Çekmece Nükleer Araştırma Ve Eğitim Merkezi (Çnaem) Nedir

1-)nükleer alanda araştırma, geliştirme, uygulama ve eğitim çalışmaları yapmak amacıyla çalışan araştırma merkezi. Türkiye Atom Enerjisi Kurumuna bağlı olan ÇNAEM 1962’de Küçükçekmece Gölünün kıyısında 3200 dönümlük arazi üzerinde kurulmuştur.

Günümüzde bilimsel ve teknolojik çalışmalar içerisinde mühim bir yere sahib bulunan nükleer bilimler ve nükleer teknoloji, kompleks hızlı gelişme gösteren, pahalı yatırımlar ve en mühimi de çeşitli bilim dallarında çok sayıda nitelikli eleman gerektiren bir çalışma alanıdır.

Ülkemiz dünyadaki gelişmelere paralel olarak 1956 yılında Başbakanlık Atom Enerjisi Komisyonunu kurmuştur. Bu komisyonun ilk faaliyeti, 27 Mayıs 1962’de faaliyete geçen TR-1 reaktörünü ve Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezini kurmak olmuştur. 1982 yılında yeni bilimsel ve teknolojik ilerlemelere uyum sağlamak gayesiyle Türkiye Atom Enerjisi Kurumu kurulmuştur.

ÇNAEM’de nükleer alandaki araştırma, uygulama ve eğitim faaliyetleri 10 ayrı bölümde yürütülmektedir: Reaktör işletme, radyoizotop üretim, endüstriyel uygulama, sağlık fiziği ve elektronik bölümleri teknik ve uygulama sahalarında; fizik, kimya, radyobiyoloji, nükleer mühendislik, nükleer yakıt teknolojisi bölümleri de araştırma sahalarında faaliyetlerini sürdürmektedir.

ÇNAEM’deki Türkiye’nin ilk araştırma reaktörü olan TR-1 1962’de faaliyete geçmiştir. TR-1 reaktörü 1 megawatt termal güçte, ılık nötronlarla çalışan havuz tipi bir araştırma reaktörüdür. Reaktörün yakıt elemanları MTRtipinde olup, % 93 zenginleştirilmiş U-235 ihtiva etmektedir. Yavaşlatıcısı ve soğutucusu sudur. Yansıtıcı olarak kalbin ön ve arka yüzeylerinde grafit kullanılmıştır. TR-1’in kalbi, içinde 450 m3 su bulunan iki bölmeli havuzun küçük bölmesinde ve 8.70 m derinliktedir. Havuz duvarları biyolojik zırhlama sebebiyle 1.75 m kalınlığında baritli betondur.

Tıp, tarım ve endüstri alanlarında kullanılan radyoizotoplara karşı isteğin çok fazla artması ve bu taleb artışına TR-1 reaktörünün kifayetsiz kalması sebebiyle 1974 yılında TR-2 adı verilen 5 megawatt gücünde yeni bir reaktörün, havuzun büyük bölmesinde kurulmasına karar verildi. Bunun neticesinde TR-1 reaktörü 19 Eylül 1977’de durdurularak söküldü. TR-1’in yerini alan TR-2’nin yakıt elemanları MTR tipinde, 23 plakalı ve % 93 zenginlikte U-235 ihtiva eden UA-1 alaşımıdır. Yavaşlatıcı ve soğutucu yine sudur. Yansıtıcı olarak kalbin iç yüzeyinde su, arka yüzeyinde berilyum kullanılır.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?