Veli (El-Veliyyü) Nedir

1-)Kur'an-ı kerimde mealen buyruldu ki:

Allahü teala mü'minlerin velisidir. (Âl-i İmran suresi: 68)

Her Cuma gecesi el-Veliyyü ism-i şerifini söyliyenin işleri kolay olur. (Yusuf Nebhani)

2. Bir çocuğun veya kadının babası yoksa baba tarafından dedesi, yoksa kadı veya bunların vasi tayin ettikleri kimse.

Eskiden müslümanlar dini nikahın dört mezhebe uygun yapılmasına çok dikkat ederlerdi. Şafii ve Hanbeli ve Maliki mezheblerinde nikahın doğru olması için, birinci şart, baliğa olan kıza da velinin izin vermesi lazımdır. Veli bu üç mezhebde babadır. Baba yoksa, babanın babası ve onun babasıdır. Bunlardan sonra erkek kardeşidir. Bundan sonra, erkek kardeş oğlu, sonra onun oğludur. Sonra amca, sonra amca oğlu ve onun oğludur. (Saidüddin Fergani)

3. Vasi. Meyyitin (ölünün) hayatta iken, öldükten sonra namaz keffareti ve daha başka işlerini yapması için vasiyyet ettiği kimse veya varislerden (mirasçılarından) biri.

Bir kimse, ağır hasta olursa, öldükten sonra namaz keffareti yapılması için vasiyyet etmesi, velisinin de bu vasiyyeti yerine getirmesi lazımdır. (Tahtavi)

4.Allahü tealanın rızasını kazanmış sevgili kulu; her şeyi Allahü teala için seven ve her işi O'nun rızası için yapan, her an Allahü teala ile bulunan, gafletten uzak kimse, eren. (Bkz. Evliya)

Bir veli kuluma düşmanlık eden, benimle harb etmiş gibi olur. (Hadis-i kudsi-Mektubat)

Allah'ın velileri öyle kimselerdir ki, görüldüklerinde Allah hatırlanır. (Hadis-i şerif-Ramuz-ül-Ehadis)

Farzların birincisi Ehl-i sünnet alimlerinin bildirdikleri gibi iman etmektir. Bundan sonra haramlardan sakınmak ve farz olan ibadetleri yapmak ve evliyayı sevmektir. Sevdiği veliden feyz gelerek kalbi temizlenir ve Allahü tealanın sevgisine kavuşur. (Mazhar-ı Can-ı Canan)

Velilerin kalbleri, Hakk'ın nazargahıdır. O kalblere girmiş olanlara da o nazardan nasib erişir. (İmam-ı Rabbani)

Eğer insanlar veli zatların kadrini, kıymetini bilip, iyice anlayacak derecede olsalardı, herkes karşılaştığı bütün insanlara karşı edebli olurdu. Çünkü görünüş itibariyle veli de bizim gibi bir insandır ve karşılaştığımız bir kimse de Allahü tealanın bir veli kulu olabilir. (Davud-i İskenderi)

Allahü tealanın rızasına, sevgisine kavuşmak için en kısa ve kolay yol; bir veliyi tanıyıp, onun sözlerinden Ehl-i sünnet itikadını, ibadetlerini ve tasavvufun edeblerini kolayca öğrenmek ve bunlara uymak ve onu sevmektir. (Muhammed Ma'sum Faruki)

Veli hayatta iken kınındaki kılıç gibidir. Vefat ettikten sonra kınından çıkar, tasarrufu daha kuvvetli olur. (Echuri)

Üç nişan olur velilerde demiş erbab-ı dil,

Biri ol ki, görenin gönlü ona mail olur.

Onun ikinci nişanı, oldur ki, iyi bil,

Her ne dese, dinleyenler, sözüne kail olur.

Üçüncüsüne gelince, cümle a'zası onun,

Şer' ile adab ile her zaman amil olur.

(Erbab-ı dil: Gönül ehli. Mail: Meyleden, akan Nişan: Alamet Kail olmak: Kabul etmek, Şer'i din: İslamiyet. Âdab: Edebler. Âmil olur: Yapar) (M. Sıddik Gümüş)

Bu bilgi faydalı oldu mu ?