Viyana Kongresi Nedir

1-)Alm. Wiener Kongress (m), Fr. Congrès (m) de Vienne, İng. Vienna Congress. Napolyon’un kurduğu imparatorluğun çökmesiyle, Avrupa’nın yeni durumunu görüşmek üzere Viyana’da toplanan kongre. Napolyon İmparatorluğunun yıkılmasıyla Avrupa’nın siyasi durumu altüst olmuş, birçok problem ortaya çıkmıştı. Ayrıca güçler dengesi de bozulmuştu. Bütün bu meseleleri bir çözüme bağlamak için, Viyana Kongresi toplandı. Kongre, Avrupa üzerinde söz sahibi ve büyük çıkarları olan İngiltere, Avusturya, Rusya ve Prusya liderliğinde toplandı.

Temmuz 1814’te açılmasına karar verilen Viyana Kongresi, Ekim 1814 tarihinde toplandı. Kongre başkanlığına Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Başbakanı Prens von Metternich seçildi. Kongre, çalışmalarını meselelerin çeşidine göre komisyonlar kurulmasıyla yürütmeye başladı. Her devlet kendi çıkarlarına uygun kararlar çıkmasını istediğinden görüşmeler uzadı. İngiltere, deniz ve ticaret üstünlüğünü sürdürmek, devletinin güvenliğini sağlamak için, Fransa ve Rusya’nın kuvvetlerini belirli seviyede tutmak gayesindeydi; ayrıca, Belçika ve Hollanda’nın birleştirilmesini de istiyordu. Bazı Alman prenslikleri üzerinde hakimiyet tesis etmek de, başka bir gayesiydi. Prusya; Ren bölgesiyle, Saksonya’nın tamamını ve önceden kaybettiği Lehistan topraklarını geri almak istiyordu. Bu gayelerinden başka, Alman prenslikleri üzerinde de hakimiyet kurma isteği vardı. Avusturya, İtalya ve Almanya üzerindeki hakimiyetinin devam etmesini Fransa ve Rusya’nın büyümemesi için çeşitli tedbirler alınmasını istiyordu. Rusya’nın istekleriyse, İngiltere ve Avusturya’nın aleyhineydi. Rusya büyük paylar peşindeydi. İngiltere, Rusya’nın doğudaki yayılma politikasından oldukça rahatsız oluyordu. Ayrıca Rusya,Varşova Büyük Dükalığı’nı ve eski Lehistan’ı almak istiyordu.

Kongrede fikir ayrılıkları ve çıkar tartışmaları uzadığı, balolar tertiplenip eğlenceler düzenlendiği bir sırada, Napolyon, sürgünde bulunduğu Elbe Adasından 20 Mart 1815’te Fransa’ya dönerek tahta oturdu. Bu yeni gelişme karşısında kongre çalışmaları ciddileşti ve nihayet 9 Haziran 1815’te alınan kararlar Viyana Kongresi Kararları adı altında imzalandı.

Bu kongrede alınan kararların mühim bazı hükümlerine göre, Fransa’nın ele geçirmiş olduğu topraklar geri alınacak, İngiltere Malta’yı, İyonAdalarını, Hollanda’ya ait Cape Coloni’yi, SeylanAdasını, Güyan, Trinidat ve Honduras adalarını, Danimarka’dan Heligoland’ı aldı. Rusya, İsveç’ten aldığı Finlandiya’ya ve Osmanlı Devletinden aldığı Basarabya’ya yine sahip olacaktı. Bunun yanında Varşova Büyük Dükalığı’nın büyük bir kısmına sahip oluyordu. Avusturya, Doğu Galiçya, Venedik ve Lombardiya’ya; Prusya, daha önce Varşova Büyük Dükalığı’na verdiği Pojen bölgesiyle, Saksonya’nın ve Ren Nehrinin batı kıyılarından Vestefalya’nın bir kısmına sahip oluyordu. Almanya’da, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu devletlerinin birçoğu kaldırıldı. Ayrıca Napolyon’un kurduğu Ren Konfederasyonu da kaldırılarak, yerine otuz sekiz devletten müteşekkil Germen Konfederasyonu kuruldu. İtalya’da, Napoli’de eski Bourbon Hanedanı tahta geçecek ve Sicilyayı alacaktı. Bazı dükalıkların başına, Avusturya hanedanlığından kişiler getirilecekti. Esir ticareti kaldırılarak, takibi İngiltere’ye bırakıldı. Belçika ve Hollanda birleştirildi.

Viyana Kongresi kararlarıyla İngiltere, büyük bir deniz gücüne kavuştu. Birçok önemli adaları ele geçirdi. Belçika ve Hollanda’nın birleşmesiyle Britanya Adaları ile Avrupa arasında tampon bir bölge meydana gelmiş oluyordu. Rusya, elde ettiği topraklar sayesinde Avrupa’da etkili bir hale geldi. Bu durum, bilhassa Avusturya ile İngiltere’yi düşündürdüğü gibi bu devletin yayılma ve güçlenmesi, Osmanlı Devleti için de, tehlikeli bir hal arz ediyordu. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Kuzey İtalya’ya, Galiçya ve Doğu Avrupa’ya doğru yayılarak devletlerarası siyasette ön plana geçti. Prusya, aldığı topraklarla büyük bir krallık haline geldi. Alman devletleri üzerinde hakimiyeti arttı.

Bu kararların alınmasında büyük devletler, kendi çıkarlarını düşündüler. Hudutların tespitinde millet, din, dil gibi önemli unsurlar düşünülmedi. Ayrıca bir Napolyon hadisesi, demokrasi, milliyetçilik vs. gibi, o zamanın düşünceleri de göz önüne alınmadı. Büyük devletlerin yegane gayeleri başka milletleri sömürmekti.

Bu antlaşma bazı değişikliklerle, Birinci Dünya Savaşının neticelenmesine kadar devam etti.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?