Radyum Nedir

1-)Alm. Radium, Fr. Radium, İng. Radium. Radyoaktif bir element. Ra sembolüyle gösterilir. Radyum, 1898 yılında Curieler tarafından pechblend (U3O8) adı verilen uranyum minerali üzerinde yapılan araştırmalar sırasında ortaya çıkarıldı.

Bulunuşu: Radyum, uranyumun radyoaktif olarak parçalanması sonunda meydana gelen ürünlerdendir. Bu yüzden daima uranyum mineralleriyle birlikte, genellikle granitli kayalarda bulunur. Radyum ile uranyum miktarları arasında hemen hemen hep sabit bir oran vardır. Bu nispet, yaklaşık 3.400.000 kısım uranyum başına 1 kısım radyum şeklindedir. 300 ton filizde 1 gram kadar radyum bulunur. Uranyum ve radyum bakımından en zengin filizler pechblend ve uraninit filizleridir. Önemli bir mineral Kolorada karnotitidir. Başlıca radyum kaynakları Avustralya, İngiltere, Almanya, Madagaskar, BDT, Güney Afrika, Çek Cumhuriyeti, Belçika Kongosu ve Portekiz’de bulunur. Nehir sularında, okyanuslarda ve diğer tabii sularda mevcuttur.

Özellikleri: Radyum, toprak alkali grubu metallerindendir. Atom numarası 88, atom ağırlığı 226, erime noktası 700°C ve yoğunluğu takribi 6,0 g/cm3tür. Elektron dizilişi(Rn) 7 S2 olup bileşiklerinde 2+ değerliğini alır. Özellikleriyle baryuma benzer. Radyum beyaz renkli bir metal olup, çok kuvvetli radyoaktif özellik gösterir. Radyoaktivitesi uranyumunkinden 1 milyon kat daha fazladır. Radyoaktif özelliğinden dolayı kendi kendine helyum çekirdekleri vererek (a ışınları yayarak) radona dönüşür. Radyum ayrıca beta ve gamma ışınları yayar.

Diğer radyoaktif maddelerden farklı olarak çok uzun bir yarılanma ömrüne sahiptir. Yarılanma ömrü 1690 senedir. Bunun manası, aktifliği 1690 sene sonra başlangıçtakinin yarısına iner demektir. Diğer kısım da 1690 sene sonunda tamamen bozulur. Halbuki Radon radyoaktif elementinin yarılanma ömrü 3,85 gündür. Radyum dönüşümleri, büyük bir enerji açığa çıkararak meydana gelir.

Elde edilişi: Radyoaktif uranyum mineralleri nitrat asidi ve sülfat asidi karışımı ile muamele edilir. Buna ayrıca taşıyıcı vazifesi gören baryum ilave edilir. Uranyum ve diğerleri çözünürken, baryum, radyum ve kurşun sülfatlarla silis artık olarak (bakiyede) kalır. Karışım filtrelerden geçirildikten sonra, sodyum hidroksitle kaynatılarak bir kısım kurşun sülfat ve silisten uzaklaştırılır. Sonra radyumlu kısım karbonat çözeltisiyle muamele edilerek radyum ve baryum karbonatlar elde edilir. Bunlar da hidroklorik asitle muamele edilerek kalan silis de filtre edilerek uzaklaştırılır. Sonra saflıkları arttırılmış karbonatlara hidrobromik asit katılarak, bromürlere dönüştürülürler. Bu son işlem, kısmi kristallendirme işlemidir. Çünkü radyum bromür, baryum bromürden daha az çözünür. Böylece teşekkül eden kristaller radyumca daha zengindir. Bu kısmi kristallendirme işlemi 10 defa kadar tekrarlandığında 1000 kısım baryum başına, birkaç kısım radyum bulunan kristaller elde edilir. Bu bayağı bir zenginleşmedir. Çünkü başlangıçta 1.000.000 kısım baryum başına birkaç radyum bulunuyordu. Bu işlemler devam ettirelerek istenen saflığa (% 95’ten % 99’a) erişmiş radyum elde edilir.

Metalik radyum, Madam Curie tarafından radyum klorür (RaCl2) çözeltisinin cıva katot yardımı ile, elektolizi sonunda elde edilmiştir. Cıva ile malgama meydana getiren radyum, cıvanın vakumda uçurulması sonucu geriye kalır.

Kullanılışı: Radyum sadece şualanma özelliği dolayısıyle kullanılır. Başlıca kullanma sahası tıpta kanser tedavisidir. (Bkz. Radyum Tedavisi). Radyumdan, endüstriyel radyografide geniş çapta istifade edilir. Bu maksatla nadiren saf olarak kullanılır. Genellikle sülfat tuzu şeklinde gümüş tüpler içerisinde kullanılır.

Düşük konsantrasyonlardaki radyumun çinko sülfürle olan karışımı luminesans bir madde yapar ve saat kadranlarında, karanlıkta okunacak işaretlerde vs. kullanılır. Radyumun berilyum ile olan bir karışımından, fenni çalışmalarda, özellikle petrol yatağı araştırmalarında faydalanılır. Radyoaktif elementler, genel olarak hadde fabrikalarında metal kalınlıklarının ölçü ve kontrolünde de kullanılır.

2-)Atom numarası 88, atom ağırlığı 226,05 olan, 700 °C'de eriyen, 1898 yılında Pierre Curie ve eşi tarafından bulunan, soğukta suyu ayrıştıran, ışınetkinliği çok bir element (simgesi Ra)

3-)Simgesi Ra, atom kütlesi 226 g, atom numarası 88, yarı ömrü 1691 yıl, pozitif 2 yükseltgenme basamağı olan, radyasyon kaynağı olarak kullanılan havada kararan parlak beyaz bir element.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?