Toksoplasmosis Nedir

1-)Hastalık insanda akkiz (sonradan) toksoplasmosis; konjenital (doğuştan) enfeksiyon ve retinokoroidit (göz iltihabı) olmak üzere üç tipte görülür.

Sonradan olmuş toksoplasmosiste ateş, halsizlik, kas ağrısı, başağrısı, boğaz ağrısı, lenf bezlerinin büyümesi ve deri döküntüleri olur. Karaciğer ve dalak büyüyebilir. Ağır vak’alarda zatürre menenjit, hepatit, kalp kası iltihabı ve retinokoroidit (göz dibi iltihabı) olur. Belirtiler bir çıkıp bir kaybolabilir. Ama hastaların çoğu kendiliğinden iyileşir.

Konjenital toksoplasmosis annenin gebelik sırasında herhangi bir zamanda toksoplasmosis geçirmesiyle ortaya çıkar. Hamile kadınların % 1’inde akut enfeksiyon görülür. Bunların % 20-40 kadarında cenine geçer, fakat sadece küçük bir kısmında düşüklere, ölü doğumlara veya yaşayan bebekte hastalığa sebep olur. Konjenital toksoplasmosis doğumda yerleşmiş olarak bulunabilir veya ilk aylarda ilerleyebilir: Mikrosefali (küçük kafa) veya hidrosefali (büyük kafa), havaleler, zeka geriliği, zatürre, karaciğer ve dalak büyüklüğü, deri döküntüleri, ateş ve beyinde kireçlenme olur.

Retinokoroiditse 10-30 yaşlarında ortaya çıkan geç bir bulgudur. Gözün retina tabakasını öldüren iltihaptır. Gözde en mühim ve en sık olan hadise santral korioretinittir. Burada, sarıleke (maküla) tamamen tutulur ve retina merkezini teşkil eden burada koriyoretinit plağı teşekkül eder. Çocuk çok defa bununla doğar. Bunun olduğu çocuklarda, o gözde kayma, yani şaşılık ortaya çıkar. Bu yüzden şaşılık görülen her ufak çocuk, mutlaka dikkatli bir göz dibi muayenesinden geçirilmelidir.

Teşhis için esas olarak serolojik (serumda yapılan) testler yapılır: Parazite karşı teşekkül eden antikor miktarındaki yükselmeye bakılır. Sabin-Feldman dye testi, kompleman Fiksasyon testi ve dolaylı immün floresan testleri gibi çeşitli serolojik tekniklerden biri kan, beyin omurilik sıvısı ve diğer vücut sıvılarından yapılabilir. Akut (had) toksoplasmosisde teşhis serolojik olarak vücut sıvılarındaki antikor miktarında 4 kat artış olmasıyla veya tek bir yüksek miktar (1/160) görülmesiyle konur.

Tedavi: Hafif belirtili akut toksoplasmosisin tedavisi gerekmez. Ancak belirtiler iki haftadan çok süren veya şiddetli belirtileri olan hastalarda; doğuştan hasta bebeklerde, retinokoroidit olanlarda ve hamilelerde tedavi icab eder. Tedaviler bir ay süreyle primetamin ve trisufapirimidin ve folinik asit verilir. Primetaminin etkili yüksek dozları kemik iliği hücrelerine baskı yaparak akyuvar (lökosit), trambosit ve alyuvar (eritrosit) azalmasına (habis kansızlık) sebep olabilir. Primetamin gebeliğin ilk üç ayında verilmez. Bunlarda spiramisin kullanılır. Göz tutulmasında kortikosteroid verilebilir.

Koruma: Hamile kadınlar toksoplasma antikorları yönünden kan muayenesinden geçirilmelidir. Bunlar negatif olsa da, hamileler kedilerden uzak durmalı, iyi pişmemiş veya çiğ et yememelidir. Sebze ve meyveler iyice yıkanmalı veya pişirilmeli ve eller çiğ ete dokunulduktan sonra iyice yıkanmalıdır.



TOKTAMIŞ HAN; Altınordu hanlarından. Babası Mangışlak Hakimi Tuli Hoca olup, annesi Künçek Hatundur. 1341’de doğdu. Babasının, Akordu Hanı Urus Han tarafından öldürülmesiyle 1375’te Timur Hanın yanına sığındı. Timur Handan iyi muamele ve yakın alaka gördü. Otrar ve Savran şehirleriyle, hakimiyet alametlerinden bayrak, asker, at ve davul verildi. Toktamış bu tarihten itibaren yaptığı seferlerle 1378’de Sığnak’ı 1379’da Timur Melik’i mağlup ederek Doğu Deşt-i Kıpçak’ı; 1380’de Kıyat Mama’yı yenerek Batı Deşt-i Kıpçak’ı zaptetti. Altınordu birliğini yeniden kurdu.

Rus knezlerinden Dimitri Donskoy’un merkezi Moskova’ya elçi göndererek itaat etmesini bildirdi. Dimitri’nin bu isteği reddetmesi üzerine ordusunun başında harekete geçen Toktamış Han, birkaç günlük bir muharebeden sonra Moskova’ya girdi. 24.000 Rus askeri öldürüldü ve pekçok ganimet ele geçirildi. Büyük oğlu Vasil’i rehin olarak Altınordu merkezine gönderen ve beş yıllık haracını ödeyen Dimitri yeniden antlaşmaya muvaffak oldu. Böylece Toktamış Han, Altınordu Devletini Rusya’da tekrar en büyük devlet haline getirdi.

Toktamış Han, Timur Han İran’dayken, Timurlulara ait Harezm’de adına para kestirdi. Âzerbaycan ve Kafkasya’yı almak için faaliyete geçti. 1384-1385 kışında Tebriz’i yağmalattı. Mısır Memlukleriyle iyi münasebetlerde bulundu. Toktamış Hanın bu faaliyetlerini Timur Han kendisine ihanet kabul etti. Toktamış Han, 14 Nisan 1395’te Terek Nehri boyunda Timurlulara yenildi. Altınordu başşehri Saray’dan Timur Han tarafından çıkarılınca kaçtı. Toktamış Han, Timur Han tarafından İtil boyundaki Ükok şehrine kadar takip edildiyse de yakalanmadı.

Timur Hanın Âzerbaycan’a çekilmesiyle, tekrar toparlanmaya çalıştı. Terek yenilgisinden sonra, Altınordu Hanı ilan edilen Temür Melik ve onun destekçisi Emir Edigü ile mücadele etmek zorunda kaldı. 1397’de yenilerek, Litvanya Prensi Vitovt’un mültecisi oldu. Litvanyalıların Temür Melik’le mücadelesine katıldıysa da tekrar yenildi. 1399’dan 1405 yılına kadar kaçak yaşadı. Emir Edigü’nün adamları tarafından daima arandı. Timur Handan özür dileyip, affedildiği de rivayet edilir. Toktamış Hanın Sibirya’da 1405’teki ölümü Emir Edigü’nün fedailerince gerçekleştirildiği kabul edilir.

Toktamış Han, Altınordu Hanedanının bilinen ilk çalışkan kuvvetli hükümdarıdır. Cesur olup, bitmek tükenmek bilmeyen bir azme sahipti. Toktamış Han, dünyanın en büyük hükümdarlarından Timur Han ve devrinde çok kudretli, zeki Emir Edigü ile mücadele etmesine rağmen, Altınordu Devletini Rusya’da en güçlü devlet haline getirdi. Rus knezliklerinin büyümesini, güçlenmesini engelledi.



TOKYO; Japonya’nın başşehri. Yüzölçümü 600 km2 olup, nüfusu da on milyon civarındadır. Honşu Adasının orta kesiminde, Büyük Okyanusun bir girintisi olan Tokyo Körfezinin kıyısında, Sumida Nehrinin ağzında yer alır.

Tokyo’da kışlar oldukça ılık, yazlar ise sıcak ve nemli geçer.

Şehrin merkezinde hendekler ve geniş bahçelerle çevrili İmparatorluk Sarayı yer alır. Sarayın doğusunda, Japon iş dünyasının merkezi olarak nitelendirilen Maranouçi semti bulunur; kuzeydoğusunda ise pekçok üniversitenin ve basımevinin bulunduğu Kanda semti uzanır. Resmi binalar sarayın güneyindeki Kasumigaseki semtinde toplanmıştır. Milli parlamento binası ise Kasumigaseki’nin batısındadır. Dünyaca meşhur bir alışveriş merkezi olan Ginza semti şehrin doğu kesimindedir. Tokyo’nun mimarisi iki veya üç katlı ahşap evlerden, Meici döneminden kalma taş yapılara ve beton veya çelikten yapılmış gökdelenlere kadar değişen bir çeşitlilik gösterir. Japonya’nın başlıca ibadet merkezi olan Meici Tapınağı bir milli abide olarak kabul edilir.

Başlangıçta depreme karşı mukavim olsun diye binalar 30 metreyle sınırlandırılmış, fakat 1960’lardan sonra bu yüksekliği aşan depreme dayanıklı pekçok yeni bina inşa edilmiştir. Bunların başlıcaları Mainiçi Yayınevi, Tokyo Katedrali, Milli Tiyatro ve Milletlerarası Ticaret Merkezidir.

Şehiriçi ulaşım otobüs, metro ve kamuya veya özel sektöre ait elektrikli trenlerle sağlanır. Tokyo’da biri iç seferler, diğeri dış seferlere tahsis edilen iki havaalanı vardır.

Japonya’nın kültür merkezi olan Tokyo’da pekçok müze, kütüphane ve üniversite bulunur. Ueno Parkında Tokyo Milli Müzesi, Milli Bilim Müzesi, Hayvanat Bahçesi ve Batı Sanatı Milli Müzesi yer alır. Japonya’daki üniversite ve yüksekokulların büyük bölümü Tokyo’dadır. Tokyo Üniversitesi dışındaki başlıca yükseköğretim kurumları Tokyo Teknoloji Enstitüsü, Hitotsubaşi Üniversitesi ve Tokyo Güzel Sanatlar Üniversitesidir. Özel üniversitelerin en meşhurları da Vazeda ve Keto üniversiteleridir.

Tokyo’nun bugün bulunduğu bölgenin yerleşime açılması çok eskilere dayanır. Altıncı yüzyılda Japonya’da kuvvetli bir imparatorluk idaresinin kurulmasından sonra Musaşi vilayetinin bir parçası oldu. O dönemde Edo (haliç) ismiyle anılan şehir Tokugava şogunluğunun kurulmasına kadar küçük bir balıkçı köyü olarak kaldı. On yedinci asırda büyüyüp genişledi. Meici Restorasyonu tekrar şogunluğa son verip imparatorluğa hakim olunca Edo’yu başşehir ilan etti ve “Doğunun Başşehri” manasında Tokyo ismini verdi.

Tokyo 12 Eylül 1923’teki depremden büyük zarar gördü. Depremden sonra şehir yeniden inşa edildi ve bu dönemde çevresinde banliyöler teşekkül etmeye başladı. İkinci Dünya Harbinde şehir ve çevresi ABD uçakları tarafından bombalandı. Tokyo 1950’lerden sonra ülke ekonomisine paralel bir gelişme göstererek hızla büyüdü ve bugünkü seviyesine ulaştı.

Rusya’dan Tokyo’ya giden Kazak Türklerinin 1938’de yaptıkları cami, 1985’te belediye tarafından yıktırıldı. Bu tarihten itibaren Tokyo’daki Müslümanlar cuma ve bayram namazlarını kılamamakta ve cenazeleri için dini tören yapamamaktadırlar. Tokyo’nun Yoyogi Sehura mahallesinde bulunan caminin arsası, bugün hala boştur. 3-5 araba için park olarak kullanılmaktadır (1994).

Bu bilgi faydalı oldu mu ?