Kurucu Meclis Nedir

1-)Alm. Konstituierende Versammlung, Fr. Assemblée constituante, İng. Constitutional assembly. Bir devletin bazı kesintiler sebebi ile Anayasasını hazırlamak üzere kurulan, üyeleri askeri ve sivilden teşekkül eden meclis. Cumhuriyet devrinde 1960 ve 1980’den sonra olmak üzere iki Kurucu Meclisle karşılaşılmıştır. türkiye’de Kurucu meclisler, askeri müdahaleler sonunda ortaya çıkmıştır. Tarihi itibariyle ele alınınca ilk Kurucu Meclis, 1960-61 Kurucu Meclisi’dir. Devletin meclis ve meşru hükumetini hiçe sayarak tek taraflı ve bir partinin kışkırtması ile yapılan 27 Mayıs 1960 ihtilali, Milli Birlik Komitesi’ni ortaya çıkardı. Bu komite, öğrenci gösterilerine öncülük eden öğretim üyelerinden bir komisyon kurdu. Bu komisyonun hazırladığı taslak tepkilere yol açınca, 13 Aralık 1960 tarih ve 157 sayılı kanunla, Kurucu Meclis meydana getirildi. Bu meclis MBK ile Temsilciler Meclisinden meydana geliyordu. İlk toplantısını 6 Ocak 1961 tarihinde yapan 272 üyeli bu meclisin hazırladığı Anayasa 9 Temmuzda halk oyuna sunuldu ve yüzde 61,5 evet oyu alarak yürürlüğe girdikten sonra hukuki ve fiili durumu sona erdi.

12 Eylül 1980 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekatı ile Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Anayasa feshedilmişti. Normal idareye geçişi sağlamak ve anayasayı hazırlamak için 29 Haziran 1981 tarih ve 2485 sayılı Kurucu Meclis Hakkında Kanun’la, Kurucu Meclis kuruldu. Bu meclis 160 kişiden meydana geliyordu ve siyasi partilere kapalı idi.

Kurucu Meclisin görevleri: Yeni anayasayı ve anayasanın halk oyuna sunuluş yasasını hazırlamak; halkoyuna sunulan ve kabul edilince kesinleşerek, geçici hükümlerine göre yürürlüğe girecek anayasanın ilkelerine uygun Siyasi Partiler Yasasını, yeni anayasanın ve Siyasi Partiler Yasasının hükümlerini gözönünde tutarak, Seçim Yasasını hazırlamak; Milli Güvenlik Konseyince kararlaştırılacak tarihte yapılacak genel seçimlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi kurulup, fiilen göreve başlayıncaya kadar, yasama görevlerini yerine getirmektir.

Kurucu Meclis; adı geçen yasalarla birlikte, ülkenin ihtiyacı olan birçok yasaları da hazırlamış ve yürürlüğe koymuştur. Bu meclisin hazırladığı Anayasa, 7 Kasım 1982’de yapılan halk oylamasında % 91,2 evet reyi ile kabul edildi.

2-)(Constıtuent Assembly)
Yeni kurulan veya anayasası askıya alınan bir devlete yeni bir anayasa hazırla­mak
yahut devletin ana organlarının görev ve işleyiş biçimleriyle ilgili temel
ilkeleri belirlemek amacıyla oluşturulan meclis.

3-)Bir devletin anayasasını yapmak üzere toplanan ulusal meclis.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?