Fasit Mudarebenin Hükümleri Nedir

1-)

Mudarabe akdi, sıhhat şartlarının bulunmaması yüzünden fasit olursa, fasit icare (iş ve hizmet) akdine dönüşür. Sözleşmede taraflardan birisi lehine, miktarı önceden tesbit edilmiş maktu bir kar belirleme gibi sermaye sahibi için, ana para ve %50 (yüzde elli) fazlasını iade etme taahhüdü böyledir. Bu takdirde mudarib, mudarabe süresince emsal işçilik ücreti almaya hak kazanır. Çünkü verilecek ücret veya maaş belirlenmeden yapılacak bir iş akdi fasid olur ve işçi ecr-i misil alır. Ancak ecr-i misil, mudarabe akdi sırasında şart koşulan miktarı aşamaz ve kar (ribh) yoksa ecr-i misle dahi hak kazanamaz (Mecelle, mad. 1426).

Fasit mudarabede karın tümü sermaye sahibinin olur. Çünkü kar, onun mülkünün nemasıdır. Mudarabe malı, yine mudaribin elinde emanet hükümlerine tabi olur. Bu da mudarib ortak işçi (el-ecirul-müşterek) sayılır. Çünkü o, başka kimselerden de sermaye alıp çalıştırabilir. Ebu Hanife'ye göre, ortak işçi kusuru bulunmadıkça zarara katlanmaz. Ebu Yusuf ve İmam Muhammed'e göre ise, ortak işçi, kaçınılması mümkün olan bir zarara sebep olmuşsa, ana parayı tazmin etmesi gerekir. Fasit mudarebede de hüküm böyledir. (es-Serahsi, a.g.e., XXII, 22, 23, 27; el-Kasani, a.g.e., VI, 85, 108; İbnü'l-Hümam, a.g.e., VII, 60, 78; İbn Kudame, a.g.e., V, 65; e,z-Zühayli, a.g.e., IV, 851, 852).

Bu bilgi faydalı oldu mu ?