kepek miktarının daha fazla olmasıdır.

100 gr kepekli bisküvi ve şekerli bisküvinin besin değerleri:

Şekerli Bisküvi Kepekli Bisküvi

Enerji değeri : 465 : kl : 400 : kl

Protein miktarı : 5,4 : gr : 7,07 : gr

B1 vitamini miktarı : 0,02 : mgr : 0,16 : mgr

Niacin miktarı : 0,30 : mgr : 4,22 : mgr

B2 vitamini miktarı : 0,07 : mgr : 0,13 : mgr

Posa miktarı : 0,2 : gr : 9,7 : gr

3-)Un elendikten sonra, elek üstünde kalan kabuk kırıntıları.

4-)Başın derisinde oluşan küçük, beyaz pulcuklar.

5-)Bazı deri hastalıklarında deriden dökülen parçacıklar.

6-)Tane yemlerin öğütüldükten sonra elenerek ununun ayrılması sonrası geriye kalan selülozca zengin hayvanlara suyla karıştırılarak verildiğinde dışkının kitlesini artırarak atılmasını kolaylaştıran kabuk kısmı.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?