Pervane Nedir

1-)Alm. 1. Propeller (m), 2. Nachtschmetterling (m), Fr. 1. Hélice (f) 2. Noctuelle (f), İng. 1. Propeller 2. Moth. Bir eksene dikey olarak bağlanan iki veya daha çok kanattan ibaret, içinde bulunduğu akışkana (hava veya sıvı) itme veya çekme hareketi veren alet. Geceleri ışık etrafında dönen kelebeklere de pervane denir. Büyük ve Türkiye Selçuklularında, İlhanlılarda dirliklerle (has, zeamet, tımar) ilgili fermana da pervane adı verilirdi.

Pervaneler dönen bir milin göbeğinde bağlantılıdırlar. Mil dönünce pervaneler de döner. Kanatlar katı olmayan akışkana gerekli hareketi verebilmesi için değişik şekillerde eğik olarak yapılır. Deniz araçlarında kullanılanlar kısa ve geniş, uçaklardakiler ise uzun ve dardır. Pervaneye gerekli hareket verildikten sonra dönmesiyle meydana getirdiği enerji, içinde bulunduğu akışkanı (suyu, havayı) harekete geçirir. Bu hareketten doğan enerji, su üzerindeki pervaneli deniz aracını hareket ettirir. Uçaklardaki pervanenin hasıl ettiği enerji ise bu vasıtayı havalandırır ve havada uçurur. Vasıtaya önden bağlanan pervane çekici, arkadan bağlanmışsa itici vazife görür.

Kullanıldığı yerler değişik olan pervanelerin çap ve biçimleri, gördüğü hizmete göre hesap edilir. Bilhassa uçağın belli bir hıza ulaştıktan sonra kalkabilmesi ve havada süratle yol alabilmesi için kullanılacak pervanenin çap ve biçiminin çok iyi hesap edilmesi gerekir. Bu hesaplamada pervanenin çapı, kanatların faydalı yüzeyiyle bütün yüzeyi arasındaki oran gibi hususlar dikkate alınır. Gemi pervaneleri bronz, dökme demirden, bazan da çelikten, uçaklarda kullanılanlar ise tahta, maden alaşımı veya çelikten yapılır.

On sekizinci asırda pervane kullanma fikri doğmuş ve 1776’da Bushuell yaptığı denizaltıda iki pervane kullanmıştır. Üzerinde yapılan devamlı çalışmalar sonucunda pervaneler, 1840 yıllarında gemilerde kullanılmaya başlandı. Zamanla çarkların yerini alan pervaneler bilhassa dalgalı denizde çarktan daha faydalı olmaktaydı. Augustin Normand adındaki bir Fransız, yaptığı çok kanatlı bir pervaneyle saatte yirmi kilometreye yakın bir hız sağladı. Bundan sonra pervaneler bütün motorlu ve buharlı deniz vasıtalarında kullanılmaya başlandı. Gemilerde, teknelerde yaygın olarak kullanılan pervaneler, 20. asırda insanların havada uçmasını sağlayan en önemli unsur oldu. Zamanımızda da bazı uçaklarda hala pervane kullanılmakta, helikopterdekilerse, aracın her yöne hareketiyle havada dengesini sağlamaktadır.

2-)Geceleri ışık çevresinde dönen küçük kelebek
Örnek:Ötede mum yanıyor bir şeyler dönüyor / Pervaneler art arda ne çabuk ölüyor. B. Necatigil

3-)Döndüğünde bir mekanizmayı işleten bir eksene dikey olarak bağlanmış, iki veya ikiden çok kanattan yapılmış alet
Örnek:Türk uçaklarının pervane gürültüleri uğulduyor. A. Gündüz

4-)Selçuklularda ve İlhanlılarda has, zeamet, tımar ile ilgili olarak verilen ferman.

5-)Ses sinyalinin kopyalanıp çok küçük bir gecikme ile orijinal sese eklenmesi yoluyla iki sesin harmanlanmasına dayanan ve jet motoru benzeri efekt ve bunu sağlayan cihaz.

6-)Geceleri ışık çevresinde döner küçük kelebek.

7-)Selçuklu ve İlhanlılarda has, zeamet ve tımar ile ilgili ferman.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?