Cebelitarık Nedir

1-)DEVLETIN ADI : Cebelitarık

BAŞŞEHRI : Cebelitarık

NÜFÛSU : 31.300

YÜZÖLÇÜMÜ : 5.8 km2

RESMÎ DILI : İngilizce

DÎNI : Hıristiyanlık (Katolik) ve İslamiyet

PARA BIRIMI : Cebeli Tarık Paundu.

İberik Yarımadasının güney ucunda Cebelitarık Boğazının Akdeniz tarafında aynı adı taşıyan yarımada üzerinde kurulmuş olan İngiliz sömürgesi.

Tarihi

Eski çağlarda ismi Calpe olan bu yer, Müslümanların Avrupa kıtasında ilk fethettikleri bölgedir. 711 senesinde Emevi kumandanlarından Tarık bin Ziyad Kuzeybatı Afrika sahillerine kadar İslamiyeti yaymak için gelmişti. Buradan gemilerle o zamandan beri kendi adıyla anılan Cebelitarık Boğazını geçerek fetihlerde bulunmuştur. İslamiyetin yayılması ile gelişmeye başlayan bölge bu tarihten itibaren de önemli bir liman durumuna geldi. 1039’da Guzman tarafından alındıktan sonra 1299 senesinde tekrar Müslümanlar tarafından alınmıştır. Bir devre adını vermiş olan Endülüs medeniyetinin başlangıç noktası olan bu yer ve Graneda 1462’ye kadar Müslümanların elinde kaldı. Bütün Hıristiyan aleminin Müslümanlar üzerinde bilhassa Endülüs Müslümanlarına yaptıkları eziyet ve saldırılar neticesinde bölge tamamen İspanya’ya geçti. İslamiyetle beraber getirdikleri medeniyet, ilim ve fenne rağmen Hıristiyanlık alemi gözü kapalı olarak sadece kalplerine yerleşmiş kin ve garez yüzünden Müslümanlara işkence ve eziyette ısrar ettiler. Bunun üzerine 1540 senesinde büyük Osmanlı Kaptan-ı Deryası Barbaros Hayreddin Paşa donanmasıyla Müslümanlara yardım etmek için buraya geldi. Barbar Avrupalı Hıristiyanlardan kaçan binlerce Müslümanı gemilerle Kuzey Afrika sahillerine çıkarttı.

1704 senesinde İspanya veraset savaşında İngiliz Hollanda ortak donanması Cebelitarık’ı işgal etti. 1713 senesinde yapılan Ütrecht Antlaşması ile İspanya bu işgali kabul etti. Hollanda ise burayı İngilizlere tamamen bıraktı. O tarihten beri İngilizlerin sömürgesidir.

Fiziki Yapı

Cebelitarık en yüksek noktası 405 m yükseklikteki Gun Tepesi olan kireçtaşından meydana gelen bir dağ kütlesidir. 800 m enindeki bu yassı kaya kütlesinin doğu ve kuzeyi diktir. Sarp yamaçlarda çok az kaynak bulunan bölgede su ihtiyacını karşılamak için özellikle doğu kesimlerde 15,5 hektarlık yağmur depolama havuzları vardır. Cebelitarık şehri bölgenin nisbeten daha düz olan kuzeybatı kesimindedir. Yirmi beş tür memeli hayvan yaşamakta olup, Avrupa’da maymunların serbest olarak yaşadıkları biricik noktadır.

İklim

Yazları sıcak ve hemen hemen yağışsız, kışlar yaza oranla daha ılık ve yağışlı geçer. Sonbahar ve ilkbahar mevsimleri de ılık ve yağışlıdır. Büyük ağaçlar ve ormanlık yerlerin bulunmadığı bölgede ancak çiçek açan bitkiler yetişmektedir. Bu çiçeklerden İberiz gibraltarice isminde olanı, Avrupa’nın başka yerinde yetişmemektedir.

Nüfus ve Sosyal Hayat

31.300 civarında olan bir nüfusa sahiptir. 1704’te İngilizlerin işgali üzerine halk İspanya’ya kaçmıştır. Daha sonra serbest bölge ilan edilmesi üzerine Cenovalılar, İspanyollar ve Yahudiler gelip yerleşmişlerdir. Süveyş Kanalının açılmasıyla önemli bir liman halini almıştır. 5-15 yaş arasında öğrenim parasız ve mecburidir. Ülkede 14 ilk ve 7 yüksek devlet okulu vardır. İngilizce resmi dili olmasına rağmen halkın büyük bir kısmı İspanyolca konuşmaktadır. % 8’i Müslüman olan halkın kalanı Katolik mezhebinde olan Hıristiyanlardır. Üç tane hastanesi vardır. Bunlardan biri akıl hastanesidir. Genellikle İngiliz kanunları uygulanır. Bir radyo ve televizyon istasyonu vardır. Günlük gazetelerin en büyüğü 3000 tirajlıdır.

Siyasi Hayat

İngiliz sömürgesi olan Cebelitarık’ın mevcut anayasası 1964’te hazırlanmıştır. Bölge aynı zamanda garnizon komutanlığı vazifesini de yapan Genel Vali tarafından yönetilir. Yürütme yetkileri vali başkanlığındaki 9 üyeli bir hükumet tarafından icra edilir. Yasama meclisi 11 üye ile bir sözcüden meydana gelmektedir. Bu meclislere seçilebilmek için rüştünü ispat etmiş İngiliz vatandaşı olmak ve bir sene (12 ay) Cebelitarık’ta ikamet etmiş olmak gereklidir. Halen faaliyet gösteren iki siyasi parti mevcuttur.

Ekonomi

Toprakları hem küçük hem de verimsiz olan Cebelitarık’ta bütün gıda maddeleri ile mamul eşya ithal edilir. 1705-1955 seneleri arasında serbest bir liman şehri olan Cebelitarık bu zamandan sonra bir turizm şehri ve gemiler için ikmal limanı vazifelerini görmektedir. Yakıt ikmali yapan gemilerden elde edilen kazanç turizm gemilerinin yanısıra ekonominin temel direği İngiltere’nin yaptığı yardımlardır. Cebelitarık tarih boyunca ve halen dünyanın en iyi tahkim edilmiş bölgelerinin başında gelmektedir.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?