Efsane Nedir

Efsane Nedir ? Efsane Ne demek ?

1-)Alm. Mythe (f), Fr.Mythe (f), légende (f), İng. Myth. Bir tabiat olayını, bir varlığın meydana gelişini, tabiat elemanlarından birinde olan bir değişikliği, olağanüstü hakikat ve akıldışı açıklamalarla anlatan hikaye. Efsanenin temeli olan olay, halkın hayalinde şekil değiştirerek ağızdan ağıza, nesilden nesile geçer. Her milletin kendi dilinde birçok efsanesi vardır. Bunlardan bazıları birçok millet tarafından benimsenmiş ve aynı efsane başka isimlerle birçok dilde yerleşmiştir.

Efsan ve fesane şekillerinde de görülen kelime aslen Farsçadır.Hikaye ve sergüzeşt manasına gelmektedir.Geçmiş halleri nakil ve anlatmak için kullanılmıştır. Zamanla hakikatlar görünmez olmuş, halk, “mesel” muharrefi olarak “masal” şeklinde söylemiştir. Kelime; meşhur ve şayi manalarına da kullanılmıştır. Bu yönüyle dillerde destan olmuş manasına gelmiştir. Gerçekte efsane asılsız, boş mesel; kıssa ve hikaye demektir.

Bu şekilde sözlü (şifahi) gelenekteki masallara Osmanlı Türkçesinde Arapça “usture” kelimesinin çokluk şekli olan “esatir” denmiştir.Grekçe (Yunanca)de “mitos, mit” kelimeleri zamanla dilimize girmiş, kelime “mythe” şekliye batı dillerine de geçmiştir. Türkçede, Fransızcadan geçen “legende” kelimesinin yer yer kullanıldığı görülmüştür.

Başladığı tarih belli olmamakla birlikte bir efsanenin, bir masalın veya bir destanın çeşitli değişikliklere uğratılarak zamanımızda ayrı ayrı deyişlerle yaşadığı bir gerçektir. Bu söyleyiş şekillerindeki farklılığı ana mevzuu kaybetmemekle birlikte efsanelerde de görmek mümkündür. Efsaneler daha ziyade inançla ilgili hususlarda ortaya çıkmış, hemen her yer üzerine söylenmiş; kainattaki varlıkların ve hadiselerin oluş şekillerini, hakikat olsun veya olmasın, bir sebebe bağlayarak izaha çalışan halk edebiyatı mahsulleridir.Kaynaklarını tarihe, dine, menkıbelere dayandırmakla birlikte, masalları da beslenme sahasına alan efsanelerin, hakikat olsun veya olmasın, inanç yönü asıl ağırlığı teşkil eder. Fakat efsanelerde verilen inançla ilgili meseleler; insanlığın asıl doğru inancı çerçevesinde olduğu gibi, mahalli ve milli inançların, hurafelerin de tesirinde kaldığı görülür.İnanma insanoğlunun yaratılışında olduğu için, aynı inançla ilgili hususlara dünyanın çeşitli yerlerinde rastlanmaktadır. Efsaneler, masallar gibi; şimdiki romanın ve çeşitli edebi türlerin halk arasında bulunmadığı zamanlara ait şifahi türdeki sözlü mahsullerdir.Anlatılan hadiseler insanoğlunu belirli bir yere bağlamakla birlikte mekanla ilgili isimlerin de verilmesine sebeb olmuştur.

Varlıkların yaratılışında ve hadiselerin ortaya çıkmasında efsaneler:Teogoni (çok tanrıcılık), kozmogoni (kainatın nasıl meydana geldiği), antropogoni(insanın nasıl yaratıldığı), eskatoloji (insan ve dünyanın geleceği) olmak üzere dört kolda toplanmaktadır.


2-)EFSÂNE



Masal, geçmişlerin tuhaf ve şaşılacak hikayeleri, baştan geçen şeyler manalarına geldiği gibi, meşhur ve belli olmuş haberler de demektir. Farsça olup fesane* şeklinde de söylenir.

Efsane kelimesi Araplarda Esatiru'l-evvelin, Türk'lerde masal, Yunanlılarda misus, Fransız'larda mit ifadelerini karşılamaktadır. Bunlar, eski kahramanlık hikayeleri, evvel zaman haberleri, destanları olarak mülahaza edilmiş ve uydurma hurafeler manasında kullanılmıştır. Buna sebep de, önceki toplumların tarihinin önce ağızlarda en çok dolasan sözler olarak satıra geçmiş olması ve sonra da satırdan satıra geçerken birçok değişikliklere uğramış bulunmasıdır.

Yunanlılar, masallar, tarihi efsaneler yazmayı bir edebi sanat saymışlar ve bu suretle birçok mabudlar ve eski kahramanlık hikayeleri vücuda getirmişlerdir. Fransızlar bu ilme mitoloji derler ve bundan en ziyade Hind, İran, Yunan, Latin, Cermen, Slav ve Selt milletlerinin ilk masallarını kastederek bahse konu ederler. Bu masalları ilk insanların duygu, düşünce, tefekkür, güç ve bilgilerini anlamak için delil ve ilmin ilk kaynağı sayarlar ve tarih, felsefe ve dinler bunlardan çıkmıştır derler. Bu nedenle mitoloji'ye felsefe ve dinler tarihi'nde mühim bir yer verirler. Böyle demek; tarih, felsefe, ilim ve din, masal ve efsaneden ibarettir anlamına gelmez. Fakat birçokları bundan tarihin, felsefenin, ilmin ve özellikle dinin bir efsane demek olduğu vehmine kapılarak yeni yeni masallar uydurmakla; yeni tarihler, yeni felsefeler, yeni dinler, yeni ilimler icat ve keşfedilebileceği iddiasına düşmüşler, Hak Din'in bir hakikat olduğunu, hayallerin, masalların bile bir hakikatın yansıması ve inhirafı demek olduğunu anlayamamışlardır. Bunlar, hak ve batılı ayırmayarak bütün dinlere "Esatırü'l evvelin", efsane ve hurafeler derler ve böyledir diye de mücadele ederler. Bu da kalplerinin hurafe ve uyduruk şeylerle dolu olmasından ve bu engeller içinde hakkı anlama kabiliyetini kaybetmiş bulunmalarından doğmaktadır. Bunların uzantıları olan Mekke'li müşrikler de Kur'an-ı Kerim'e dil uzatarak, "O bir ilahi vahiy, bir kitab-ı hak değil; aksine, ilham kaynağı eskiden yazılmış olan mesturat ve mektubattan ibarettir; Muhammed bunu eski kitaplardan alıp yazdırıyor. Binaenaleyh bu bir mucize değildir; hatta bunda yeni bir hakikat olmadıktan başka hiçbir hakikat da yoktur. Zira bu, sadece esatir (efsane) değil, esatir-i evvelinden, esatir-i evvelin gibi hakikatte manası olmayan boş satırlardan, yalan hurafelerden, masallardan ibarettir. O bunları yazdırıp yazdırıp söylüyor" diye bir tariz de yapıyorlardı. Kalplerinin bozukluğundan dolayı en güzel kelam olan kelam-ı hak ile esatir-i evvelini ve hurafeleri ayırıp temyiz edemeyecek bir halde bulunuyorlardı. Bugün de Kur'an-ı Kerim ve Hz. Muhammed (s.a.s)'e dil uzatanlar bunların öğrencileridir.

Onlar, Kur'an-ı Kerim'in eskilere ait bir efsane (İranlıların Rüstem ve İsfendiyar'a ait efsaneleri gibi) olmadığını yakinen bilmekte idiler... Ve eğer insanları Kur'an-ı Kerim'i dinlemeye bıraksalardı; onların "bu öncekilerin masallarından başka birşey değildir" yolundaki iddiaları bir mana taşımayacaktı. Kureyş büyükleri, taraflarına Kur'an-ı Kerim'in tesir edeceğinden korktukları gibi, bizzat kendilerine de müessir olacağından endişeleniyorlardı. Ahnes b. Şürayk, Ebu Süfyan, Amr b. Hişam'ın; Kur'an-ı Kerim'in cazibesine mukavemet ettikleri halde, gizliden gizliye onu dinledikleri ve dinlemekten kendilerini alamadıkları tarihin meşhur hakikatlerindendir.

Bir efsane, çoğu zaman, halk veya folklar hikayelerini konu almakla beraber, bir hikayeci veya bir şairin, zamanının tasavvuruna veya kendi hayal gücüne dayanarak meydana getirdiği orijinal bir masal da olabilir. Efsaneler sanatlı bir anlatıma sahip olmayışlarıyla destandan ayrılırlar. Türleri bakımından şu gruplarda toplanırlar: 1- Dünyanın yaratılışını, varlıklarının zuhurunu ve şekil değiştirmesini anlatanlar; 2- Tarihi efsaneler. Şehirlerin tarihini, büyük şahısların hayal ve sevdalarını anlatanlar; 3- Olağanüstü varlıklarla ilgili efsaneler, Kader, ölüm ve cin ile perilerden bahsedenler; 4- Dini efsaneler, din inanışlarına yer veren efsanelerdir.

Müzikte efsaneler iki şekil altında belirir. 1- Tek çalgı için parçalar; 2-Dramatik eserler.

Büyük ve ünlü manasına gelmek üzere bu kelimeden "efsanevi" kelimesi kullanılır.

Aşıklardan Nuri Efendi;

"Efsane sen söyleme-Hor olursun indallah,

Nazar eyle Kur'an'a-Kendine gel hey kendine" demekle efsaneyi boş söz olarak değerlendirir.

Hasan Fehmi KUMANLIOĞLU


3-)Eski çağlardan beri söylenegelen, olağanüstü varlıkları, olayları konu edinen hayali hikaye, söylence.


4-)Gerçeğe dayanmayan, asılsız söz, hikaye vb


5-)Tanrıların, insanların, kahramanların ve evrenin yaratılışının yanı sıra ilk günahı, ilk ölümü, tufanı, tanrıların insanları nasıl cezalandırdıklarını, ikinci planda ise avcılığın ve hayvancılığın başlangıcını, bitkilerden nasıl yararlanıldığını, ateşin ilk kez elde edilişini, cinsel hayatın başlangıcını; ilk ailenin, törelerin ve toplumsal kurumların ortaya çıkışını konu edinen; bunları destansı ve şiirli bir dille anlatan, çoğu zaman kutsal sayılan öyküler


6-)1. asılsız hikaye. 2. masal, boş söz, saçma sapan lakırdı. - dillere düşmüş, maşhur olmuş hadise.


7-)Masal. Uydurulmuş yalan hikaye.


Bu bilgi faydalı oldu mu ?

 


Dil
Anlamı
İngilizcesi İngilizce
Fable.
İngilizcesi İngilizce
Tale.
İngilizcesi İngilizce
Story.
İngilizcesi İngilizce
Myth.
İngilizcesi İngilizce
Legend.
İngilizcesi İngilizce
Saga.
İngilizcesi İngilizce
Fable söylence.
Fransızcası Fransızca
Mythe

  • Bu fahiş fiyatlar Efsane grubun hayranlarının büyük çoğunluğunu konserden mahrum bıraktı.
  • 'Doping olmasa başaramazdım'Dünyaca ünlü, bisiklet sporunun Efsane ismi Lance Armstrong, sonunda yarışlarda doping yaptığını itiraf etti.

Sizde içinde Efsane kelimesi geçen bir şeyler paylaşın !

Efsane kelimesi anlamı 1023 defa okunmuştur. [237087] Efsane kelime anlamı, Efsane nedir, Efsane ne demek, Efsane sözlük anlamı

Paylaş