Kenan Evren Biyografisi
Kenan Evren : Türkiye Cumhûriyetinin yedinci Cumhurbaşkanı. 1918 yılında Manisa ilinin Alaşehir ilçesinde doğdu. Babası İnhisârlar İdâresi memurlarından Hayrullah Bey, annesi Nâciye Hanımdır.
İlk ve orta öğrenimini Alaşehir, Manisa, Balıkesir ve İstanbul’da yaptı. 1936 yılında Harp Okuluna girdi ve 1938 yılında bitirdi. 1940 yılında Topçu Atış Okulundaki öğrenimini tamamladıktan sonra, ordunun çeşitli kademelerinde görevler yaptı. 1946 yılında Harp Akademisine girerek, 1949 yılında mezun oldu. Kurmay subay olarak Genelkurmay Eğitim Şûbesi Kısım Amirliği, 1. Ordu Harekât Başkan Yardımcılığı, Kara Harp Akademisinde öğretmenlik, 9. Kore Türk Tugayında önce Harekât ve Eğitim Şûbe Müdürlüğü, sonra Kurmay Başkanlığı, Türkiye’ye dönüşünde Ordu Donatım Okulu Kurmay Başkanlığı, 2. Ordu Harekât Eğitim Başkanlığı, 227. Piyâde Alay Komutanlığı, 9. Kolordu Kurmay Başkanlığı ve Kara Kuvvetleri Okullar Dâire Başkanlığı görevlerinde bulundu.
1964’te Tuğgeneral, 1967’de Tümgeneral 1970’te Korgeneral oldu. Bu rütbede 11. Kolordu Komutanlığı, Kara Kuvvetleri komutanlığı Denetleme Kurulu Başkanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanlığı yaptı.
30 Ağustos 1974 târihinde Orgeneralliğe yükseldi. 1975 yılında Genelkurmay İkinci Başkanlığına getirildi. Daha sonra Ege Ordu Komutanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı görevlerinde bulundu. 7 Mart 1978 târihinde de Genelkurmay Başkanlığına tâyin edildi.
Kenan Evren, Genelkurmay Başkanlığı görevindeyken anarşik hâdiseler gün geçtikçe büyümeye, bütün Türkiye’yi kaplayarak ülkeyi bir iç savaşa doğru sürüklemeye başladı. Fabrikalar ve her kademedeki eğitim kurumlarında bölücü ve yıkıcı güçler tarafndan organize edilen kânunsuz hareketler, çarşıya, pazara, câmilere, karakollara, sokak aralarına ve evlerin içine taşındı. Okullardan ve fabrikalardan sonra dükkânlar, işyerleri, kamu hizmeti gören kuruluşlar da sendika liderlerinin, gerilla örgütlerinin ve bunlar tarafından eyleme teşvik edilen küçük yaşlardaki geçlerin emriyle açılır kapanır hâle geldi.Soygun, kundaklama, işgal, silâhlı çatışma, yürüyüş ve mitinglerin arkası kesilmiyor, Türkiye’nin her köşesinden kânun ve devlet otoritesi boşluğunu işâret eden acı feryatlar yükseliyordu. Siyâsî görüş ayrılığından öldürülenlerin sayısı kabarıyor ve ayda 130-150 kişi canından oluyordu.
Bu olaylar üzerine Evren 12 Eylül 1980’de silâhlı kuvvetlerin emir komuta zinciri içinde gerçekleştirdiği harekâttan sonra Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri Komutanları ile Jandarma Genel Komutanından teşkil edilen Millî Güvenilk Konseyi’nin başkanlığı ile devlet başkanlığını üstlendi.
7 Kasım 1982 târihinde halk oyuna sunulan Anayasanın kabûlü ile Kenan Evren Cumhurbaşkanı sıfatını kazandı.
Cumhurbaşkanlığı sırasında yurt içinde ve dışında pekçok gezi yaptı. Özellikle Ortadoğu ülkeleri ile büyük bir yakınlaşma dönemine girildi. Pakistan Devlet Başkanı Ziyâ-ül-Hâk ile karşılıklı ziyâretlerle aralarında samîmi bir dostluk meydana geldi. Dördüncü İslâm Konferansı Teşkilâtı zirvesine katıldı. Konferans başkan yardımcısı seçildi. 15 Kasım 1984’te İslâm Konferansı Teşkilâtı Ekonomik ve Ticârî İşbirliği Dâimî Komitesi Başkanı oldu. Beşinciİslâm Konferansında Bulgaristan’da Türklere yapılan baskılar ve Kıbrıs meselesine üye ülkelerin dikkatini çekti. YedinciCumhurbaşkanı Kenan Evren, 9 Kasım 1989’da sürenin dolması ile görevinden ayrıldı.
İngilizce bilen Kenan Evren, üç çocuk babasıdır.
Kenan Evren : Kenan Evren (1918) TÜRKİYE CUMHURİYETİ 7.CUMHURBAŞKANI
GÖREV SÜRESİ: 9 KASIM 1982 - 9 KASIM 1989
1918 yılında Manisa'nın Alaşehir ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Alaşehir, Manisa, Balıkesir ve İstanbul'da sürdürdü ve Maltepe Askerî Lisesi'nden mezun oldu.
1938 yılında Kara Harp Okulu'nu, 1949 yılında Harp Akademisi'ni bitirdi. Topçu subayı ve Kurmay subay olarak Silahlı Kuvvetler'in çeşitli kademelerinde görev yaptı.
Dokuzuncu Kore Türk Tugayı'nda, önce Harekât ve Eğitim Şube Müdürlüğü; sonradan Kurmay Başkanlığı görevlerinde bulundu. Tuğgeneralliğe yükseldiği 30 Ağustos 1964 gününden itibaren, Silahlı Kuvvetler'in bütün komuta kademelerinde ve üst rütbelerde görevini sürdürerek, Ordu Komutanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı'ndan sonra, 7 Mart 1978 tarihinde Genelkurmay Başkanlığı'na atandı. Bu görevi sırasında, 12 Eylül 1980 tarihinde yapılan askeri müdahale ile, diğer görevleri yanında Devlet Başkanlığı görevini de üstlendi.
7 Kasım 1982 tarihinde halk oyuna sunulan ve kabul olunan anayasa ile, Türkiye'nin 7. Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. 9 Kasım 1989 tarihinde, görev süresini tamamlayarak cumhurbaşkanlığından ayrıldı.
ESERİ:
Zorlu Yıllarım 1
Kenan Evren
Milliyet Yayınları / Yaşantı Dizisi
"Zorlu Yıllarım"da anarşi ve terörün kol gezdiği, sosyal siyasal olumsuzlukların doruk noktasına ulaştığı yakın tarihimiz, en yetkili ağızdan tekrar inceleniyor. Sayın Kenan Evren daha önce 6 cilt olarak yayımlanan "Anıları"nı bu kez değişik bir tarzda ele alıyor. Ayrıca son dakikaya kadar yazmayı çeşitli nedenlerle istemediği konu, kişi ve olayları da gözler önüne seriyor.
HABER
Evren: Biz ihtilal yaptık, ihtilale teşebbüs etmedik!
21 Kasım 2012
Beni ancak tarih yargılar
12 Eylül davasına ilişkin duruşmada savunmasını yapan Kenan Evren, "Biz, o gün doğru olanı yaptık. Bugün de olsa aynı şekilde ihtilal yapardık. Ben, 12 Eylül harekatının hesabını Türk milletine verdim. Bundan sonra beni tarih yargılar" dedi. Evren, "Katıldığınız bir programda 'Bir sağdan, bir soldan astık' dediniz. Bunu ne amaçla söylediniz" sorusuna, "Bunla hiçbir tarafı tutmadığımızı, bitaraf olduğumuzu anlatmak istedik" cevabını verdi.
12 Eylül Davası'nda savunma yapan dönemin Genelkurmay Başkanı ve 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, "Beni ve silah arkadaşlarımı, 12 Eylül ve sonrasındaki tasarruflarından, yetkisini 1982 Anayası'ndan alan yargının suç isnat etme ve yargılama yetkisi bulunmamaktadır" dedi.
Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davanın öğleden sonraki bölümünde müdahil avukatları, sabah saatlerinde savunmasını yapan Tahsin Şahinkaya'ya bir dizi soru yöneltti. Şahinkaya, sorular üzerine sessiz kalmayı tercih etti.
Tahsin Şahinkaya'nın ardından Ankara GATA'da bulunan Kenan Evren, sesli ve görüntülü sistem aracılığıyla savunmasını yaptı.
Yazılı savunmasını okuyan Evren, 12 Eylül'ün "kurucu iktidar" harekatı olduğunu ve yapılış nedeninin bildiriyle Türk milletine açıklandığını söyledi.
12 Eylül harekatını yapan Türk Silahlı Kuvvetleri'nin üst komuta heyetinin, kurucu iktidar olarak Milli Güvenlik Konseyi'ni oluşturduğunu kaydeden Evren, "Milli Güvenlik Konseyi, kurucu iktidar olarak Anayasa'daki kanunları çıkarmış, yeni anayasal düzeni oluşturmaya başlamıştır. Kurucu Meclis'in oluşturulması, yeni Anayasa'nın yapılması ve halkoyuyla yürürlüğe konulmasıyla yeni anayasal düzen tamamlanmıştır" diye konuştu.
Evren, "kurucu iktidar olan Milli Güvenlik Konseyi'nin başkanı ve devlet başkanı olduğunu" belirterek, bu görevleri, TBMM'nin faaliyete geçtiği tarihe kadar sürdürdüğünü, bu tarihten sonra 7. Cumhurbaşkanı olarak görevine devam ettiğini hatırlattı.
Milli Güvenlik Konseyi'nin 1982 Anayasası'yla hükme bağlanmasının suç olduğunun iddia edilemeyeceğini savunan Evren, "Beni ve silah arkadaşlarımı, 12 Eylül ve sonrasındaki tasarruflarından dolayı, yetkisini 1982 Anayasası'ndan alan yargının suç isnat etme ve yargılama yetkisi bulunmamaktadır" dedi.
Evren, şöyle konuştu: "Kurucu iktidar olmayı, yani ihtilal yapmayı suç sayan bir kanun yoktur, olması da mümkün değildir. Biz ihtilal yaptık, ihtilale teşebbüs etmedik. Herkesin ihtilal ile ihtilale teşebbüsün aynı şey olmadığını bilmesi gerekir.
Ben, 12 Eylül harekatını yapan Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Genelkurmay Başkanı, Milli Güvenlik Konseyi Başkanı ve Devlet Başkanıyım. Türkiye Cumhuriyeti'nin 7. Cumhurbaşkanıyım. Ben, 12 Eylül harekatının hesabını Türk milletine verdim. Bundan sonra beni tarih yargılar. 12 Eylül harekatını herkes istediği gibi değerlendirebilir. 12 Eylül ile ilgili beceriksiz siyasetçilerin söylemlerini geçen yıllar yalanlamaktadır. Demokrasinin işlediği yerde ihtilal olmaz. Siyasetçi beceriksizliğini askere kapora edemez. Türk Silahlı Kuvvetleri, iktidar olmanın meraklısı değildir. 12 Eylül 1980'den bugüne kadar yaşananların bir daha yaşanmaması bunu göstermektedir. Ülkenin o tarihteki ve öncesindeki durumunu büyük Türk milleti bilmektedir. Büyük Türk milleti o olaylara layık değildi. Biz o gün doğru olanı yaptık. Bugün de olsa aynı şekilde ihtilal yapardık.
Tabii ki adli yargı mensupları ve yüksek mahkeme görevini yapmaktadır. Yukarıdaki açıklamalarımla birlikte söyleyeceğim bunlardır. Benim görevim bunlara yardımcı olmaktır.
Sanık olmadığımı yukarıda açıklamıştım. Bu beyanımın dışında başkaca bir beyanda bulunmayacağım. Mahkeme sorularına cevap vermeyeceğim. Kusura bakmayınız."
Evren, "Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nca alınan ifadenizi tekrarlıyor musunuz" sorusu üzerine, "Ne vermişim orada?" dedi. Evren'e bunun üzerine, soruşturma aşamasında verdiği beyanları anımsatıldı. Evren, bu beyanları tekrarladığını bildirdi.
HABER
Kenan Evren'in bilinci kapalı
Hürriyet 27 Şubat 2015
Ankara Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde (GATA) tedavi gören Türkiye Cumhuriyeti’nin 7. Cumhurbaşkanı, emekli Orgeneral Kenan Evren’in (98) sağlık durumunun iyi olmadığı ve bilincinin kapalı olduğu öğrenildi.
HABER
Kenan Evren hayatını kaybetti
Milliyet 10 Mayıs 2015
12 Eylül askeri darbesinin başındaki isim, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, hayatını kaybetti. 98 yaşında ölen Kenan Evren, 12 Eylül darbesinden sonra yargılanarak müebbet hapse mahkum edilen 17'nci Genelkurmay Başkanı olarak tarihe geçti.
Ankara Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nde (GATA) tedavi görmekte olan 7'nci Cumhurbaşkanı Kenan Evren 98 yaşında hayatını kaybetti.
Evren'in Cumhurbaşkanı sıfatı nedeniyle her Cumhurbaşkanı'na uygulanan resmi devlet töreni ile uğurlanması bekleniyor. Evren, darbe cezası kesinleşmediği için de TSK'dan çıkarılmadı ve rütbesi er seviyesine indirilmese de, 12 Eylül darbesinden müebbet hapse mahkum edilen 17'nci Genelkurmay Başkanı olarak tarihe geçti.
1918 doğumlu Kenan Evren, 4 Ağustos 2027da Ankara Gülhane Tıp Akademisi'nde (GATA) tedavi altına alınmıştı. Evren, 11 Ağustos'ta 2027da bağırsak ameliyatı olmuştu. Taburcu olduktan sonra Evren, Mart 2012'den itibaren şiddetli bel ve sırt ağrısı şikayetiyle GATA'ya tekrar yatışı yapılmıştı.
3 yıldır hastanedeydi
Evren, 2012'den bu yana GATA'da Beyin ve Kardiyoloji ana bilim dallarında tedavi görüyordu. Kenan Evren'in sağlık durumunda yaşlılığa bağlı olarak son günlerde ciddi sorunların ortaya çıktığı belirtildi.
Zaman zaman bilinci kapandığı belirtilen Evren'in, tedavisinin yoğun bakımda sürdürülüyordu.
Eşi Sekine Evren'i kaybetmiş olan Evren'in üç kızı bulunuyor. Evren'in kızları Nebahat Şenay Gürvit, Semahat Gülay Evren ve Miray Emine Göksu. Evren’in aile üyeleri, durumun ağırlaşması üzerine cumartesi günü hastaneye çağrıldı.
EVREN’İN SAĞLIK TABLOSU
Evren'in 1993'ten itibaren yaşadığı ciddi sağlık sorunları şöyle:
* Kenan Evren, 1993'te ABD'de prostat kanseri nedeniyle ameliyat oldu.
* 1998'te GATA Kalp Damar Cerrahi ana bilim dalında yatarak tedavi gördü.
* 2002'te yapılan muayenesi sonucu koroner anjiyo oldu.
* 2005'te sol kulakta kanser hücreleri tespit edilerek tedavi gördü.
* 2027ta akciğerlerdeki sorunun zatürree dönüşmesi sebebiyle İzmir Askeri Hastanesi'nde tedavi gördü.
* Ağustos 2027da bağırsak ameliyatı oldu.
* Mart 2012'den itibaren yaşlılığa bağlı bir dizi rahatsızlığı nedeniyle GATA'da tedavi görmeye başladı.
Kenan Evren'le ilgili yargılandığı ve müebbet hapse mahkum edildiği mahkemeye gönderilen 2012 tarihli raporda, "Son iki yılda geçirdiği büyük ameliyatın olumsuz yan etkileri ve mevcut hastalıkları yaşam kalitesini bozmuş ve çoğunlukla ev ortamında yaşamasını gerektirmiştir. Bu durumun yanı sıra (2012 yılında) 95 olan ileri yaşı, her gün 12-17 kalem ilaç kullanmak zorunda olması sürekli hemşire bakımını gerektirmekte ve sürekli özel hemşire bakımıyla yaşamını sürdürmektedir" denilmişti.
DEVLET MEZARLIĞINA DEFNİ GEREKİYOR
Kenan Evren, 12 Eylül darbesi nedeniyle yargılandığı davada, müebbet hapse mahkum edilmişti. Ancak temyiz edilen davanın Yargıtay süreci devam ediyordu. Evren, hem Genelkurmay Başkanlığı hem de Cumhurbaşkanlığı görevinde bulunduğu için defni öncesinde cenaze namazı sırasında devlet töreni düzenlenecek. Eğer ailesi karşı çıkmazsa veya aksi yönde bir vasiyeti yoksa Evren’in, Devlet Mezarlığı’na defnedilmesi gerekiyor.HABER
Kenan Evren hayatını kaybetti
10 Mayıs 2015
Ankara Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde (GATA) tedavi görmekte olan 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, 98 yaşında hayatını kaybetti. Dün gündüz saatlerinde Kenan Evren’in ailesi, yakınları ve avukatları hastaneye çağrılmıştı. Sağlık durumu bir süredir kötü olan Evren, solunum cihazına bağlı olarak tutuluyordu.
HABER
Kenan Evren askeri törenle defnedildi
Milliyet 12 Mayıs 2015
7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in naaşı, askeri cenaze aracıyla GATA'dan alınarak Genelkurmay Başkanlığına götürüldü. Törene katılım azdı. Sivil olarak sadece ailesi vardı.
12 Eylül 1980 askeri darbesinin lideri ve 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, bugün son yolculuğuna resmi devlet töreni ile uğurlandı.
Cenaze aracına, polis ve askeri araçlar ile Evren'in yakınları eşlik etti.
Evren'in cenazenin GATA'dan götürülüşü sırasında çevrede güvenlik önlemleri alındı, çevik kuvvet ekipleri de hastane çevresinde hazır bulundu.
SON KEZ DARBE KARARINI ALDIĞI YERDE
GATA'daki törenin ardından naaşı alınan Kenan Evren için ikinci tören Genelkurmay Başkanlığı'nda düzenlendi. Oldukça az bir katılımın olduğu gözlenen törende subaylar ihtiram nöbeti tuttu. Evren'in töreninde sivil olarak yalnızca ailesinin olduğu göze çarptı.
Kızlarının görüşü alındı
Cumartesi gecesi tedavi gördüğü GATA'da hayatını kaybeden Evren için cumhurbaşkanlığı yapması nedeniyle bugün ulusal cenaze töreni düzenlendi. Evren'in darbe davasından aldığı ancak Yargıtay süreci tamamlanmayan mahkumiyet kararı nedeniyle devlet töreni ile uğurlanacak olması tartışma konusu olmuştu.
Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğü'nün koordinasyonunda dün Cumhurbaşkanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve Ankara Valiliği'nden yetkililerden oluşan komite, tören programını belirledi. Program belirlenirken Evren'in kızlarının da görüşü alındı.
Aile üyelerinin isteği üzerine Meclis'teki tören programdan çıkarıldı.
Generaller kılıç kuşandı
İlk tören bu sabah GATA'da yapıldı. Bu törende aile üyeleri katıldı ve din görevlisileri yer aldı. Duaların da okunduğu bu tören dini özelliklere sahipti.
Evren'in naaşı, GATA'dan cenaze aracı ile saat 11.30'da Genelkurmay karargahına getirildı. Tören, Aslanlı Kapı'nın yan tarafındaki alanda Genelkurmay'ın ön bahçesinde yapıldı. Evren'in katafalka konulan naaşı önünde önce saygı duruşunda bulunuldu. Kuvvet komutanlıkları ile jandarma ve sahil güvenliği temsilen 4 general - amiral ile bir albay naaşın yanında 15 dakika süreyle ihtiram nöbeti tuttu.
Evren'in özgeçmişinin okunmasının ardından katafalkın önünde saygı geçişi yapıldı. Önce Evren'in aile üyeleri geçişte bulundu. Ardından da rütbe sırasına göre komutanlar geçiş yaptı. genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel raporlu olduğu için Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hulusi Orgeneral Akar, törende Genelkurmay Başkanvekili olarak bulundu. Törene; kuvvet komutanları ile Ankara'da görevli orgeneraller ve TSK'nın tüm unsurlarından farklı rütbede subaylar katıldı. Komutanlar, törene tören giysileri ile kılıç kuşanarak geldi.
Erdoğan ve siyasiler yok
Genelkurmay'daki törenin ardından naaş, Ahmet Hamdi Akseki Camii'ne getirildi. Evren için düzenlenen devlet törenine ve cenaze namazına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan katılmadı.
Törene hükümeti temsilen de kimse gelmedi. Meclis'te temsil edilen Ak Parti, CHP, MHP ve HDP de törene temsilci göndermedi.
Cenazeye şu isimler katıldı
Evren'in cenaze namazı için camiye gelenler arasında şu isimler dikkat çekiyor: Eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar, Fenerbahçe kulübü eski Başkanı Ali Şen, Fenerbahçeli İşadamı Nihat Özdemir, Emekli Orgeneral Çevik Bir, Eski meclis başkanları, İsmet Sezgin, Kaya Erdem, Eski Başbakan Bülent Ulusu, Eski Genelkurmay Başkanları Necdet Üruğ, Işık Koşaner, Hulisi Akar, Hilmi Özkök ve kuvvet komutanları.
HAKKINDA YAZILANLAR
Mahmut Çetin yazdı:
Kozmopolitizm’e darbe vuran asker: Kenan Evren
Bu bilgi faydalı oldu mu ?
