Konsolidasyon (Tahkim) Nedir

1-)Alm. Konsolidierung, Fr. Concolidation, İng. Consolidation. Kısa vadeli bir borç yerine aynı miktarda uzun vadeli bir borcun geçirilmesi, tahkim. Kaldırılan borçla yerine konan borcun miktarı eşit olmakla beraber, her ikisinin şartları birbirinden farklıdır. Tahkimi, mümkün kılan başlıca faktör de, borçların şartlarındaki bu değişikliktir. Başka bir ifade ile, uzun vadeli borcun taşıdığı bazı hususi menfaatler, bilhassa yüksek faiz haddi, alacaklıya, kısa vadenin kendisine sağladığı faydadan vazgeçmekte önemli etken olmaktadır.

Tahkim esas itibaryile dalgalı borçlar için tatbik edilen bir sistemdir. Bununla beraber, ödemede güçlük çekilmesi ihtimali mevcut olduğu, yahut alacaklıların eline serbest satın alma gücü verilmesi ekonomik denge bakımından mahzurlu sayıldığı takdirde, uzun vadeli borcun vadesi gelmiş taksitleri için de tahkim yapılır.

Dalgalı borçların tahkimi, bir çok kimseler için, bu borçların vadelerinde yenilenmemeleri halinde hazineyi çok güç bir duruma sokmaları ve böylece paranın istikrarını bozmaları tehlikesini bertaraf edecek bir tedbir sayılmaktadır.

Tahkim ihtiyari veya cebri olarak iki tarzda yapılabilir: İhtiyari tahkimde alacaklı, elindeki kısa vadeli kredi vasıtasını uzun vadeli tahville değiştirip değiştirmemekte serbest bırakılır. Tercihini değiştirme şeklinde kullandığı takdirde kısa vadeli borç kalkmış, yerine uzun vadelisi geçmiş olur. Değiştirmeyi red ettiği takdirde ise tahkim yapılmamış olacaktır. Ancak bu, alacaklının derhal ödeme talebinde bulunacağını göstermez. Tahkimi arzulamamakla beraber elindeki kısa vadeli borç senedinin ödenme zamanı geldiği vakit vadenin yenilenmesini kabul etmesi imkan dahilindedir. Bu hal, alacaklının elinde uzun vadeli tahvil yerine her zaman paraya kolaylıkla çevirebileceği kısa vadeli bir kredi vasıtası tutmayı tercih ettiğini gösterir.

Cebri tahkimde alacaklıya hiçbir seçim hakkı tanınmamaktadır. Devlet tek taraflı bir kararla, kısa vadeli borçları uzun vadelilerle değiştirerek, böyle bir değiştirme yapmadan sadece vadeyi uzattığını ilan ederek tahkimi yapmış olur. Bunu yaparken alacaklılara bazı menfaatler sağlayarak, mesela daha yüksek faiz vererek, onları tatmin edip etmemeye de devlet tek taraflı karar verir.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?