Komsu Hakkı Nedir

Komsu Hakkı Nedir ? Komsu Hakkı Ne demek ?

1-)

Komşu hakkı nedir? Komşuya küsmek ne zaman caiz olur.

Islam dini, hem dünya hem de ahiret mutluluğunu sağlamak için gönderilmiştir. Insanların birbirlerini sevmeleri ve dayanışma içerisinde olmaları, dünya mutluluğunun başta gelen şartlarındandır. Kişinin Allah'ı anıp (zikir) kendi içinde yalnızlığını gidermesi, kendisiyle olan dayanışması, sonra İslamın belirlediği görev ve haklarla aile içerisinde dayanışma, sonra yakın ve uzak komşularla dayanışma, sonra mahalle, köy ve bölge halkıyla dayanışma ve bütün bir Islam ümmeti olarak dayanışma... Işte bunlar sosyal huzuru, sosyal adaleti, hatta sosyal güvenliği sağlayan en önemli etkenlerdir. Komşularla dayanışma, yani komşu hakkını gözetme de bu dayanışma birimlerinin başta gelenlerindendir. Allah (c.c.) kendisine şirk koşulmamasını istediği ayette yakın ve uzak komşuya da iyilikle bulunulmasını istemiş (Nisa 4/36) ve komşuyu mü'min, kafir diye ayırmamıştır. Bu yüzden tefsirciler bu ayetle, kafir komşuya da iyilikte bulunma emredilmiştir, görüşündedirler. (Kurtubi V/184; Davudoğlu X/591). Rasulullah Efendimiz: "Cebrail komşuyu bana o denli tavsiye etti ki, komşuyu komşuya mirasçı ilan edeceğini sandım" (Buhari, edep 28; Müslim, birr 140,141; Ebu Davud, edep 123; Tirmizi, birr 28; ibn Mace, edep 4; Müsned N/85,160...) "Vallahi mü'min olamaz! (üç defa) Kim, ey Allah'ın Rasulü? Şerrinden komşusu emin olmayan kişi" (Tirmizi, ahkam;18; Müsned I/235, 303, 313) buyurmuşlardır. Bunlarda da komşu mü'min -kafir diye ayrılmaz. Diğer bir hadis-i şerifte ise kafir komşunun da hakkı olduğu açıkça söylenir: "Üç türlü komşu vardır: Üç hakkı olan komşu, iki hakkıolan komşu ve bir hakkı olan komşu. Akraba olan Müslüman komşunun, komşuluk hakkı, akrabalık hakkı ve Müslümanlık hakkı olmak üzere, üç, akraba olmayan Müslüman komşunun, Müslümanlık hakkı ve komşuluk hakkı olmak üzere iki; gayr-i müslim olan komşusunda komşuluk hakkı olmak üzere bir hakkı vardır." (Kurtubi V/184) "Kapısı en yakın olan komşu iyilikte bulunmaya, diğerlerinden daha layıktır"(Buhari, edep 32, suf'a 3)

Komşu kimdir? Bu konuda meseleyi dar ve geniş tutanlar, iç içe değişik tariflerde bulunmuşlardır: En yakın kırk ev, her yönden kırk ev, bağırılınca sesin ulasacağı kadar ev, sabah namazına aynı mescide gelenler, mesciddeki ikamet sesini duyan evler... (Kurtubi V/185 vd.) diye belirleyenler olmuştur. Bunların bir kısmı hadislere dayanmakta oIsa da anlaşılacağı üzere komşuluk sınırı zamana ve zemine göre esnek bırakılmıştır. Elbette şehirle köy, komşuluk sınırında aynı değildir. O halde bunda en güzel belirleyici örftür. Köy ve şehri ayrı ayrı düşünerek, adeten komşu denen evleri komşu diye bilmek, komşu tariflerinin ortalamasıdır.

Komşunun hakkı nedir? Rasulullah Efendimizin (s.a.v.) bunu detayıyla anlatan hadisleri vardır: "Ebu Zer! Çorba pişirdiğinde suyunu bol koy ve komşunu da gözet (Müslim, birr 142,143; Darimi, at'ime 37 .) Âlimler, bu hadisde fakire olduğu gibi, komşuyu düşünmekte cimriye de bir kolaylık sağlanmıştır, demişlerdir. Çünkü, yağını, etini bol kat değil de, suyunu bol kat denmiştir. (Kurtubi V/186) Yani yağından, etinden veremeyen cimriler de hiç olmazsa bolca koydukları suyundan versinler demektir. Aslında Rasulullah Efendimiz komşuya çok basit şeylerin değil, adeten vermeye değer şeylerin verilmesini tenbihlemiştir. (Müslim, birr 143) Ama alan açısından da "bir koyun bacağı bile olsa küçümsemeyin" (Buhari, hibe 1, edep 30; Müslim, zekat 91; Tirmizi, vela 6) buyurmuştur.

Komşu hakkı bunlardan ibaret değildir. Rasulullah Efendimiz bir hadislerinde de: "Komşu komşusunun duvarına bir ihtiyaç için sopa çakmasına engel olmasın." (Buhari, mezalim 20, esribe 24; Müslim, müsakat/36; Timizi, ahkam 18) Ebu Hurayra sonraları: "Ne oluyor? Bakıyorum bunu terketmişsiniz. Vallahi bunu tekrar omuzlarınıza yükleyeceğim." (Kurtubi, V/186) diyecektir. Rasulullah Efendimizin başka bir hadisleri komşuluk hukukunu oldukça geniş anlatır.

"Borç istediğinde verirsin, yardım istediğinde yardım edersin, muhtaç ise verirsin, hasta ise ziyaret edersin, ölürse cenazesine gidersin, bir nimete kavuşursa sevinirsin ve onu kutlarsın, bir musibete uğrarsa üzülürsün ve ona ta'ziyet edersin,'tencerinin kokusuyla onu rahatsız etmezsin, ona pişirdiğinden verirsin, binanın üzerine çıkmazsın, onun izni olmadan ferahlatıcı rüzgarını kesmezsin, meyva aldığında ona da hediye edersin, hiç olmazsa evine getirirsin; çocuğun onun çocuğunun gıpta edeceği birşeyle çıkmaz. Ne dediğimi anlıyor musunuz? Komşunun hakkını ancak Allah'ın çok az şanslı kulu gözetebilir." Bir defasında Efendimiz Aişe annemize hitaben: "kurban etini dağıtmaya önce komşumuz yahudiden başla" buyurmuşlardır. (Kurtubi V/188)

Komşunun çok önemli haklarından biri de, "kevser" suresinden önceki sureye ad olan "Ma'ün" hakkıdır. "Ma'unu tefsirciler çok olmasa da farklı kapsamda açıklamalarına rağmen, hemen hemen birleşilen anlam: Evlerin günlük ihtiyaçlarında kullanılan iğneden baltaya kadar her türlü araç ve gereçlerdir. Bazılarına göre binek bile "Ma'un" kapsamına girer. Allah (c.c.) "Ma'un"u vermeyenleri lanetlediğine göre, komşunun geçici olarak istediği bu tür gereçleri vermemek de yasaklanmıştır.

Komşu ile konuşmamaya gelince: Rasulüllah Efendimiz: "Müslümanın kardeşiyle üç günden fazla konuşmaması helal değildir" (Buhari edep 57, 62, isti'zan 9; Müslim, birr, 23, 25, 26; Eb0 Davud, edep 47; Tirmizi, birr 21, 24), buyurduğundan, Müslüman komşu, üç günden çok dargın terkedilmez. Ancak dine ve ırza karşı kötü bir tavrı var ve sözle de bunu terketmiyorsa, kendisiyle konuşmamak da onu sıkıyor, yalnızlığa itiyor ve hatasından caydırıcı bir özellik taşıyorsa, konuşmamakla ta'zir edilebilir. Bunu özellikle birçok kişinin yapması da etkili olur. Saadet asrından da Tebük seferinden geri kalan Ka'b b. Malik'e bu tür bir boykot uygulanmış ve iyi sonuç alınmıştır. (Ayni XXI/44; Ayrıca Kur'an-ı Kerim, Tevbe 9/120 ayetinin tefsirleri ) Aksi halde konuşmamak caiz görülemez.

Alevi Komşu

Alevi bir komşumuz var: Yalnız çok laf taşıyan, küçük çocukların Iafını dinleyen birisi. Onunla komşuluk yapabilir miyiz?

Mahremlik ölçülerine riayet ediyorsanız, ona Islami hayatı gösterdiğinizi ve onun yaptığı tahribatı hesaba katarak, karınız zararınızdan çok ise, ya da zararınız hiç yok ise meşru ilişkilerde bulunabilirsiniz, bulunmalısınız. Müslüman olmayan komşunun da üzerinizde hakkı vardır.


Bu bilgi faydalı oldu mu ?

 

Kelime Türü Nedir ?

Bu kelime Dini bir Terimidir.

Sizde içinde Komsu Hakkı kelimesi geçen bir şeyler paylaşın !

Komsu Hakkı kelimesi anlamı 55 defa okunmuştur. [244176] Komsu Hakkı kelime anlamı, Komsu Hakkı nedir, Komsu Hakkı ne demek, Komsu Hakkı sözlük anlamı

Paylaş