El Öpmek Nedir

1-)EL ÖPMEK



Sevgi, saygı ve hürmet ifadesi olarak yerleşmiş örfi, ahlakı ve geleneksel bir hareket. Müslümanlar arasında küçüklerin büyüklere hürmetlerini göstermek için ellerini öpüp alınlarına götürmeleri yerleşmiş bir adettir. Genellikle yolculuklara gidiş ve dönüşlerde, uzun ayrılıklarda, misafirliklerde, düğün ve bayramlarda el öpme yaygınlaşmıştır.

Müslümanların kendi aralarında tokalaşma * ve musafaha yapmaları genel bir ahlakı davranıştır: el öpme ise ana-babaya, saygıya layık yaşlılara ve hocalara karşı yöneltilen bir davranıştır. Bunların dışında herhangi bir menfaat için başkalarının elinin öpülmesi mekruh olarak görülmüştür.

Sahabilerin, Hz. Peygamber (s.a.s.)'in elini öptükleri rivayet edilmiştir (Ebu Davud, Sünen, Kitabu'l-Edeb, 5223). İki Yahudi'nin Resulullah'a gelip ona soru sorduktan sonra elini öptüklerini Tirmizi nakletmektedir (Tirmizi, Sünen, İsra Tefsiri, İbn Mace, II, 1221). İslam alimleri, hürmet ve dindarlıktan dolayı kucaklaşıp, el ve bası öpmenin mübah olduğunu, dünyalık için el öpmeninse mekruh olduğunu belirtmişlerdir (Şeyh Muhammed es-Sefarini, Sülasiyatü Müsnedi'l İmam Ahmed, Dımeşk 1961, II, 178-179). Hz. Ali'nin, babanın çocuğunun elini öpmesinin bir şefkat, çocuğun babasının elini öpmesinin bir ibadet, kocanın hanımının elini öpmesinin arzudan, kişinin din kardeşinin elini öpmesinin dinden olduğunu söylediği nakledilmiştir (Osman Şekerci, Kaynaklarımıza Göre İslam Terbiyesi, İstanbul 1972, s.175). İslam, mahrem olmayanların elini sıkmayı yasakladığı gibi, bir kimsenin karşısında dalkavukluk yapmayı eğilip bükülmeyi de çirkin bir hareket saymıştır. Hz. Peygamber, "Bereket büyüklerimizdedir. Küçüklerimize acımayan, büyüklerimize saygı göstermeyen bizden değildir" buyurmuştur (Mecmau'z-Zevaid, VIII, 15). Bu sebeple saygıya layık yaşlı kişilerin ve alimlerin elinin öpülmesi bir hürmet ifadesidir.

Kab b. Malik ve arkadaşları, affedilmelerine ilişkin ayetler inince (bk. DARGINLIK Mad.) Rasulullah'a giderek mübarek ellerini öpmüşlerdir. Hatta peygamberimizin mübarek elini öpenlerin bile elleri öpülmüştür (a.g.e., s.42, Ahlak Hadisleri Trc:Fikri Yavuz; İstanbul 1975, II, 352-353.)

Çocuklar, genelde bütün büyüklerinin ellerini öperlerken; akil baliğ olmuş bir kişinin anne, baba, dede nine, amca, dayı, hala, teyze, ağabey, abla ve kayınbabasının elini öpmesi caizdir. Damadın kaynanasının, gelinin de kayınbabasının elini öpmesi hususunda ihtilaf vardır. Çok yaşlı kadınların ellerinin öpülmesinde beis yoktur: ancak mahremi olmayan kadınların elinin öpülmesi haramdır ve el zinası sayılmaktadır. Özellikle bu son husus, batılı cahili bir burjuva adetidir.

El öpmeyi, tek başına bir ahlaki davranış olarak değil, müslümanlar arasında geçerli olan ahlakı davranışların; kucaklaşma, tokalaşma, güzel söz söyleme vb. hareketlerin bütünlüğü içerisinde bakılmalıdır.

Habil NAZLIGÜL

2-)

Sevgi, saygı ve hürmet ifadesi olarak yerleşmiş örfi, ahlakı ve geleneksel bir hareket. Müslümanlar arasında küçüklerin büyüklere hürmetlerini göstermek için ellerini öpüp alınlarına götürmeleri yerleşmiş bir adettir. Genellikle yolculuklara gidiş ve dönüşlerde, uzun ayrılıklarda, misafirliklerde, düğün ve bayramlarda el öpme yaygınlaşmıştır.

Müslümanların kendi aralarında tokalaşma * ve musafaha yapmaları genel bir ahlakı davranıştır: el öpme ise ana-babaya, saygıya layık yaşlılara ve hocalara karşı yöneltilen bir davranıştır. Bunların dışında herhangi bir menfaat için başkalarının elının öpülmesi mekruh olarak görülmüştür.

Sahabilerin, Hz. Peygamber (s.a.s.)'in elini öptükleri rivayet edilmiştir (Ebu Davud, Sünen, Kitabu'l-Edeb, 5223). Iki Yahudi'nin Resulullah'a gelip ona soru sorduktan sonra elini öptüklerini Tirmizi nakletmektedir (Tirmizi, Sünen, Isra Tefsiri, Ibn Mace, II, 1221). Islam alimleri, hürmet ve dindarlıktan dolayı kucaklaşıp, el ve bası öpmenin mübah olduğunu, dünyalık için el öpmeninse mekruh olduğunu belirtmişlerdir (Şeyh Muhammed es-Sefarini, Sülasiyatü Müsnedi'l Imam Ahmed, Dımeşk 1961, II, 178-179). Hz. Ali'nin, babanın çocuğunun elini öpmesinin bir şefkat, çocuğun babasının elini öpmesinin bir ibadet, kocanın hanımının elini öpmesinin arzudan, kişinin din kardeşinin elini öpmesinin dinden olduğunu söylediği nakledilmiştir (Osman Şekerci, Kaynaklarımıza Göre Islam Terbiyesi, Istanbul 1972, s.175). Islam, mahrem olmayanların elini sıkmayı yasakladığı gibi, bir kimsenin karşısında dalkavukluk yapmayı eğilip bükülmeyi de çirkin bir hareket saymıştır. Hz. Peygamber, "Bereket büyüklerimizdedir. Küçüklerimize acımayan, büyüklerimize saygı göstermeyen bizden değildir" buyurmuştur (Mecmau'z-Zevaid, VIII, 15). Bu sebeple saygıya layık yaşlı kişilerin ve alimlerin elının öpülmesi bir hürmet ifadesidir.

Kab b. Malik ve arkadaşları, affedilmelerine ilişkin ayetler inince Rasulullah'a giderek mübarek ellerini öpmüşlerdir. Hatta peygamberimizin mübarek elini öpenlerin bile elleri öpülmüştür (a.g.e., s.42, Ahlak Hadisleri Trc:Fikri Yavuz; Istanbul 1975, II, 352-353.)

Çocuklar, genelde bütün büyüklerinin ellerini öperlerken; akil baliğ olmuş bir kişinin anne, baba, dede nine, amca, dayı, hala, teyze, ağabey, abla ve kayınbabasının elini öpmesi caizdir. Damadın kaynanasının, gelinin de kayınbabasının elini öpmesi hususunda ihtilaf vardır. Çok yaşlı kadınların ellerinin öpülmesinde beis yoktur: ancak mahremi olmayan kadınların elının öpülmesi haramdır ve el zinası sayılmaktadır. Özellikle bu son husus, batılı cahili bir burjuva adetidir.

El öpmeyi, tek başına bir ahlaki davranış olarak değil, müslümanlar arasında geçerli olan ahlakı davranışların; kucaklaşma, tokalaşma, güzel söz söyleme vb. hareketlerin bütünlüğü içerisinde bakılmalıdır.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?