Haremlik Selamlık Hakkında İlmi Bir Araştırma Nedir

Haremlik Selamlık Hakkında İlmi Bir Araştırma Nedir ? Haremlik Selamlık Hakkında İlmi Bir Araştırma Ne demek ?

1-)

Kavramın Tarif ve Şumulü

"Harem" kelimesi Arapça bir kelime olup, "kişinin özenle koruduğu ve ugrunda savaştığı şey"( el-Mu'cemül-vasit, (ha-ra-me) md.) demektir. "Haram", "hürmet", "muhterem" ve "ihtiram" kelimeleriyle aynı köktendir. Bu türevlerinden de anlaşılacağı gibi kelimemizde "saygınlık", "saygın" "korunmaya ve savun maya değer" gibi anlamlar saklıdır. Bir hadis-i şerifte "Malı ugrunda öldürülen şehittir, canı ugrunda öldürülen şehittir, dini ugrunda öldürülen şehittir, ırzı ugrunda öldürülen de şehittir. "(Buhari, mezalım 33; Müslim, imhan 226; Tirmizi, diyyat 21) buyurulmuştur ki, bu hadis bir bakıma Islamda "özenle korunması gereken" değerleri saymaktadır. Kişinin "ırzı"da bu korunması gereken değerlerin önemlilerinden olmakla."harem" telakki edilmiş ve "kötü ellere", "kem gözlere" karşı titizlikle korunmuştur. "Hurmet" kelimesi de, saygınlığı çiğnenemeyecek zimmet, hak ve sohbet vb. manalara geldiği gibi, yine bu manayı taşıması itibari ile "kadın" anlamına da gelir.( el Mu'cemu'1-vasit agy.) "Harim" kelimesi de aynı kökten olup yaklaşık manalar taşır.Bütün bu anlamlar göz önünde bulundurularak "harem", herkesin girmesine müsaade edilmeyen, saygıdeğer ve kutsal yer,( bk. Devellioğlu (harem) md.) diye tanımlanmıştır. Mukaddes Mekke ve Medine şehirlerini çevreleyen ve sınırları Hz. Peygamber tarafından çizilip "mü'min" olmayanların girmelerine müsaade edilmeyen bölgelerin her birine de "harem" adı verilir ve "Harem-i Mekke" (Mekke'nin kutsal bölgesi) ile "Harem-i Medine"nin ikisine birden, iki kutsal bölge, anlamında "Haremeyn" tabir edilir."Harem-i şerif", şerefli harem, anlamında olarak, hem Kabe ile Hz. Peygamber Mescidi ve civar larına, hem de Devellioğlu'na göre, büyük islam konaklarında bulunan kadınlar dairesine denir.(agy.) Ancak "Büyük Islam Konakları" ifadesi pek yerinde görülmediğinden, onun yerine "Islam öğretisine göre inşa edilmiş evler" denmesi daha isabetli olduğu kanaatindeyiz.

Bu konuda Pakalın'ın tanımlaması daha güzeldir: "Harem, sarayla konakların ve evlerin kadınlara mahsus kısmına verilen addır. Bu yere "Harem Dairesi" de denilirdi. Erkeklerinkine ise "selamlık" adı verilirdi. Harem; zevce manasına da gelir. Arapça bir kelime olan Harem, girilmesi memnun olan yer, mukaddes ve muhterem olan şey demektir. Bundan dolayı ki, eskiden harem ve selamlık diye ikiye ayrılan saray ve konakların girilmesi memnun olan harem kısmı, kadınların ikametine mahsustu." Türk Ansiklopedisi'nin "harem" maddesine yaptığı tarif ise daha da şumüllü ve efradını camidir: "Islam toplum hayatında ve kadınların yabancı erkeklere karşı şer'an tarif edilmiş şekilde örtünme (tesettür) ye mecbur oldukları devrede, çatısının altında aileye mensup olmayan ve çeşitli hizmetler gören erkeklerin de yaşadığı, barındığı büyük evlerde, konaklarda ve saraylarda kadınlara mahsus olan daire... Sadece Harem denildiği gibi, Harem Dairesi de denilir; padısahlara mahsus köşklerde de, sahilsaray ve saraylardaki Harem daireleri de Harem-i Hümayun adm taşır"(Türk Ansiklopedisi (Harem) md.) Burada da "şer'an örtünmeye mecbur oldukları devrede" ifadesi hatalıdır, zira Islam gerçeğinin varolduğu her dönemde, inanan kadınların örtünmeye mecbur olacakları da bir vakiadır.Anlaşılan "Harem" ve "Harem dairesi" "selamlik" la birleşerek Türkçe yapım eki olan -lik eki almış ve kadınların bulunduğu yeranlamında "Haremlik" haline gelmiştir. Buna göre, daha sonra Islami menşe ve kökenini araştırmaya çalışacağımız "Haremlik": Maddi imkanlarına bağlı olarak evlerini büyükçe yapabilen müslümanların, erkeklerin oturma mekanına mukabil, kadınlar için inşa ettikleri ve yabancı erkekler girmeksizin sadece kadınların bulunduğu, böylece de oturma ve sohbet sırasında üstbaşları tabiatıyla dağınık olacak kadınların "hicab" emrine uymuş olacakları ev bölmesi diye tanımlanabilir.

"Selamlık" ise yine Arapça bir kelime olan "selam"a, yine yapım eki olan Türkçe -lık takısı eklenerek yapılmış "selam ve selamlama yeri" anlamında bir terimdir. Ancak anlaşılan o ki, bunda "selam" kelimesinin etimolojik anlamları olan "selamet, esenlik, bariş, güven" gibi manalar gözetilmemiş, sadece bu manalarıda içine alan "selamlama"dan hareketle "Haremlik"in mukabili mekana "selamlık" demiştir. Yani, "selamlık" konaklarda erkeklere mahsus daireye verilen addır. Bunun yerine "Selamlık Dairesi" de kullanılırdı.."Selamlık" tabiri, konak sahibinin selam ve arz-i ihtiram için gelenleri burada kabul etmesinden meydana gelmiştir. Konaklarda selamlıklar ayrı bir daire halinde idi. Ev sahibi sabahleyin haremden çıkar, işine gidinceye kadar misafirlerini burada kabul ettiği gibi, işinden döndükten sonra da yatma zamanına kadar yine burada oturup gelenlerle vakit geçirirdi. Orta hallilerin evlerindeki selamlık daireleri konaklardakilere nisbetle basit şekilde idi.(Pakalın, (selamlık) md.) Bir başka ifade ile: "Büyük evler, konaklar ve saraylarda aile hizmetindeki yabancı erkeklerin (erkek asçılar, asçı yamakları, uşaklar, ayvazlar, kahyalar, vekilharçlar, erkek çocuğu lalaları, katipler, arabacılar, kayıkçılar, seyisler, bahçıvanlar, efendi tarafından himaye altına alınmış genç erkekler, aileye intisap etmiş şeyhler, dervişler, bulug çağını idrak etmiş köleler, günlük misafirler, gece yatışı misafirleri, diyar garibi misafirler) bulunduğu, yaşadığı kısma da selamlık denilmiştir."(Türk Ansiklopedisi (TA) (Harem) md.)"Haremlikle selamlık arasındaki bağlantı kısmına "Mabeyn" (arayer, arabölme) ismi verilirdi... Büyük mutfak selamlıkta bulunurdu, fakat ekseriye Haremlik'in de ayrı mutfağı olurdu...

Konak ve saraylarda Haremlikle Selamlıkta mutlaka iki hamam bulunurdu, büyük evlerde haremlikte mutlaka bir hamam yapılır, selamlık halkı için civardaki bir çarsı hamamından faydalanırlardı. Uşaklardan biri külhancılık hizmeti görürdü. Binada hamam külhanları selamlıkta olurdu. Harem lik'in ve selamlığın bahçeleri de ayrı olurdu..."(agk.)


Bu bilgi faydalı oldu mu ?

 

Kelime Türü Nedir ?

Bu kelime Dini bir Terimidir.

Sizde içinde Haremlik Selamlık Hakkında İlmi Bir Araştırma kelimesi geçen bir şeyler paylaşın !

Haremlik Selamlık Hakkında İlmi Bir Araştırma kelimesi anlamı 8 defa okunmuştur. [243855] Haremlik Selamlık Hakkında İlmi Bir Araştırma kelime anlamı, Haremlik Selamlık Hakkında İlmi Bir Araştırma nedir, Haremlik Selamlık Hakkında İlmi Bir Araştırma ne demek, Haremlik Selamlık Hakkında İlmi Bir Araştırma sözlük anlamı

Paylaş