Taziye Nedir

1-)TAZİYE



Musibetle karşılasan kişiyi teselli etme, sabra teşvik etme. "Aza" fiilinden "tef'il" babında bir mastar. Türkçe'de; bir yakını vefat eden kimseye baş sağlığı dilemek, geçmiş olsun dileklerini bildirmek anlamında kullanılır.

Bir yakını vefat eden mümine taziyede bulunmak İslam ahlakındandır. Ancak cenaze sahiplerinin acısını yenilememek için üç günden fazla taziyede bulunmak mekruh sayılmıştır. Diğer yandan cenazenin defninde bulunamayan uzaktaki kimseler üç günden sonra da taziyede bulunabilirler.

Hz. Peygamber (s.a.s) üç güne kadar yas tutmaya izin vermiş ve şöyle buyurmuştur: "Allah'a ve Ahiret gününe iman eden kadına ölü için üç günden fazla yas tutmak helal değildir. Ancak kocası için iddet süresi olan dört ay on gün yas tutması müstesnadır" (eş-Şevkani, Neylü'l-Evtar, VI, 292).

Definden önœ veya sonra ölüye ağlamak ittifakla caizdir. Ancak sesi yükseltmemek, çirkin sözler söylememek ve ağıt yakmamak gerekir. Çünkü oğlu İbrahim ölünce Hz. Peygamber (s.a.s) de ağlamış, yine kızının oğlu can çekişmekte iken kendisine arzedilince gözlerinden yaşlar boşanmıştır. Sebebi sorulunca da şöyle cevap vermiştir: "Bu, Allah'ın rahmetidir, onu kullarının kalplerine koymuştur. Allah ancak merhametli olan kullarına merhamet eder" (bk. Buhari, Cenaiz, 44; Tevhid, 25; Müslim, Cenaiz, 12, 106; Ebu Davud, Cenaiz, 77; İbn Abidin, Reddü'l-Muhtar, Mısır t.y., 1, 841; eş-Şirbini, Muğnil-Muhtac, Mısır t.y., 1, 355 vd.; eş-,Şirazi, el-Mühezzeb, Mısır t.y., I, 139).

Sonuç olarak müminin diğer müminlere karşı görevlerinden biri de onu son yolculuğunda uğurlaması ve definden sonra da onun yakınlarına bas sağlığı dileğinde bulunmasıdır. Bir musibete, felakete uğrayan kimselere sabır tavsiyesinde bulunmak, meydana gelen musibetle kaderin tecelli ettiğini ve bunu geri çevirmenin artık mümkün olmadığını, bu nedenle kadere teslim olmanın kişiyi ruhi rahatlığa erdireceğini telkin etmek gerekir.

Hamdi DÖNDÜREN

2-)Resulullah sallallahü aleyhi ve selem Eshab-ı kiramdan (arkadaşlarından) Mu'az bin Cebel'e yazdırdığı ta'ziye mektubunda buyurdu ki:

Allahü teala sana selamet versin! O'na hamd ederim. Herkese iyilik ve zarar, yalnız O'ndan gelir. O dilemedikçe kimse kimseye iyilik ve kötülük yapamaz.

Allahü teala, sana çok sevab versin. Sabretmeni nasib eylesin! Nimetlerine şükr etmeni ihsan eylesin!

Muhakkak bilmeliyiz ki, kendi varlığımız, mallarımız, Allahü tealanın sayısız nimetlerinden, tatlı ve faydalı ihsanlarındandır. Bu nimetleri, bizde sonsuz kalmak için değil, emanet kullanmak, sonra geri almak için vermiştir. Bunlardan belli bir zamanda faydalanırız. Vakti gelince, hepsini geri alacaktır.

Allahü teala nimetlerini bize vererek sevindirdiği zaman, şükretmemizi, vakti gelip geri alarak üzüldüğümüz zaman da, sabretmemizi emreyledi. Senin bu oğlun, Allahü tealanın tatlı, faydalı nimetlerinden idi. Geri almak için emanet bırakmıştı. Seni, oğlun ile faydalandırdı. Herkesi imrendirecek şekilde sevindirdi, neşelendirdi. Şimdi, geri alırken de, sana çok sevab, iyilik verecek, acıyarak, doğru yolda ilerlemeni, yükselmeni ihsan edecektir. Bu merhamete, ihsana kavuşabilmek için sabretmeli, O'nun yaptığını hoş görmelisin! Kızar, bağırır, çağırırsan, sevaba, merhamete kavuşamazsın ve sonunda pişman olursun. İyi bil ki, ağlamak, sızlamak, derdi belayı geri çevirmez. Üzüntüyü dağıtmaz! Kaderde olanlar başa gelecektir. Sabretmek, olmuş bitmiş şeye kızmamak lazımdır.

Allahü teala hepinize selamet versin! Âmin (Hilyet-ül-Evliya)

Meyyit (cenaze) sahiblerinden büyük, küçük erkeklere ve yaşlı kadınlara rast gelince, ta'ziye etmek, sabır tavsiye etmek müstehabdır. Ta'ziye için; "A'zamallahü ecrek ve ahsene ezaek ve gafere li meyyitik" denir ki; "Allahü teala, sevabını, dereceni arttırsın ve güzel sabır etmeni nasib eylesin ve meyyitin günahlarını affeylesin." demektir. (Seyyid Abdülhakim)

Üç günden sonra ta'ziye yapmak mekruhtur. Ancak uzakta olanlar ve yakın olup da, geç haber alanlar için mekruh olmaz. İki kerre ta'ziye etmek de mekruhtur. Kabir başında ve meyyit sahiplerinin kapılarında da ta'ziye mekruhtur. Ta'ziye, mektub ile de olur. (Seyyid Abdülhakim)

3-)Ölen kimsenin yakınlarına başsağlığı dileme, taziyet.

4-)Müslümanlıktaki tek dramatik oyun örneği. Şiilerde Kerbela olayı üzerine dinsel acı çekme oyunu.

5-)Yeni ölen birisinin yakınlarının acısını paylaşır söz söylemek, teselli etmek. Baş sağlığı dilemek. "Allah sabr-ı cemil ihsan etsin" diye söylemek. (Osmanlıca'da yazılışı: ta'ziye)

Bu bilgi faydalı oldu mu ?