Hint Okyanusu Nedir

1-)Alm. ındischen Ozean (m), Fr. Ocean (m) indien, İng. Indian ocean. Asya’nın güneyinde, Afrika ile Avustralya arasında kalan deniz. 20° doğu boylamıyla Atlantik’ten, 147° doğu boylamıyla Büyük Okyanustan ayrılır. Bu deniz, okyanuslar içinde en küçük olanıdır. Avustralya ile Afrika arasındaki uzaklık yaklaşık olarak 10.000 kilometredir. Yüzölçümü kollarıyla beraber 74.900.000 km2yi bulur. Babel Mendeb Boğazı ile Kızıldeniz’e, Hürmüz Boğazı ile Basra Körfezine uzanır. Hint Okyanusunun büyük bir kısmı Güney Yarım Kürededir. Hint Okyanusunda ortalama derinlik 3500 metredir. En derin yeri 7455 m ile Sunda Çukurudur. Bu çukuru 6450 m ile Wharta Çukuru, 5360 m ile Sormaki Çukuru, 5880 m ile Madagaskar Çukuru takib etmektedir. Avustralya açıklarında bulunan çukurun derinliği ise 5640 metredir.

Bu Okyanusun diğer bir özelliği de denizaltı topoğrafik yapısının çeşitlilik göstermesidir.Yapılan tespitler sonunda Hint Yarımadası ile Madagaskar’ın doğusundaki Rodriguez Adalarına kadar olan alan arasında orta sırt denilen eşik vardır. Bu eşik, okyanusu ikiye ayırmaktadır. Bu sırt üzerinde Lakkadiv, Chagos, Maldiv adaları vardır.

Hint Okyanusuna dökülen nehirler; Indus, Brahmaputra, Iravadi, Salween, Granges, Şattülarap, Zambezi, Saluen, Ganj, Limpopo, Tana ve Vehbi Celebi’dir.

Önemli adaları ise; Madagaskar, Mauritius, Ceylan, Reunion, Rodriguez, Socatra, Andanans, Nicabars, Mergu, Maldiv ve Laccadiv’dir.

Hint Okyanusu tropikal bölgede bulunmaktadır. Yazın denizden karaya esen muson rüzgarları, kışın karadan denize doğru eserler. Bundan dolayı Hint Okyanusuna muson iklimi hakimdir.

Güneydoğudan esen alize rüzgarları güney yarımküre tropikal bölgesinde hüküm sürerken, batı rüzgarları da okyanusun güney kıyısı boyunca tesirlidir. Muson mevsimi döneminde özellikle Bengal Körfezi ve Arabistan Denizinde siklonlar (fırtınalar) meydana gelir. Bu zayıf fırtınalar bazan kasırga şiddetine kadar ulaşır. Bu tropikal fırtınalar aynı zamanda Avustralya ile Madagaskar kıyılarında da görülür.

Hint Okyanusu akıntıları, esen rüzgarlara göre değişir. Ekvatorun kuzeyinde yazın artan güneybatı muson akıntıları, kışın değişerek kuzeydoğu muson akıntılarını meydana getirir. Bu değişim, özellikle Arabistan Denizinin batısında çok belirgindir. 10 derece güney enleminin güneyindeki yüzey akıntıları saat yelkovanı yönünde yıl boyunca bir devir daim meydana getirirler.

Güneydoğu Ekvator Akıntısı, güneydoğu alize rüzgarları vasıtasıyla batıdan doğuya doğru akar. Akıntının ortalama hızı 20-25 mildir. Madagaskar Adasına çarpan Güney Ekvator akıntısı biri kuzey, diğeri güneybatı istikametlerine doğru iki akıntı meydana getirir ve güneybatıya doğru giden akıntıya Mozambik Akıntısı denir. Bu akıntı Mozambik Kanalı ile güneye doğru akar. Güney Afrika’nın doğu kıyısı açıklarında Apulha Akıntısıyla birleşir ve İğne Burnu Akıntısı adını aldıktan sonra 40 derece paralelde batı rüzgarları akıntısına karışır. Batı rüzgarlarının hakim olduğu bölgelerde olan batı rüzgarları akıntısı, Batı Avustralya akıntısının Ekvator bölgesinin kuzeyinde devridaimini tamamladığı yerde, biri doğu, diğeri kuzey olmak üzere ikiye ayrılır. Doğu akıntısı, Güney Büyük Okyanus Akıntısına, kuzey akıntısı da Güney Ekvator Akıntısına karışır.

Hint Okyanusu denizcilik bakımından çok eski tarihe sahiptir. Üzerinde ulaşım yapılan ilk okyanustur. Eski Mısırlılar, Araplar ve Çinliler, kıyıları boyunca ticaret yaptılar. Marko Polo ve Vasco dö Gama Hint Okyanusuna varan ilk Avrupalılardır. Hint Okyanusu aynı zamanda üzerinde tarih boyunca birçok araştırmalar yapılan bir okyanustur.

İpek ve baharat ticaretinin deniz yoluyla yapılmaya başlanmasından sonra Avrupalılar, Hint Okyanusu kıyılarında ve adalarda birçok koloniler kurmuşlardır. 1869’da Süveyş Kanalının açılmasıyla Avrupa ile deniz ulaşım mesafesi kısaldı. Hint Okyanusu kıyılarında kurulan limanlarla buralarda ticaret çok gelişti. Zamilar, Bombay, Singapur ve Aden limanları bunların önde gelenlerindendir. Bugün Hint Okyanusunda daha çok petrol ve ürünlerinin taşımacılığı yapılmaktadır.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?