İmamı Maturidi Biyografisi
İmamı Maturidi : İmamı Maturidi Maturidi Mezhebi Kurucusu
İsmi, Muhammed bin Muhammed’dir. Künyesi Ebu Mansur olup, Matüridi ismiyle meşhur olmuştur.
Semerkand’ın Matürid kasabasında 852 (H.238) tarihinde doğduğu tahmin edilmektedir.
Matüridi’nin soyunun ashabı kiramdan Ebu Eyyub Halid bin Zeyd el-Ensari’ye ulaştığı rivayet edilmektedir.
Küçük yaşta ilim tahsiline yöneldi. İmamı Azam Ebu Hanife’nin naklen bildirdiği fıkıh ve kelam bilgilerini, kelam ilminde müctehid olan Ebu Nasr-ı İyad’dan öğrendi. Diğer akli ve nakli ilimleri de zamanının alimlerinden tahsil etti.
Abbasi devletinin zayıflamaya başladığı ve yeni İslam devletlerinin kurulup, çeşitli siyasi güçlerin ve itikadi fırkaların birbirleriyle mücadele ettiği bir dönemde yaşadı. Kendini iyi yetiştirerek çeşitli kitaplar yazdı ve talebe yetiştirdi.
Hakim Semerkandi adıyla meşhur Ebül-Kasım İshak bin Muhammed, Ebu Muhammed Abdülkerim bin Musa el-Pezdevi, Ebül-Leys el-Buhari ve Ebül Hasan Ali bin Sa’id gibi ilim ve takva yönünden yüksek alimler, onun tedris halkasında yetiştiler.
Ebu Mansur Matüridi hazretleri, böylece İmamı Azam Ebu Hanife’nin, Tabiinin ileri gelenlerinden ve Ashab-ı kiramdan, onların da Peygamber Efendimizden naklen bildirdiği itikat bilgilerini topladı.
Yaşadığı coğrafi bölge ve zamanın şartlarında, Ehli sünnet itikadını müdafaa ve açık bir şekilde izah ederek Müslümanların bu doğru yolda kalmalarına çalıştı.
İmamı Azam Ebu Hanife’nin, El-Fıkh-ul-Ekber, Er-Risale, El-Fıkh-ul-Ebsat, El-Alim vel-Müteallim ve El-Vasiyye gibi itikatla ilgili kitaplarda bildirilen itikat bilgilerini akli ve nakli delillerle açıklayarak tasnif etti.
Kendine has ispat ve ikna metoduyla çeşitli sapık fırkaların bozuk fikirlerine cevap verip, reddiyeler yazdı. Böylece Müslümanların sapıklıktan kurtulmalarına vesile oldu.
Ehli sünnet kelamıyla ilgili hususlarda müctehid imam oldu. Onun bildirdiği bu yola tabi olanlara Matüridi denildi.
Ebu Mansur Matüridi’den sonra da talebeleri, talebelerinin talebeleri bu kıymetli bilgileri, yazdıkları yüzlerce kitapla kendilerinden sonraki nesillere ulaştırdılar. Amelde (ibadette) Hanefi mezhebine tabi olanlar Matüridi itikadındadır.
944 tarihinde Semerkand’da vefat etti.
ESERLERİ:
Hayatını ilme ve Ehli sünnet itikadını yaymaya hasr eden Matüridi’nin, yazdığı çok kıymetli eserlerin başlıcaları şunlardır:
1. Kitab-üt-Tevhid: Bu kitapta sapık fırkaların yanlışlığını isbat edip, doğru itikat olan Ehli sünnet itikadını çok mükemmel bir şekilde açıklamıştır. Eser, 1970 yılında Beyrut’ta yayınlandı.
2. Te’vilat-ül-Kur’an: Tefsire dair benzeri az bulunan bir eserdir. Semerkandi bu esere büyük bir şerh yazmıştır. Te’vilatü Ehl-is-Sünne adıyla da bilinir. Yazma halinde birçok kütüphanede mevcuttur.
3. Reddü Evail-il-Edille lil-Ka’bi ve Beyanü Vehm-il Mutezile: Mutezileyi reddeden ve çürüten bir eserdir.
4. Er-Reddü ala Usul-il-Karamita: Karamita fırkasını reddeden bir eserdir.
5. Reddu Kita b-il-İmame li Ba’zir-Revafıza: Eshab-ı kirama düşman olanları reddeden bir eseridir.
6. Kitab-ül-Makalat fil-Kelam: Kelam ilmine dair bir eseridir.
7. Me’haz-üş-Şer’iyye: Fıkıh ilmine dairdir.
8. Kitab-ül-Cedel: Usul-i fıkıh ilmine dair bu eserinden başka kitapları da vardır.HABER
“ULUSLARARASI İMÂM MÂTURÎDÎ SEMPOZYUMU” PROGRAMI
28-30 NİSAN 2014 ESKİŞEHİR/TÜRKİYE
(PROGRAMME OF THE INTERNATIONAL İMÂM MÂTURÎDÎ SYMPOSIUM
28-30 APRIL 2014 ESKİŞEHİR/TÜRKİYE)
28 NİSAN 2014/28 APRIL 2014
3A00-09-30Kayıt/ Çay-Kahve Arası (Recording/ Tea-Coffee Break)
3A30-11:00AÇILIŞ
Konuşmacılar/Speakers:
Prof. Dr. Ahmet KARTAL- Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanı
Niyazi ERSOY- Eskişehir İl Müftüsü
Prof. Dr. Hasan Gönen- Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Rektörü
Prof. Dr. Naci GÜNDOĞAN- Anadolu Üniversitesi Rektörü
Prof. Dr. Mehmet ŞİŞMAN- Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu Üyesi
Güngör Azim TUNA- Eskişehir Valisi
AÇILIŞ OTURUMU/ OPENİNG SESSİON
Oturum Başkanı/Chairperson: Prof. Dr. Hüseyin ATAY
11:00-11:15Prof. Dr. Sönmez KUTLUİmâm Mâturîdî ve Fikirlerini Anlamada Yöntem Sorunu
11:15-11:30Prof. Dr. Ashirbek MUMİNOV Abû Mansûr al-Mâturîdî’nin Semerkand’daki Muasırları
11:30-11:45Mütâlaa/Discussion
11:45-13:30Öğle Yemeği/Lunch
1. OTURUM/ SESSION I
Oturum Başkanı/Chairperson: Prof. Dr. Rahmi KARAKUŞ
Oturum Konusu: “İmâm Mâturîdî’nin Çevresi ve Etki Alanı”
13:30-13:45Yrd. Doç. Dr. Adil ŞEN İmâm Mâturîdî ve Çevresi
13:45-14:00Doç. Dr. İsmail ŞIK Mâturîdî’den Farklılaşan Mâturîdîlik
14:00-14:15Yrd. Doç. Dr. İbrahim KAPLAN Mâturîdî’de Din ve Vicdan Hürriyeti
14:15-14:30Prof. Dr. Cağfer KARADAŞ
Mâturîdî’nin Etki Alanı ve Muhyiddîn İbn Arabî
14:30-14:45Mütâlaa/Discussion
14:45-15:00Çay-Kahve Arası/Tea-Coffee Break
2.OTURUM/SESSION II
Oturum Başkanı/Chairperson: Prof. Dr. Ali Rıza GÜL
Oturum Konusu: “Tarihsel Süreçte Mâturîdîlik”
15:00-15:15
Doç. Dr. Kıyasettin KOÇOĞLU Osmanlı’nın Başlangıç Döneminde Hanefi-Mâturîdî Algısı: Bâbertî Örneği
15:15-15:30Saidmukhtar OKİLOV Mâturîdî Doktrininin Reformu: Ebu’l-Muin en-Nesefî Örneği
15:30-13:45Doç. Dr. Ahmet AK Nesefî Şerhlerinde İmâm Mâturîdî’nin İzleri (Peygamberlere İman)
15:45-16:00
Dr. Philipp BRUCMARY
Past and Present Aspects of Mâturîdism in South and Southeast Asia
16:00-16:15
Yrd. Doç. Dr. Mehmet KALAYCI Eş‘ârî’nin İkmali Mâturîdî’nin İhmali: Kendi Gelenekleri İçerisindeki Konumları Bakımından İki İmamın Mukayesesi
16:15-16:30Mütâlaa/Discussion
16:30-16:45Çay-Kahve Arası/Tea-Coffee Break
3.OTURUM/SESSION III
Oturum Başkanı/Chairperson: Prof. Dr. Ali ÇELİK
Oturum Konusu: “Günümüzde İmâm Mâturîdî ve Mâturîdîlik”
16:45-17:00Prof. Dr. Rahmi KARAKUŞ Günümüz Dindarlığı İçin Kelamın Değeri: Mâturîdî Örneği
17:00-17:15Prof. Dr. Mehmet Zeki İŞCAN İslamî Düşüncenin Yenileşmesinde İmâm Mâturîdî’nin Önemi
17:15-17:30Yrd. Doç. Dr. Halis Adnan ARSLANTAŞ Çağdaş Zaman Çözümlemelerinde Bir Güç Faktörü Olarak Mâturîdî
17:30-17:45Doç. Dr. İkbal VURUCU Din Görevlilerinin İmâm Mâturîdî Hakkındaki Bilgi Düzeyleri (Denizli İli Örneğinde Bir Araştırma)
17:45-18:00
Arş. Gör. Ömer DİNÇ Din-Şeriat Ayrımı Sorununun Mâturidî ve Taberî Yansımaları/Karşılaştırması
18:00-18:15Mütâlaa/Discussion
18:15-18:30Çay-Kahve Arası/Tea-Coffee Break
19:30 Akşam Yemeği/Dinner
29 NİSAN 2014/29 APRIL 2014
4. OTURUM/SESSION IV
Oturum Başkanı/Chairperson:
Prof. Dr. Nasrullah HACIMÜFTÜOĞLU
Oturum Konusu: “Mâturîdî’nin Kur’ân Yorumu ve Te’vîl Geleneği”B SALONU/ HALL B
Oturum Başkanı/Chairperson:
Prof. Dr. Ahmet KARTAL
Oturum Konusu: “Mâturîdî’nin Türk İslâm Edebiyatı Üzerindeki Tesirleri”
3A00-3A15Yrd. Doç. Dr. Ali KARATAŞ İmâm Mâturîdî’de Kur’ân’ı Kur’ân’la Te’vîl
Prof. Dr. Özkul ÇOBANOĞLU Mâturîdî’nin Yûnus Emre Üzerindeki Etkisi
3A15-3A30Dr. Ömer MÜFTÜOĞLU Te’vil-Tefsir Ayırımında Mâturîdî’nin “Te’vîlâtu Ehli’s-Sunne”si
Prof. Dr. Mustafa ÜNAL Mehmet Akif Ersoy’un Şiirlerinde Mâturîdî Etkiler
3A30-3A45Yrd.Doç. Dr. Naci KULA İmam Mâturîdî'ye Göre Fatiha Süresinin Tefsiri Işığında İnsan- Allah İlişkisi
Yrd. Doç. Dr. Sadık ARMUTLU Mâturîdîliğin Klâsik Türk Şiirine Yansımaları
3A45-10:00
Prof. Dr. Ali Rıza GÜL Şiddet ve Terör İçin Kullanılan Ayetlere Mâturîdî’nin YaklaşımıŞovasil ZİYODOV Mâturîdî ve Onun Zahidlik Sembolü
10:00-10:15Öğr. Göv. Ahmet Sait TUNÇPINAR İmâm Mâturîdî’nin Eğitimle Alakalı Bazı Ayetlere Getirdiği Yorumlar
Hilmiye KETENCİ İmâm Mâturîdî’nin Eserlerinde Tasavvufî Unsurlar
10:15-10:30Mütâlaa/Discussion
10:30-10:45Çay-Kahve Arası/Tea-Coffee Break
5. OTURUM/SESSION V
Oturum Başkanı/Chairperson:
Prof. Dr. Prof. Dr. Sönmez KUTLU
Oturum Konusu: “İmâm Mâturîdî’de Akıl-Din İlişkisi”
Oturum Başkanı/Chairperson:
Mehmet Zeki İŞCAN
Oturum Konusu: Mâturîdîlik ve Felsefî Meseleler”
10:45-11:00Prof. Dr. Nasrullah HACIMÜFTÜOĞLU Akıl-Vahiy İlişkisinde Aklı Yerine Oturtan Müfessir: El-Mâturîdî
Dr. Angelika BRODERSEN Divine and Human Acts in Mâturîdî Kalâm
11:00-11:15Prof. Dr. Hulusi ARSLAN Mâturîdî’ye göre Aklın İşlevleri ve Çağdaş Sorunlarımız Açısından Tahlili
Doç. Dr. Ömer TÜRKER Mâturîdî Kelâmında Metafizik Bilginin İmkânı Sorunu
11:15-11:30Yrd. Doç. Dr. İbrahim ASLAN İmâm Mâturîdî’de Nübüvvet’in Aklî ve Ahlâkî Savunusu
Yrd. Doç. Dr. Hakan COŞAR Mâturîdî Düşüncesinde Felsefe-Kelâm İlişkisi
11:30-11:45Dr. Süleyman TUĞRAL Mâturîdî Mektebinde İrade ve İyilik-Kötülük Düşüncesinin Gelişmesinde Sadruşşeria’nın Katkısı
Yrd. Doç. Dr. Hamdi ONAY Mâturîdî’nin Nedenselliğe Bakışı
11:45-12:00Mütâlaa/Discussion
12:00-13:30Öğle Yemeği/Lunch
6. OTURUM/SESSION VI
Oturum Başkanı/Chairperson:
Prof. Dr. Mustafa ÜNAL
Oturum Konusu: “İmâm Mâturîdî’nin İmân Anlayışı”
Oturum Başkanı/Chairperson:
Prof. Dr. Ashirbek MUMINOV
Oturum Konusu: “İmâm Mâturîdî’nin Türkistan Bölgesindeki Etkileri”
13:30-13:45
Prof. Dr. Mehmet EVKURAN İslâm’da Eşitlik ve İtibâr Talebinin Teolojik Dili -Mukallidin İmânı ve İmânda İstisna Tartışmalarının Sosyo-Politik-Kültürel Bağlamı
Doç. Dr. Hilmi DEMİR Maveraünnehir Bölgesi Dini-Politiğinde Mâturîdî 'nin Yeri
13:45-14:00Yrd. Doç. Dr. Mustafa BOZKURT Mâturîdî’de Hakikat, Taklid ve Tahkik Açısından İman
Dr. Muratbek MİRZABEKOV Mâturîdîliğin Kazak Düşünürlerine Etkisi
14:15-14:30İsmet DEMİR İmâm Mâturîdî’nın İtikâd Üzerine Düşünceleri
Prof. Dr. Dosay KENZHETAYEV Kazak Müslüman Toplumu ve Mâturîdî Akidesinin Yeniden İhyası
14:30-14:45Doç. Dr. Sıddık KORKMAZ İmâm Mâturîdî’de Kader Anlayışı
Doç. Dr. Zikiriya JANDARBEK Kazak Halkının Manevî Ve Kültürel Mizacı İle Mâturîdî İnancı Arasındaki Uyumluluk
14:45-15:00Doç. Dr. Kımbat KARATIŞKENOVA Aquinalı Thomas ve İmâm Mâturîdî’de Kader
Dr. Adil A. KARİEV İmâm Mâturîdî İlmi Mirasının Özbekistan’da Araştırılması
15:00:15:15Mütâlaa/Discussion
15:15-15:30Çay-Kahve Arası/Tea-Coffee Break
7. 0TURUM/SESSION VII
Oturum Başkanı/Chairperson:
Prof. Dr. Nuri TUĞLU
Oturum Konusu: “İmâm Mâturîdî’nin Ahlâk Anlayışı”
Prof. Dr. Hulusi ARSLAN Oturum Konusu: “İmâm Mâturîdî’nin Fıkıh Usûlü”
15:30-15:45
Doç. Dr. Fethi Kerim KAZANÇ Mâturîdî'nin Ahlâk Kuramı Üzerine Teolojik ve Felsefî Bir Çözümleme
Prof. Dr. Şükrü ÖZEN İmâm Mâturîdî'nin Usul Anlayışının Temel İlkeleri
15:45-16:00Doç. Dr. Recep ALPYAĞIL Dini Epistemolojide “İnanç Ahlâkı” ve Mâturîdî “İstidlâl” Kavramı Açısından Bir DeğerlendirmeProf. Dr. H. Yunus APAYDIN Mâturîdî’de Şer’î Hüküm-Akıl İlişkisi
16:00-16:15Yrd. Doç. Dr. Sami ŞEKEROĞLU Mâturîdî’nin Nazarında İnsanın Ahlâkîliği
Doç. Dr. Kaşif Hamdi OKUR Maturidi’ye Nispet Edilen “İçtihadi Nesh” Kavramına Hanefi Geleneği Perspektifinden Bir Bakış
16:15-16:30Yrd. Doç. Dr. Osman DEMİR Varlık, Bilgi ve Değer İlişkisi Bağlamında Mâturîdî’nin Ahlâk Anlayışı
Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN İmâm Mâturîdî’nin Te’vilatü’l-Kur’an’ında İctihâd Kavramı
16:30-16:45Mütâlaa/Discussion
16:45-17:00Çay-Kahve Arası/Tea-Coffee Break
8. OTURUM/SESSION VIII
Oturum Başkanı/Chairperson: Prof. Dr. H. Yunus APAYDIN
Oturum Konusu: “İmâm Mâturîdî’nin Hadîslere Yaklaşımı”Oturum Başkanı/Chairperson:
Prof. Dr. Talip ÖZDEŞ
“İmâm Mâturîdî’de Din-Siyaset İlişkisi”
17:00-17:15Prof. Dr. Hüseyin KAHRAMAN İmâm Mâturîdî’de Hadîsin Değeri
Doç. Dr. Mustafa YILDIZ Din-Siyaset İlişkileri Bağlamında Fârâbî ve Mâturîdî
17:15-17:30
Prof. Dr. Ali ÇELİK İslâm-İmân İlişkisi” Konusunda Cibrîl Hadîsinin Mâturîdî Yorumuna Esas Olan Rivâyetinin Hadîs İlmi Açısından Değerlendirilişi
Doç. Dr. Kadir GÜRLER İmam Mâturîdî’ye Göre Hz. Peygamber’in Otoritesi: Hz. Peygambere İtaati Emreden Ayetler Çerçevesinde Bir Değerlendirme
17:30-17:45
Prof. Dr. Nuri TUĞLU İmâm Mâturîdî’de Haber-i Vahidlerin Bilgi Değeri
Yrd. Doç. Dr. Recep ÖNAL İmâm Mâturîdî Teolojisinde Düalist İnanç Gruplarının Eleştirisi: -Mecûsîlik Örneği-
17:45-18:00Mütâlaa/Discussion
19:30Akşam Yemeği/Dinner
30 NİSAN 2014/ 30 APRIL 2014
9. OTURUM/SESSION IX
Oturum Başkanı/Chairperson: Prof. Dr. Şükrün ÖZEN Oturum Konusu: “Mâturîdî’nin Türk Toplumu ve Kültürü Üzerindeki Tesirleri”
3A00-3A15Prof. Dr. Talip ÖZDEŞ Mâturîdî’nin Yorumlarında İnsan Olgusuna Yaklaşım
3A15-3A30Doç. Dr. Fatih M. ŞEKER Klâsik ve Modern Türk Düşüncesinde Mâturîdî’nin Yeri ve Rolü
3A30-3A45Daniyar SHALKAROV Maturidiyye Teoloji İlminin Ana Kaynakları
3A45-10:00Erol CİHANGİR Bozkır-Göçebe Toplumunun Yeniden İnşasında Mâturîdî İtikadının Rolü ve Önemi
10:00-10:15Askar AKİMKHANOV Bir Grup Ulemanın Ebû Mansur El- Mâturîdî’ye Yeni Bakışları
10:15-10:30Mütâlaa/Discussion
10:30-10:45Çay-Kahve Arası/Tea-Coffee Break
KAPANIŞ VE DEĞERLENDİRME OTURUMU/ CLOSING AND EVALUATION SESSION
Oturum Başkanı/Chairperson: Prof. Dr. Özkul ÇOBANOĞLU
10:45-11:00Prof. Dr. Ashirbek MUMINOV
11:00-11:15Prof. Dr. Sönmez KUTLU
11:15-11:30Prof. Dr. Şükrü ÖZEN
11:30-11:45Prof. Dr. Talip ÖZDEŞ
11:45-12:00Prof. Dr. Mehmet EVKURAN
12:00-12:15Prof. Dr. Ahmet KARTAL
12:15-12:30Mütâlaa/Discussion
12:30-14:00Öğle Yemeği/Lunch
14:00-20:00Eskişehir Gezisi/Trip of Eskişehir
Bu bilgi faydalı oldu mu ?
