Kahve (Coffea) Nedir

1-)Alm. Kaffee (m), Fr. Café (m), İng. Coffee. Familyası: Kökboyasıgiller (Rubiaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Tabii olarak yetişmez. Kültürü yer yer yapılır.

Vatanı Afrika olan fakat bugün tropikal bölgelerde yetiştirilen küçük boylu ağaç ve ağaççıklar. Kışın yapraklarını dökmez, çiçekleri beyaz, meyveleri 1-2 tohumlu olup kırmızıdır. Yabani olarak yetişen kahve ağaçlarının boyları 5-7 m olduğu halde kültür olarak yetiştirilenlerin boyları 2-3 metreyi geçmez. Kahve ağaçlarının en iyisi Arabistan’da yetişenidir.

Kahve, insanlar tarafından ilk olarak Habeşistan’da 3. yüzyılda yetiştirilmeye ve kullanılmaya başlanmıştır. On sekizinci yüzyılda Mekke’ye hacca giden Habeşistanlılar, kahveyi Arabistan’a ve bütün Müslüman alemine tanıtmışlardır. Böylece Müslümanlar tarafından bilinen ve kullanılan kahve, Osmanlılar zamanında Avrupa’da görevli elçiler yoluyla önce Venedik, İngiltere, Fransa’ya daha sonra da, bütün batı devletlerine tanıtılmıştır. Kahve, en çok Habeşistan, Libya, Brezilya, Meksika, Hindistan, Arabistan ve Orta Amerika’da yetiştirilir.

Kullanıldığı yerler: Kahve çekirdeklerinin kavrulup döğülmesinden ve sıcak suyla kaynatılmasından meydana gelen içecek “kahve” olarak bilinir. Kahvenin bileşiminde en önemli olarak kafein alkoloidi vardır. Kafeinin az miktarının damarları genişletmek suretiyle uyarıcı etkisi vardır.Kalbi kuvvetlendirir, sindirimi kolaylaştırır, böbrek damarlarını genişleterek idrarı çoğaltır, solunumu hızlandırır. Kanı beyne çekerek, beynin faaliyetini arttırır ve narkotiklerle zehirlenmelere karşı kullanılır. Fazla miktarda alındığında uyarıcı etki fazlalaşır, kalbin çarpıntısını arttırır, kulakların uğuldamasına sebeb olur. Çok fazla alınırsa ölümle sonuçlanır.

Kahvede az miktarda protein, yağ ve sakkaroz bulunur. Kahve, ya çekirdek olarak veya çekilmiş olarak (kavrulup-öğütülmüş) olarak satılır. Kavrulup öğütülmüş kahve çabuk bayatladığından, daha çok çekirdek kahve tercih edilir.

Dünyada en çok kahve üreten ülkeler şunlardır:Brezilya, Kolombiya, Venezuella, Meksika, Orta Amerika, Arabistan, Habeşistan, Kenya, Hindistan, Endonezya, Hawai, Filipinler.

Kahve dünyada 23’ten fazla ülkede üretilmektedir. Son zamanlarda Türkiye’nin güney kısmında Antalya bölgesinde de kahve üretimi denemeleri yapılmaktadır. Araştırmalara göre dünyada toplam olarak1979 yılında 4.936.000 ton, 1980 yılında 4.702.000 ton kahve üretilmiştir.

Dünya Kahve Üretimi

Bölge ve Ülke 1991-1992 Üretimi (ton)

(tahmini)

ææææææææææææææææææææ

Kuzey Amerika : 1.086.000

El Salvador : 141.000

Guatemala : 206.400

Honduras : 132.000

Kostarika : 151.800

Meksika : 27.600

Güney Amerika : 3.071.400

Brezilya : 1.710.000

Ekvador : 108.000

Kolombiya : 1.077.600

Afrika : 1.138.200

Etiyopya : 180.000

Fildişi Kıyısı : 237.600

Kamerun : 84.000

Kenya : 94.200

Uganda : 180.000

Zaire : 90.000

Asya ve Okyanusya : 876.000

Endonezya : 426.000

Hindistan : 192.000

æææææææææææææææææææææææææ

Toplam : 11.209.400

Kahvenin içimi: Kahvenin içecek olarak hazırlanmasında her memleketin kendine göre usulleri vardır.Memleketimizde “Türk kahvesi” veya “alaturka kahve” diye meşhur olan kahve şöyle hazırlanır:

Taze olarak kavrulmuş ve çekilmiş kahve kullanılır.Türk kahvesinde en önemli özellik bol köpüklü olması ve cezvelerde pişirilmesidir. Cezveye önce kahve ve isteğe göre (az-orta-şekerli) şeker konulur. Sonra soğuk su ilave edilir, iyice karıştırılıp kaynatılır, köpüğü taşmadan fincanlara servisi yapılır.

Alafranga veya memleketimizde neskafe olarak bilinen kahveler ise, birtakım işlemlerden geçirilir. İri veya ince çekilmiş kahve tanelerinin üzerinden kaynar su geçirilir. Sonradan içersine süt, krema gibi bazı maddeler ilave edilir. Suyu uçurulur. Ticarette kavanozlar içerisinde toz olarak, piyasaya sevk edilir. İçilirken de üzerine sıcak su, süt, şeker ilave edilerek içilebilir. Kahve ihtiyaçtan fazla alınırsa insanda uykusuzluk, çarpıntı, aşırı decede sinirlilik meydana getirir.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?