Mevlanzade Rıfat Biyografisi
Mevlanzade Rıfat : Mevlanzade Rıfat gazeteci, yazar
150’liklerden
Hoybun Kurucusu
Meşrutiyet dönemi gazetecilerindendir. Serbesti gazetesinde liberal ve Kürtçü yayınlar yaptı. İttihat Terakki Partisi’nin aktif muhaliflerinden biriydi. Gerek Serbesti’de ve o dönem İstanbul’da çıkan diğer kürtçü yayınlarında pek çok makalesi yayınlandı. Aynı tarihlerde İstanbul’da kurulan Kürt Öğrenci Derneği’nin (Hêvi) yayın organı Rojê Kurd’de yayınlanan yazıları vardır.
Gazeteciliği ve siyasi mücadelesiyle ilgili tanıklıklarını içeren anılarından oluşan kitaplar yazdı. Bunlardan bazıları İstanbul’da latin harflerine çevrilerek yeniden yayınlandı. Lozan Antlaşması’ndan sonra, adının 150’likler arasında yer alması nedeniyle Türkiye’yi terk etti. Suriye’ye yerleşti. 1927 yılında Ermenilerle birlikte kurulan Hoybun Cemiyeti’nin kurucuları arasında yer aldı. 1930 yılında Suriye’nin Halep şehrinde öldü.
Serbesti gazetesi
Serbesti, İstanbul’da Kürtçü aydın Mevlanzade Rıfat tarafından haftalık gazete olarak (6.1.1908-1913) yayınlandı. II. Meşrutiyet’in ilanından (23.7.1908) sonra İttihat ve Terakki Partisi’nin örtülü iktidarına karşı yürütülen muhalefetin yayın organı niteliğini kazandı. Pembe renkli kağıdı, nitelikli baskısı ve önemli olaylar nedeniyle verdiği eklerle ilgi odağı oldu. Şerif Paşa’nın maddi katkısıyla (1912-1913’te) birkaç sayısı Paris’te yayınlandı. Mevlanzade Rıfat’ın, Şerif Paşa ile anlaşmazlığa düşmesi nedeniyle, 19.2.1913’te yayınına son verdi. Bir süre sonra Mısır’da Mevlanzade’nin yönetiminde tekrar yayınını sürdürdü. Mondros Mütarekesi (30. 10. 1918) sonrasında, İstanbul’da gene Mevlanzade Rıfat tarafından Radikal Avam Fırkası’nın yayın organı niteliğinde günlük olarak yayınlandı. 1920’de yayınına kesin olarak son verdi.
ESERLERİ:
1.31 Mart Bir İhtilalin Hikayesi
Mevlanzade Rıfat
Pınar Yayınları
2.Mevlanzade Rıfat'ın Anıları
Metin Martı
Arma Yayınları / Tarih Anı Dizisi
"Evet biz görüyorduk ki Yakova'da bulunan bir Arnavut ile Necd'de bulunan bir Vahhabi'nin; İstanbul'da bulunan efendi ile Yemen'de bulunan bir Zeydi'nin; Selanik'te bulunan bir Yahudi'yle Hicaz'da bulunan bir Bedevi'nin; Konya'da bulunan bir Türk ile Süleymaniye'de bulunan bir Kürt'ün; Adalar'da bulunan bir Rum'la Van'da bulunan bir Ermeni'nin sosyal ve ruhsal durumu, gelenek ve görenekleri bir değildir. Merkezi yönetim, bir kanun hükmünü bu çeşitli unsurlar üzerinde aynı etki ve kuvvetle uygulama kabiliyetine sahip değildir.
Evet biz, kanunların, kavimlerin örf ve adetleri göz önüne alınarak düzenlenmesini ve bütün unsurların yalnız 'Osmanlı' yüce adı altında köklü surette bağlanarak birleştirilmesini ve bu suretle öteden beri var olan kavimler arası anlaşmazlıkların giderilmesini istiyor, kavimlerin birliğine göre vilayet dairelerinin genişletilmesi ona göre de kanunlar düzenlenmesini esas buluyorduk."
Bu bilgi faydalı oldu mu ?
