Beyyine Nedir

1-)BEYYİNE



Delil, hüccet, bürhan.

Beyyine Kur'an'da yirmi kez tekrarlanır ve genel olarak şu manalara gelir:

1- Kur'an veya Hz. Muhammed:

"Böyle iken kitap verilenler ayrılmadılar da ancak kendilerine apaçık bir hüccet (beyyine) geldikten sonra (bozuk itikadlarından) ayrıldılar" (el-Beyyine, 98/1,4; el-En'am, 6/I57; Muhammed, 47/14).

2- Delil, hüccet: "De ki şüphesiz bana Rabbim'den apaçık bir hüccet verilmiştir. " (el-En'am 6/57, el-A'raf, 7/85; Hud, 11/17, 28, 88; Taha, 20/133; Fatır, 35/40).

3- Mucize: "Semud kavmine de kardeşleri Salih'i gönderdik, dedi ki: Ey kavmim Allah'a kulluk edin, sizin ondan başka ilahınız yoktur. "Size Rabbınız'dan apaçık bir mucize gelmiştir. " (el-Araf, 7/73,105; el-Enfal, 8/41-42; Hud, 11/53, 63).

4- Apaçık bir işaret, ibret: "Andolsun ki aklını kullanacak bir kavim için biz orada apaçık bir nişane, bırakmışızdır. " (el-Ankebut, 29/35).

Hadislerde beyyine lafızları daha çok "davasını ispat için delil getirmek ve şahit" anlamlarında kullanılmıştır. Mesela en-Nur suresi altıncı ayet olan lian ayetinin sebeb-i nuzulü olan hadisede, Rasulullah (s.a.s.), karısına zina isnadında bulunan ancak ispat için dört şahit getiremeyen Hilal b. Umeyye'ye: "Dört şahidini (beyyine) hazırla yahut sırtına hadd (i kazif) vurulur. " buyurmuşlardır. (Tecrid-i Sarih Tercümesi, XI, 140-141).

Nikahta bulunması gereken şahiter de hadiste beyyine olarak isimlendirilmiştir: (Beyyine (şahit)'siz nikah olmaz. " (Tirmizi, Nikah, 16).

Hadislerde beyyine delil, ispat manasına da kullanılmıştır. Rasulullah (s.a.s.) şöyle buyurur: "Eğer insanlar mücerret davalarıyla (heyyinesiz, şahitsiz) hak kazanacak olurlarsa kavmin malları canları zayi' olur. (Binaenaleyh müddeiden beyyine isteyiniz). Müddea aleyhe de (yemin tevcih ettiğinde) Allah adına (yalan yere) yemin etmenin fenalığını hatırlatın ve ona: Allah'ın ahdini ve kendi yeminlerini az bir paraya değişenler yok mu, işte bunların Âhirette hiç nasibi yoktur. " (Âlu İmran, 3/77) ayetini okuyunuz" (Tecrid-i Sarih Tercümesi, XI, s. 65-66).

Habil NAZLIGÜL

2-)Allahü teala, Kur'an-ı kerimde mealen buyuruyor ki:

(Ey Mekkeliler! Bu kitabı, Kur'an-ı kerimi) "Bizden evvel kitap yalnız iki taifeye (yahudi ve hıristiyanlara) indirildi. Biz ise (konuştuğumuz dilde olmadığından) onu okumaktan gafilleriz" dememeniz için yahut; "Bize de kitab indirilseydi, muhakkak onlardan daha fazla hidayete ererdik" dememeniz içindir. İşte size Rabbinizden (konuştuğunuz dilde) apaçık bir beyyine, bir hidayet ve bir rahmet gelmiştir. Artık Allahü tealanın ayetlerini inkar eden ve onlardan yüz çevirenlerden daha zalim kimdir?Elbette biz ayetlerimizden yüz çevirenleri, bu kabahatleri sebebiyle şiddetli bir azab ile cezalandıracağız. (En'am suresi: 156-157)

2. Mucize.

Kur'an-ı kerimde mealen buyruldu ki:

Semud (Kavmine) de kardeşleri Salih'i (gönderdik). O, dedi ki: "Ey kavmim! Allahü tealaya ibadet edin. Sizin O'ndan başka hiç bir ilahınız yoktur. İşte size, Rabbinizden (benim peygamberliğimi ve sözümün doğruluğunu gösteren) bir beyyine geldi (ki, Allahü tealanın kudretiyle var olan) işte bu devedir. Onu (kendi haline) bırakın, Allahü tealanın arzında otlasın. Ona bir fenalıkla dokunmayın ki, sonra acıklı bir azaba uğrarsınız." (A'raf suresi: 73)

3. Delil, şahid.

Tevatür (yalan üzerinde birleşmeleri aklen mümkün olmayan bir topluluğun verdikleri haber) ile bildirilenlere uymıyan beyyine kabul olunmaz. (Ali Haydar Efendi)

4. Âdil olan iki erkek veya bir erkek ile iki kadın şahid.

Beyyine müddei (davacı) içindir Yemin ise davalıya aittir. (Hadis-i şerif-Cami'us-Sagir)

Allahü tealanın hakkı bulunan bir günahı işliyeni gören kimsenin, bir şahid yanında ta'zir (suçluyu sözle azarlama) yapması lazımdır. Bir müslümana fasık diyen kimsenin ta'zir edilmesi; o müslümanın hakkının korunması içindir. Bir kimse, kendini, ta'zirden kurtarması için beyyine ile sözünü isbat etmesi lazımdır. (İbni- Âbidin)

5. Peygamber efendimizin isimlerinden. (Bkz. Beyyine Suresi)

3-)Bir olayın doğruluğunu ortaya koyabilen yöntem.

4-)Duruşma sırasında bir düşünceyi gerçekleştirmek için başvurulan belge, kanıt, tutamak, delil.

5-)Bk. bilit

6-)Tanıt. ~ külfeti: tanıt yükü.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?