edebiyat, zooloji ve antropoloji âlimi. İsmi, Amr bin Bahr bin Mecnûn el-Kinânî el-Fakîmî el-Basrî olup, künyesi Ebû Osmân’dır. Basralı olup, Zeys kabîlesindendir. Biraz şaşı ve patlak gözlü olduğu için, Câhız ismiyle anılmış ve böyle meşhur olmuştur. 767 (H. 150) senesinde Basra’da doğdu. 869 (H. 255) senesinde aynı şehirde vefât etti.