İstiklal Marşı Nedir

1-)Alm. Türk Nationalhymne (f), Fr. hymne (m) national turc, İng. TheTurkish National Anthem. Bir milletin varlığını ve istiklalini gösteren milli sembollerinden biri. Bayrak da böyle bir semboldür. İstiklal marşları, sembolü olduğu milletin hususiyetlerini övücü bir dille anlatan bir güfteye ve özel bir besteye sahiptirler. Milletlerin milli günlerinde, resmi törenlerde, çeşitli milletlerarası karşılaşmalarda çalınıp söylenmektedir. İstiklal marşının çalınıp söylendiğini duyan herkesin saygı duruşuna geçmesi mecburidir.

Türk İstiklal Marşını Mehmed Âkif Ersoy yazmış Zeki Üngör bestelemiştir. İstiklal Marşı, Milli Mücadelede henüz ilk zaferlerin elde edilmediği bir zamanda yazılmıştır. Vatanın kurtarılması savaşında şiirin manevi bir kudret olduğunu gözönünde tutan Garp Cephesi Kumandanlığı, askerleri şevklendirmek üzere bir marş yazılmasını arzu etmiş ve Maarif Vekaletince bu hususta bir müsabaka açılmıştı. Yarışmaya 724 şiir gelmişti. Fakat, bunlar arasında istenilen şiir yoktu. Böyle bir destani şiiri yazacakların başında Mehmed Âkif, ilk akla gelen şairdi. Amma o, müsabakaya katılmamıştı. Çünkü, kazanacak sanatkara mükafat verilecekti. Âkif, “vatanın kurtulacağı, hürriyet ve istiklalimize kavuşacağımız” gibi hususlarda milli duyguların para ile haykırılamayacağı düşüncesiyle yarışmaya iştirak etmemişti. Devrin Maarif Vekili Hamdullah Suphi (Tanrıöver) durumu öğrenince, Âkif’e bir mektup göndererek iştirak etmemesindeki sebebin ortadan kaldırılacağını “matlub şiiri vücude getirmesinin maksadın husulü için son çare olduğunu” ifade etti ve “memleketi bu müessir telkin ve tehyic vasıtasından mahrum bırakmamasını” rica etti. Bunun üzerine Milli Mücadeleye başından beri katılan, vilayetleri dolaşarak halkı aydınlatan, “Sevr Muahedesi paçavrasının yırtılması gerektiğini”söyleyen ve marşın heyecanını daha savaşın başından beri gönlünde taşıyan şair, birkaç gün içinde bunu bir şiir halinde dile getirdi. “Kahraman Ordumuza” ithaf edilen İstiklal Marşı, ilk olarak Ankara’da 17 Şubat 1921 günü Hakimiyet-i Milliyye Gazetesi’nde ve Sebilürreşad Mecmuası’nda neşredildi. 1 Mart 1921 tarihinde toplanan mecliste mebusların isteği üzerine, zamanın maarif vekili Hamdullah Suphi tarafından üç kere okunan Mehmet Âkif’in şiiri, Meclisin 12 Mart 1921 tarihli toplantısında resmen “milli marş” olarak kabul edildi ve ayakta dinlendi. Nakdi mükafat orduca konulduğu için, bunu almamanın doğru olmayacağını düşünen Mehmed Âkif, o zaman için çok kıymetli olan parayı fakir kadın ve çocuklara iş öğretmek ve onları yoksulluktan kurtarmak maksadıyla kurulan bir teşekküle bağışladı.

Türk İstiklal Marşı, dünya milletlerinin milli marşları içerisinde güfte bakımından belki de en güzeli ve en manalısıdır. Bazı marşlar o devletin hükümdarını, başkanını övmekte, bazı marşlar ise mübalağalı şekilde kendi milletini göklere çıkarmaktadır. Bizim İstiklal Marşımız ise, tarih boyunca daima müstakil ve hür yaşamış büyük bir milletin bu hasletini azimle, heyecanla, imanla terennüm eden bir şiir şaheseridir. Bu eserde vatan sevgisiyle hürriyet ve istiklal kavramları müşahhas şekilde bayrak, vatan, tarih ve millet gerçekleri etrafında birleştirilmiş ve mukaddes bir “terkip” olarak ifade edilmiştir. İstiklal Marşında milletimizin maddi ve manevi bütün değerleri yer almaktadır.

Mehmed Âkif Ersoy’un yazdığı şiir İstiklal Marşının güftesi olarak kabul edildikten sonra, marşın bestelenmesi için ayrı bir müsabaka açıldı. Buna 24 besteci katıldı. Ancak bu sırada İstiklal Savaşının çok şiddetlenmesi üzerine netice kesinleşememişti. 1924 yılında Ankara’da Milli Eğitim Bakanlığında toplanan kurul Ali Rifat Çağatay’ın bestesini seçti. Tam altı yıl boyunca bütün resmi törenlerde İstiklal Marşı bu besteyle söylendi ve çalındı. Ancak pek beğenilmeyen bu beste 1930’da değiştirildi ve o devrin Cumhurbaşkanlığı Orkestrası Şefi Zeki Üngör’ün bestesi kabul edildi.

İstiklal Marşı 10 kıt’a ve 41 mısradan müteşekkil olup törenlerde ilk iki kıt’ası söylenir. Tamamının metni şöyledir:

İSTİKLÂL MARŞI

Kahraman Ordumuza

Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak,

Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.

O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;

O benimdir, o benim milletimindir ancak!

Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal!

Kahraman ırkıma bir gül; ne bu şiddet bu celal?

Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helal.

Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklal!

Ben, ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım.

Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım.

Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım;

Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.

Garbın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar,

Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.

Ulusun, korkma... Nasıl böyle bir imanı boğar

Medeniyyet dediğin tek dişi kalmış canavar?

Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın!

Siper et gövdeni, dursun bu hayasızca akın.

Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın

Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın!

Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı...

Düşün, altındaki binlerce kefensiz yatanı...

Sen şehid oğlusun, incitme, yazıktır, atanı;

Verme! Dünyaları alsan da bu cennet vatanı...

Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?

Şüheda fışkıracak toprağı sıksan, şüheda...

Canı, cananı, bütün varımı alsın da Hüda,

Etmesin, tek, vatanımdan beni dünyada cüda.

Ruhumun senden, ilahi, şudur ancak emeli;

Değmesin ma’bedimin göğsüne namahrem eli,

Bu ezanlar ki şahadetleri dinin temeli,

Ebedi yurdumun üstünde benim inlemeli!

O zaman vecd ile bin secde eder, varsa taşım;

Her cerihamdan, ilahi, boşanıp kanlı yaşım

Fışkırır, ruh-i mücerret gibi yerden naşım;

O zaman yükselerek arşa değer, belki başım.

Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilal!

Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helal...

Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlal!

Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyet;

Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklal...

Mehmet Âkif Ersoy

Bu bilgi faydalı oldu mu ?