Mal-İ Dımar Nedir

1-)MÂL-İ DIMÂR



İnsan tabiatının kendisine meylettiği ve ihtiyaç zamanı için biriktirdiği şeylere "mal" denir. Bunlar toplanıp saklanabilen şeyler olup, menkul ve gayrimenkul, mütekavvim ve gayri mütekavvim gibi kısımlara ayrılır (bk. Mal maddesi). Dımar sözlükte; kayıp olan şey, yerine getirilmeyen va'd, vadesi belirsiz alacak, ödenmesi umulmayan alacak anlamlarına gelir. Mal-i dımar bir fıkıh terimi olarak; bir kimsenin malik olduğu halde yararlanması mümkün olmayan, başka bir deyimle elinden çıkıp, dış görünüş bakımından, artık geri dönmesi umulmayan mal, demektir. Bu gibi mallara zekat gerekmez. Bunlar bu durumda "nami" sayılmadıkları için zekata tabi olmazlar. İnkar edilen ve ispatı mümkün olmayan para alacakları, gaspedilmiş olup geri alınması umulmayan mallar, denize düşüp çıkarılması mümkün görülmeyen mallar, toprağa gömülüp yeri unutulan nakitler ve kaybolmuş olan benzeri mallar bu niteliktedir. Bu kabilden bir mal daha sonra ele geçse, nisap miktarına ulaşırsa ve zekata tabi mallardan ise, elde edildiği tarihten itibaren bir yıl sonunda zekatları gerekli olur.

Mesela, yıllarca inkar edildiği ve bir belge ile ispat edilemediği için alınamayan bir alacak, daha sonra ikrar veya bir delil ile sabit olup tahsil edilse, geçmiş yıllar için zekat gerekmez. Tahsil edildiği tarihte bu kimsenin başka malı varsa ona eklenerek değerlendirilir. Aksi halde zekat yükümlülüğü bir yıl geçince söz konusu olur. İmam Züfer ve İmam Şafii'ye göre bu gibi mallara, mülkiyet devam ettiği için geçmiş yılların zekatı da gerekir.

Şamil İA

Bu bilgi faydalı oldu mu ?