Çıkık Nedir

1-)Alm. Verrenkt, Fr. Déboité, luxation, İng. Dislocateda, luxation. Bir eklemi meydana getiren bağ ve kemiklerin arasındaki yapısal ilişkinin bozulması. Eklem yüzeylerinin birbiriyle hiç teması kalmamışsa tam çıkıktan, yüzeylerin teması kısmi olarak devam ediyorsa yarı çıkıktan söz edilir.

En çok çıkıklar, omuz, kalça, diz, dirsek gibi geniş hareketli eklemlerde olur. Ayak ve el bileğinde çıkık seyrek görülür.

Sınıflandırılması:

1. Doğuştan olan çıkıklar: Sık görülen bir şekli doğuştan kalça çıkığıdır. Diz eklemi çıkığı da görülebilir.

2. Hastalıklara bağlı çıkıklar: Eklemlerde iltihabi hadiselere ve tümörlere bağlı çıkıklar görülebilir. Müzmin eklem iltihaplarında eklem kapsülü çok zayıflar ve ufak bir zorlamayla dahi çıkık olabilir.

3. Felçlere bağlı çıkıklar: Kasların felci sonucu eklemin dayanıklılığı bozulur, çıkık yavaş yavaş gelişir. Çocuk felci ve beyin felcinde bu tip çıkıklar görülür.

4. Darbe ve zorlamalara bağlı (travmatik) çıkıklar: Darbeler sonucunda olur. En sık omuz eklemlerinde görülür.

5. Tekrarlayan çıkıklar: İyi tedavi edilmeyen çıkıklarda, zamanla eklem etrafındaki yumuşak dokular tam iyileşmediği için eklem kapsülünde bollaşma olur. Bazı pozisyonlarda çıkık olur. Hasta, çıkığı kendisi yerine koyar.

Çıkıklarda eklem içinde kan, sıvı birikir. Kıkırdak dokusunda harabiyet olur. Dizde menisküslerde yırtık olabilir. Eklemi meydana getiren kemiklerde kırık olabilir. Eklem kapsülü zedelenebilir, kopabilir. Damar sinir ve kas harabiyeti olabilir. Dirsek ve diz eklemi çıkıklarında sinir, damar zedelenmesi sık görülür.

Çıkık olan bölgede ağrı ve hareket kısıtlılığı en başta gelen belirtilerdendir. Çıkık olan eklem şişer, ısı değişikliği olur. Eklem etrafında his kusuru, dolaşım bozukluğu olabilir.Hastaya grafiler çektirilerek teşhis konur.

Çıkıkların tedavisi acildir. Her geçen sürede, çıkık olan bölgenin dolaşımı bozulabilir. Eklem kıkırdağının beslenmesi bozulur. Yumuşak doku yapışıklıkları çıkığın tedavisine engel olabilir. Yumuşak dokuların iyileşmesi için çocukta 2-4, büyükte 4-6 hafta eklemin hareketi engellenir. Bunun sonucunda eklemde sertlik olabilir.

Çıkığın yerine konulması, hekim tarafından çıkığın şekline göre yapılır. Bazı durumlarda çıkık, ameliyatla yerine konulur. Düzeltilen eklem bandaj veya alçı ile yerine tesbit edilerek bir süre oynatılmaz, zorlanmaz, daha sonra ekleme eski hareketliliği kazandırılmaya çalışılır. Çıkıklar ilerde kas ve eklemlerde kireçlenmelere sebeb olabilirler.

Doğuştan kalça çıkığı erken dönemde fark edilirse bebeğin altına bol ara bezi konularak düzeltilebilir. Aksi takdirde tedavisi zor ve uzun sürelidir.

2-)Bir kemik veya organın yerinden çıkmış olması.

3-)Yerinden çıkmış (kemik veya organ).

4-)Çıkıntısı olan
Örnek:Bu adam, elli beş, altmış yaşlarında, boynu biraz yana çarpılmış, çıkık alınlı, çökük yanaklı, kara kuru bir ihtiyardı. R. N. Güntekin

5-)Bir kırık dizgesinde oluk biçimli iki çökük arasında kalan, genellikle dik yanlarla yükselen bölüm.

6-)Eklemi oluşturan kemiklerden birinin eklemdeki yerinden ayrılması, eklem çıkığı, lüksasyon, tam çıkık.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?