Hamele-I Ars Nedir

1-)HAMELE-İ ARŞ



Arşı taşıyan melekler. Allahu Teala'nın Arş'ı taşımakla vazifelendirdiği sekiz müvekkel melek. Arşın mahiyetini bilmediğimiz gibi bu meleklerin arşı taşıma keyfiyetini de bilemiyoruz. "Gök yarılmış ve o gün bitkin bir hale gelmiştir. Melekler onun çevresindedir. Ve o gün Rabbının Arş'ını, onların da üstünde sekiz tanesi yüklenir" (el-Hakka, 69/16,17). Bu ayette anlatılan olay müteşabihdir. Nasıllığı hakkında izahlar, sahih rivayetlerin ötesinde fazla bir kıymet taşımaz. Bu melekler "Subhanallahi ve bihamdihi" diyerek Arş'ı tavaf ederler.

Hz. Peygamber (s.a.s) şöyle buyurmuştur: "Size arşı taşıyan meleklerden bahsetmem konusunda bana izin verildi. Onlardan her birisinin kulak memesi ile boynunun arasındaki mesafe yedi yüz yıldır" (Ebu Davud Sünne,18): Abdullah b. Amr "Arş'ı taşıyan melekler sekiz tanedir" der. Sa'id b. Cübeyr ayetteki "sekiz melek" ifadesini sekiz saf melek olarak tefsir etmiştir. Bu meleklere Allahu Tealaya yakın ve meleklerin efendileri olmalarından dolayı Kerubiyyun melekleri denilir. İbn Abbastan nakledilen bir rivayete göre Kerubiyyun melekleri, sekiz bölümdür. Onlardan her bir cinsinin insan, cin, şeytan ve melek gücü kadar gücü vardır (İbn Kesir, Tefsiru'l-Kur'ani'l-Azim, VIII, 239).

"Arşı taşıyanlar ve çevresinde bulunanlar Rablarını hamd ile tesbih ederler, O'na inanırlar ve mü'minlerin bağışlanmasını isterler. Rabbımız ilim ve rahmetle herşeyi kuşattın; tevbe edip senin yoluna uyanları bağışla ve onları Cehennem azabından koru" (el-Mü'min, 40/7). Bu ayetin tefsirinde İbn Kesir "Allahu Teala, Arş'ı taşıyan dört mukarrebun melek ile onların çevresindeki "Kerubiyyun melekleri'nin Allah'ı tesbihle Rablerine hamdettiklerini haber verir" der. Bu ayete dayanılarak meleklerin sayısının dört olduğu iddia edilmiştir (İbn Kesir, a.g.e. VII, 120).

Hasan-ı Basri, Hamele-i Arş meleklerinin sayısının sekiz mi sekiz bin mi olduğunun ancak Allah tarafından bilinebileceğini söyleyerek meseleyi Allah Teala'nın ilmine havale eder. Sa'lebi'nin rivayet ettiği bir hadiste Hz. Peygamber (s.a.s) şöyle buyurmuştur.

"Hamele-i Arş şu anda dörttür, Kıyamet günü Allah onları bir dört melekle daha kuvvetlendirir, böylece sekiz olur" (Kurtubi, el-Cami'u fi-Ahkami'l-Kur'an, XII, 266).

İbn Sina " Melaike" risalesinde Arş'taki meleklerin tesbih ve tahmid ile Rablerine kulluk ettiklerini ve mü'minler için istiğfar ve duada bulunduklarını kaydeder. Erzurumlu İbrahim Hakkı (ö.1780) "Allah dört büyük melek yaratmıştır, bunlar Arş'ı taşır, Hamele-i Arş denilen bu meleklere Kerubiyyun da denilmiştir. Allah'ın yanında bütün meleklerden daha üstün ve faziletlidirler. İsrafil de bu meleklerdendir, İsrafil diğer üçünden daha üstündür" der (bk. Tecrid-i Sarih tercemesi, IX, 7).

Zübeyr TEKKEŞİN

Bu bilgi faydalı oldu mu ?