Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Nedir

1-)Alm. Institut (n), der Turkischen sprache (u), Literatur, Fr. Institut (m), de la langue et littérature Turque, İng. Turkish language and literature institute. Türk tarihi, Türk edebiyatı, Türk dili, Türk etnoğrafyasıyla Türk coğrafyasını araştırarak yayınlarda bulunan bir merkez. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesine bağlı olarak 1924 yılında Türkiyat Enstitüsü adı altında kurulmuştur. 1926 yılından beri hususi bir bütçeye sahip olmuş ve faaliyeti o zamandan başlamıştır. Gayesi Türk kültürünü araştırarak yayınlarda bulunmak, benzer kurumlarla ilgi kurmak, ilim adamlarına rehberlik etmektir.

1982 yılından sonra adı Türkiyat Araştırma Merkezi şeklinde değiştirilen enstitü, son olarak 1991 yılında çıkan bir kanunla Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü adını almıştır. Bugün 50.000 kitabın üstünde bir kütüphaneye sahip olan Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesinin temelini Katanov isimli bir şahsın kitapları teşkil etmiştir. Kurulduğu zaman kitap sayısı 7 bin olan kütüphane gittikçe zenginleşmiştir.

İlk önce üniversite kapısı sağ yanındaki köşkte faaliyete geçen Türkiyat Enstitüsü, kuruluşundan 25 yıl sonra Vezneciler’de eski Zeynep Hanım Konağı (şimdi Edebiyat Fakültesi) karşısındaki Birinci Mahmud Han devri sadrazamlarından Hasan Paşa (1689-1748) tarafından yaptırılan ve kendi adıyla anılan medreseye taşınmıştır.

Enstitüde, sırayla; Ord. Prof. M. Fuad Köprülü, Ord. Prof. M. Cavid Baysun, Ord. Prof. Dr. Reşit Rahmeti Arat, Prof. Fahir İz, Prof. Dr. Ahmed Caferoğlu, Prof. Dr. Sadettin Buluç, Prof. Dr. Mehmed Kaplan, Prof. Dr. Ali Alparslan, Prof. Dr. Mertol Tulum müdürlük yapmışlardır. Bugün bu vazifeyi Prof. Dr. Kemal Eraslan (1994) yürütmektedir.

Kuruluşundan beri gayesi doğrultusunda, çeşitli neşriyatı olan merkezin muntazam çıkardığı Türkiyat Mecmuası yirmi cildin üstündedir. İlmi bir kadroya sahip olan, Yüksek Lisans ve Doktora öğrencisi olarak lisans üstü tedrisat yapan Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, bugün Horhor Caddesi, Kavalalı Sokağı 5/4 FATİH/İSTANBUL adresinde faaliyet göstermektedir. Ayrıca Marmara, Selçuk, Ege ve Atatürk Üniversitelerine bağlı olarak bu adla başka enstitüler de kurulmuştur.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?