Çıkrık Nedir

1-)Alm. Wellrad, Fr. Treuil, poulie, İng. Spinning wheel. Ağır yükleri kolayca kaldırabilmek maksadıyla kullanılan alet. Çok eski zamandan beri bilinen çıkrık, özellikle kuyulardan su çekmek ve ağır yükleri kaldırmak için kullanıldığı gibi, günümüzde de değişik maksatlarla pekçok yerde kullanılmaktadır.

Prensip olarak; dönme eksenleri aynı, yarıçapları farklı olan iki silindirden meydana gelir. Kaldırılacak olan yük, küçük silindire sarılı olan ipin ucuna asılır. Büyük silindire sarılı bir başka ipin ucuna da F kuvveti tatbik edilir. Büyük silindir, kol veya motor ile de döndürülebilir.

Büyük silindirin yarıçapı a, küçük silindirin yarıçapı b ve kaldırılacak yükün ağırlığı G ise, çıkrığın dengede kalabilmesi için gerekli kuvvet F= (b/a).G’dir. Kuvvet kazancı ise; a/b=G/F’dir.

Zamanımızda kullanma sahalarına ve yapılış şekillerine göre isimlendirilen çeşitli çıkrıklar mevcuttur.

2-)Kuyudan kovayı çekmeye yarayan ve el ile çevrilen araç.

3-)İplik bükme, iplik sarma vb. işlerde kullanılan, el veya ayakla çevrilen dolap.

4-)Ağır bir şeyi çekecek ipin sarılmasına yarayan ve bir eksen üzerinde uzunca bir kolla çevrilerek dönen silindir.

5-)Halatların sarıldığı kollu makaralar.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?