Mütercim Asım Efendi Biyografisi
Mütercim Asım Efendi : Mütercim Asım Efendi (1775)- (1820) sözlükçü-yazar
1775 yılında Gaziantep’te doğdu. Antep’in bilginler yetiştirmiş bir ailesinden gelir. Babası Seyyid Mehmed Cenani Efendi'dir. Doğu kültürü güçlü bir çevrede yetişti. İlk öğrenimden sonra babasından ve tanınmış bilginlerden zamanın bilimleriyle, Arapça ve Farsça öğrendi.
35 yaşlarında İstanbul’a geldi. İstanbul’da güçlükler içinde çalıştı. Farsça’dan Tebrizli Hüseyin’in Burhan-ı Kâtı adlı sözlüğünü dilimize çevirdi. Bu eseri, Padişah III. Selim’e sundu. Padişahın dikkatini çekti ve onun yardımını görmeğe başladı. Padişah ona bir de ev bağışladı.
1796 yılında müderrisliğe (profesör) atandı. 1807’de sarayın vakanüvisliğine (tarihçi) getirildi. III. Selim ölünce, sıkıntıya düştü. Evi yandı. II. Mahmud tahta çıkınca, o da Mütercim Asım Efendi’yi koruma altına aldı. Daha büyük bir ev verdi. O sırada Firuzabatlı Hüseyin’in Kamus’unu dilimize çevirdi ve padişaha sundu. Bundan sonra önemi ve değeri büsbütün yükseldi. Bu kitap padişahın iradesi ile 1814-1817 yılları arasında basıldı. Bu arada bir süre Selanik Kadılığı yaptı. Oradan döndükten sonra, 1820 yılında İstanbul'da öldü.
Türk Sözlükçülerinin Babası
Mütercim Asım Efendi, Türk sözcüklerinin babası sayılır. Eserlerinde Türk dilinin zenginliğini göstermiş olmakla dilimize büyük bir hizmeti oldu.
Mütercim Asım’ın sarsılmaz bir çalışma gücü vardı. Kamus adlı eseri dilimize çevirmek için sekiz yıl süreyle çalıştı. Bu eserin çevrilmesinde Türk diline olan büyük hakimiyeti hemen göze çarpar. Onun için Kamus, Türk dili araştırmalarının kaynaklarından biri sayılabilir. İki ciltlik Tarih’i de Üçüncü Selim zamanının bir kısmını aydınlatır. Bunlardan başka Arapça’dan Napolyon’un Mısır’ı alması yıllarına ait bir tarih kitabı ile daha birçok kitaplar çevirdi ve birçok eserler yazdı.
Bu bilgi faydalı oldu mu ?
