Batıniyye Nedir

Batıniyye Nedir ? Batıniyye Ne demek ?

1-)BÂTINİYYE



Kur'an ve hadislerdeki her zahirin, açık hükmün bir de batını, iç yüzü, herkesin anlayamayacağı gizli tarafı olduğunu ve Kur'an ile hadislerin ancak tevil (yorumlama) ile anlaşılabileceğini iddia eden fırkalara XII. asırdan itibaren toptan verilen isim. Bunlar kendilerinin Şia'ya mensup olduklarını iddia ederlerse de, İslam bilginleri tarafından İslam dışı kabul edilmiştir. Batınilere, muhtelif vesileler ile verilmiş isimler şunlardır: Karamıta, Saibiye, İsmailiye, Mübarekiye, Babekiye.

Bunlar ayet ve hadislerdeki zahir (ilk bakışta anlaşılan) manaların kabuk teşkil ettiğini; asıl maksadın, bunların özü olan batıni manaların olduğunu söylerler. Onlara göre zahiri manaları halk tabakası anlar: Batıni manaları ise ancak kendilerince kabul edilen masum imamlar bilir. Ayet ve hadislerin zahirine tutunup kalan; kayıtlar ve sorumluluklar altında kalmış olur. Fakat bunların batıni manalarını anlayabilenler, bu kayıt ve sorumluluklardan kurtulmuş olurlar. Bunlara göre namazın manası imama dua etmek; zekatın manası kabiliyetli olanları ilme teşvik etmek; orucun manası, zahir ehlinden ilmi saklamak; haccın manası, ilmi talep etmek guslun manası ahdi yenilemektir.

Tohumu İbn Sebe tarafından atılmış olup Abbasiler'den Mu'tasım zamanında yaşayan Ahvazlı Meymun tarafından filizlendirilen Batıniyye mezhebine ilk defa Muhammed Ali Berkai, H. 255 yılında takiyyeyi terk ederek alenen davet etti:

Batıniliğe, hakikatlerin sadece masum imamın öğretmesi ve telkiniyle öğrenileceğine inandıkları için, "Ta'limiyye"; haram olan şeylerden kaçınmadıkları ve farzları yerine getirmedikleri için "İbahiyye"; içlerinde Allah ve Peygamberi inkar edenlere "Melahide"; Cafer-i Sadık'ın oğlu İsmail'i babasından sonra imam tanıdıkları için "İsmailiyye"; kurucularından Hamdan Karamıt'a uydukları için

"Karamita"* uyuşturucu olarak haşhaş kullandıkları için "Haşşaşun" da denilmiştir. Batıniliğin isimlerinden biri de "Seb'iyye"dir. Seb'iyye, yedi sistemini benimseyenler demektir. Onlara göre, Adem, Nuh, İbrahim, Musa, İsa, Muhammed ve Muhammed Mehdi yedi natık (konuşan) dır. Bunların ikisi arasında yedi imam bulunur. Bunlar ilk peygamberlerin şeriatını tamamlarlar. Madde alemini yedi gezegen idare eder.

Davet usulleri: Batıniler'in gayesi islam dinini yıkmaktır. Ama inançtarını rastgele herkese açıklamazlar. Gizli bir örgüt gibi çalışırlar. Faaliyetlerini imamları ve dai* (misyoner)leri vasıtasıyle yaparlar. Onlar arasında yedi derece vardır:

1- İmam: Bilgileri doğrudan doğruya Allah'tan alır.

2- Huccet: İmamın ilmini yüklenmiş olan kimsedir.

3- Zu Masse: Çocuğun anasının sütünü emdiği gibi, ilmini Hüccet'ten emen kimsedir.

4- Ebvab: Bunlar dai (misyoner) lerdir. Bu rütbeye ulaşanlara Dai-i Ekber de denir. .

5- Dai-i Me'zun: Zahir ehlinden bu mezhebe girmek isteyenleri kabul eder, bu hususta gereken şeyleri yapar.

6- Mükelleb: Av köpeğinin çalılıklar arasında avını araştırması gibi, zahir ehli arasına sokulup daveti kabul etmeye müsait olanları bir takım sözlerle kandırıp Dai-i Me'zun'a götüren kimsedir.

7- Mü'min: Batıniliğe inanan kimsedir.

Batıniliğin hileleri: Batıniliğe mensup olan dailer insanları kendi mezheplerine davet ederken, onları kandırmak için dokuz basamaklı bir taktik uygularlar. Bunlara Batıniliğin hileleri denir. Kısaca şöyledir:

1-Dai, mezhebine davet edeceği kimseleri çok iyi teşhis etmeli, bu işe müsait olmayanlarla uğraşmamalıdır. Bunun için insanları tanıma kabiliyeti olmalıdır.

2- Dai kendisini, mezhebine davet ettiği kimselere sevdirmeli, onların dostluk ve itimatlarını kazanmalıdır. Onları dindarlığına inandırmalıdır.

3- Dai, telkinde bulunduğu kimselere, kendilerini şüpheye düşürmek için cevap veremeyecekleri bazı sorular sorar. Mesela, kadınlar adet günlerindeki namazlarını kaza ederler de oruçları niçin kaza etmezler? İnsandan meni gelince yıkanılır da idrar gelince niçin yıkanılmaz? Sabah namazı iki rekat olduğu halde akşam namazı niçin üç rekattır? vb.

4- Dai, yukarıdakine benzer sorularla telkinde bulunduğu kimsede şüphe ve merak uyandırdıktan sonra, onun sorularına hemen cevap vermez. İstek ve merakının derecesini ölçmek için onu bir müddet oyalar. Durumunu uygun görürse, sırları kimseye açıklamayacağına dair söz alır, bu işin yeminsiz olmayacağını söyler.

5- Kendisine söylenecek sırları zahir ehlinden hiç kimseye söylemeyeceğine dair çok ağır yemin alır.

6- Yeminden sonra bile sırları birden söylemez. Gerçeklerin çok ince ve gizli olduğunu bildirir. Bunların akıl ile değil Ehl-i Beyti* seven gerçek ilim adamlarından öğrenileceğini bildirir.

7- Dai, muhatabına ilk bakışta yadırgamayacağı bazı fikirler telkin eder. "Zahir kabuk, batın özdür."

"Zahir sembol, batın maksut olan manadır." gibi.

8- Dini mükellefiyetleri kaldırma. Dini hükümlerden maksat onların batıni manalarını anlamaktır. Batını öğrendikten sonra dinin hiç bir kıymeti yoktur, gibi sözlerle bazı dini mükellefiyetler kaldırılır.

9-İtikattan sıyrılma. Yukarıdaki dereceleri atlayan kişi bütün dini yükümlülüklerden kurtulmuş olur. Artık kendisine bütün haramlar helal kılınmış olur.

Batınilik fikirleri eski Yunan, İran ve Hind düşüncesinden kaynaklanmış, en azından bunların tesirinde kalmıştır.

İslam'a bağlı oldukları iddiasında bulunmakla beraber müslümanlar arasında imansızlığı ve her türlü kötülüğü yayan bu batıl mezhep bağlılarının gayesi insanları saptırmaktır.

Allahü Teala'yı, İslami hükümleri inkar edip Allah'a iman edenleri, Şeriata ve İslam'a bağlı olanları ataya ve hafife almak onların prensiplerindendir. Gayeleri halkı İslam kisvesi altında Mecusiliğe davet etmektir. (İzmirli İsmail Hakkı, Yeni Îlm-i Kelam, Evkaf-ı İslamiyye Matbaası 1339-1341, 161).

Durak PUSMAZ


2-)Batıniyye; "Kur'an-ı kerimin zahiri, açık ve anlaşılır manası olduğu gibi, batıni, gizli manası da vardır. Batıni manası lazımdır. Zahiri, görünen manası lazım değildir." derler. Bu fırka, Seb'iyye, Hurremiyye, Muhammire, Ta'limiyye, Karamita, Babekiyye, Haşhaşiyye, İsmailiyye isimleriyle de anılır. (Şehristani, Ebu Zühre)

Batıniyye fırkasında olanlar; Kur'an-ı kerimin zahir manasını bırakıp batın dedikleri kendi uydurdukları şeylere inandılar. Halbuki Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem, Kur'an-ı kerimin zahir, açık manasını bildirdi. Zahir manayı bırakıp gizli mana uydurmak küfr olur. (Şehristani)

Kur'an-ı kerimin ayetlerine, kelimelerin açık, meşhur manaları verilir. Bu manaları değiştirerek batınilere uyanlar, kafir olur. (İmam-ı Birgivi, Nesefi)


3-)Kur'an-I Kerim'deki ayetlerin ve hadis-i şeriflerin zahir ve aşikar manalarından ayrılarak, usulsüz ve yanlış te'viller ile ayet ve hadislerin gizli ve sırlı manalarını bulmak iddiasında olan sapık bir tarikat ve buna bağlı olanlar.Esasen ayet ve hadislerin ince, derin ve külli manalarını tefsir ve te'vil ile keşfedip bulmak vardır. Fakat zahir manaları ve bunlardan çıkan kat'i hükümleri esas almak ve bunlara aykırı olmamak ve şeriattaki ve tefsir ilmindeki usule uygun olmak gibi şartlara riayet etmekle makbul olur.O.T.D. Sözlüğünde bu hususta şu malumat verilmiştir: Batınilere, muhtelif vesileler ile verilmiş olan isimler şunlardır : 1- Karamıta, 2- Saibiye, 3- İsmailiye, 4- Mübarekiye, 5- Babekiye.Bunlardan başka Batınilere; hakikatın, yalnız Masum İmamın talimi ile öğrenilebileceği iddialarından dolayı Talimiye; dini mahremata riayet etmedikleri için İbahiye vs. isimleri de verilmiştir. Tohumu İbni Sebe tarafından atılmış olup Abbasilerden Mutasım zamanında yaşıyan Ehvaz'lı Meymun tarafından filizlendirilen Batıniye mezhebine en evvel, takiyyeyi terk ile alenen davet eden Muhammed Ali Berkai'dir. (Hicri : 255)


Bu bilgi faydalı oldu mu ?

 

Kelime Türü Nedir ?

Bu kelime Dini bir Terimidir.

Sizde içinde Batıniyye kelimesi geçen bir şeyler paylaşın !

Batıniyye kelimesi anlamı 12 defa okunmuştur. [241588] Batıniyye kelime anlamı, Batıniyye nedir, Batıniyye ne demek, Batıniyye sözlük anlamı

Paylaş