Kabakçı Mustafa Biyografisi
Kabakçı Mustafa : Kabakçı Mustafa . asker
Kastamonuludur. Mayıs 1807 yılında asilerin lideri seçilmesinden önceki hayatı bilinmemektedir.
Osmanlı Sultanı Üçüncü Selim Han’ın tahttan indirilerek yerine Dördüncü Mustafa Han’ın geçirilmesiyle neticelenen isyanın başıdır.
Kabakçı Mustafa isyanının sebepleri çok çeşitlidir. On sekizinci yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti içte ve dışta çeşitli düşmanlarla mücadele ediyordu. 1789 Fransız ihtilalinden sonra Avrupa’da meydana gelen olaylar Osmanlı ülkesini etkilemedi. Hatta Sultan Üçüncü Selim Han “Nizam-ı Cedid” adı ile askeri, mülki, idari, ticari, içtimai ve siyasi bir dizi ıslahat teşebbüslerine girişerek devlete yeni bir hayatiyet ve canlılık getirdi.
Bu durum Rusya, Fransa ve İngiltere’nin hoşuna gitmedi. 13 Aralık 1806’da çıkarılan Sırp isyanı, 1807’de Rusya’ya harp ilanı ve İngiliz donanmasının İskenderiye’yi işgali, tamamen Osmanlı Devletinin bu gelişme programını önlemeye yönelikti.
Nitekim bu faaliyetler, içeride de Selim Han’ın kurduğu modern Nizam-ı Cedid ordusunu istemeyen yeniçeriler ile menfaatperestleri ve Osmanlı Devletinin yıkılmasını isteyen hainleri harekete geçirdi. Akka mağlubiyetini bir türlü unutamayan Fransızların İstanbul Sefiri Sebastiani’nin teşvik ve Selanikli Sadaret Kaymakamı Köse Musa’nın tahrikleriyle asiler ayaklanmaya hazır hale geldiler. Karadeniz Boğazı tabyalarındaki yeniçeriler ve yamaklar gizlice modern ve talimli yeni askerlere karşı kışkırtıldılar. Sadaret Kaymakamı Köse Musa’nın telkinleriyle, yamaklar, Haseki Halil Ağa'yı parçaladılar. Bu hareket ile isyan başlatıldı.
Büyükdere Çayırında toplanan asiler, Kastamonulu Kabakçı Mustafa’yı lider seçtiler. İsyan genişledi. Beş yüz kadar asi İstanbul’a yürüdü. Asileri Levend Çiftliğindeki bir tabur nizami asker durdurmaya kafiyken, Köse Musa Nizam-ı Cedid askerinin harekatını durdurdu. Sultan Üçüncü Selim Han da, Müslüman kanı dökülmesini istemedi.
Sultan Üçüncü Selim Han’ın; “Bu işlere sebep, benim hilmimdir (yumuşak huylu olmamdır)!” demesi üzerine, Köse Musa asileri teskin edeceğini ifade ederek Nizam-ı Cedid askerlerinin kaldırıldığı hakkındaki fermanı çıkarttı. Kararın hemen ardından Köse Musa harekete geçti. Çardak ve Unkapanı İskelesine gelen asiler, yeniçeriler ile birleşip, Nizam-ı Cedid taraftarı devlet adamlarını katlettiler.
Daha sonra Padişahı da istemiyoruz diye bağıran asiler, 29 Mayıs 1807’de Sultan Üçüncü Selim Han’ı tahttan indirip, yerine Sultan Dördüncü Mustafa Han’ı geçirdiler. Bütün ilerlemeler durduruldu.
Kabakçı Mustafa turnacıbaşılık payesiyle Boğaz’a tayin edildi. Hükumet işlerinde nüfuz sahibi oldu. Fakat bu çok kısa bir zaman sürdü. Temmuz 1808’de Boğaz’daki evinde öldürüldü.
Bu bilgi faydalı oldu mu ?
