Hatım Duası Nedir

1-)HATİM DUASI



Kur'an-ı Kerim'i başından sonuna kadar okuyup, bitirdikten, yani hatmettikten sonra yapılan duaya "hatim duası" adı verilir. Peygamberimizden, Kur'an'ı hatmetmeye teşvik; eden pek çok hadis nakledildiğini görmekteyiz. Konuyla ilgili hadislerden birinde Hz. Peygamber; "Kim Kur'an'ı hatmederse, onun kabul olunmuş bir duası vardır" (Suyuti Camiu's-Sağir, II,175) buyurarak, gerek ezberden, gerekse yüzünden Kur'an'ı hatmeden kişinin, duasının Allah katında makbul olduğunu ve bir diğer hadislerinde de Allah'ın bu kimselere "cennette bir ağaç ihsan edeceğini" haber vermişlerdir (Suyuti, Camiu's-Sağir, I, 96).

Hz. Peygamber'in Kur'an'ı hatmettikten sonra dua yaptığına dair İbn Kesir'den gelen bir rivayet de bulunmaktadır. İbnü'l-Cezeri, Cabir b. Abdullah'dan rivayet edilen; "Kur'an sahibinin kabul olunmuş bir duası vardır. Allah isterse onu sahibine hemen dünyada verlr dilerse onu ahirete bırakır" hadisine işaret ederek, "Kur'an'ı hatmedenin bu hadisin zahiri manasına göre, dua etmesi müstehaptır" demektedir (İbnü'l-Cezeri, Takribu'n-Neşr, 194).

Kurtubi bu konunun önemini belirtmek üzere tefsirinde şu rivayetlere yer vermektedir: Hakem b. Uteybe bir kısım insanların Kur'an okuyup hatim indirecekleri sırada kendilerine haber verdiklerini; "Biz Kur'an'ı hatmedeceğiz, sizin de hatim duasında bulunmanızı arzu ediyoruz, çünkü Kur'an-ı Kerim hatmedileceği zaman rahmet iner,yahut ilahi rahmet hatim esnasında hazır bulunur" dediklerini anlatmaktadır (Kurtubi, Tefsir, I, 31). Mücahid de, sahabenin hatim duasına iştirak etmeye özel bir önem verdiğini belirtmek üzere "Ashab-ı Kiram, ilahi rahmet iner diye hatim esnasında hazır bulunurlardı" demektedir (Suyuti, ltkan, I, 311). Enes b. Malik'ten rivayet edilen bir hadise göre Hz. Peygamber, hatim yapacağı zaman ehl-i beytini toplar ve hatim duası yapardı (el-Furi, Kenzü'l-Ummal, I, 392). İbn Mes'ud'un rivayetine göre de, Hz. Peygamber ehl-i beytini toplar, dua eder, onlar da "amin" derlerdi (Sehavi, Cemalü'l Kurra, vd. 34).

Sahabe her konuda olduğu gibi bu konuda da Hz. Peygamber'i kendisine örnek almıştır. Enes b. Malik Kur'an'ı hatmedeceği zaman, ailesini, çocuklarını ve komşularını toplar ve hatmin sevabını umarak onlarla birlikte dua ederlerdi (Kurtubi, Tefsir, I, 30). Bu ve benzeri örneklerden hareketle, alimler, hatim esnasında aile ve dostları toplayarak birlikte dua etmenin müstehap olduğunu ifade etmişlerdir (Kurtubi, Tefsir, I, 30; Suyuti, ltkan, I, 311).

Hatim duasına geçmeden önce Nas ve Fatiha sureleri ile Bakara suresinin başından beş ayet okumak sünnettir. Bu konuda Übey b. Ka'b: "Rasulullah, Nas suresini okuduğu zaman, Fatiha suresine başlar, sonra Bakara suresinin başından "ve ülaike hümü'l-müflihun"a kadar okur, hatim duasını yapar, daha sonra da kalkardı" (Suyuti, ltkan, I, 313) demektedir. Rasulullah'ın, Kur'an-ı Kerim'i terkedilmiş bir vaziyette bırakmamak için böyle yaptığı rivayet edilmektedir (Kurtubi, Tefsir, I, 30).

Erdoğan PAZARBAŞI

Bu bilgi faydalı oldu mu ?