Lüksemburg Nedir

1-)DEVLETİN ADI : Lüksemburg Grandüklüğü

Başkenti : Lüksemburg

NÜFUSU : 387.000

YÜZÖLÇÜMÜ : 2587 km2

RESMÎ DİLİ : Letzeburg dili, Fransızca ve Almanca



DÎNİ : Katolik

PARABİRİMİ : Frank (=100 centimes)

Batı Avrupa’da Almanya, Fransa ve Belçika arasında, dükalık ile yönetilen, NATO üyesi küçük bir kanton devleti.

Tarihi

Lüksemburg, 5. yüzyıla kadar Roma İmparatorluğu elinde idare edilip, Roma kültürünün tesirinde kaldı. Romalılar devrinden sonra, 963 yılına kadar Lotharingia Devleti adıyla tarih sahnesinde göründü. Lotharingia’nın 963 yılında yıkılmasından sonra Sigefroi tarafından yeni bir devlet kurularak, Lüksemburg adı verildi. Kurulduğu tarihten bağımsızlığını kazandığı tarihe kadar, çeşitli istilalar ve yönetimler altında kalmıştır. Bundan dolayı istilaların beraberinde getirip yerleştirdiği kültürler, Lüksemburg’un çehresini kozmopolitik ve kendine özel duruma getirdi. Sırasıyla 1544’te Hollanda, 1555’te İspanya, 1714’te Avusturya ve 1795’te Fransa, ülkeyi ellerine geçirdiler. Yıllarca süren müzakereler ve mücadeleler sonucu 1839 yılında bağımsızlığını kazandı. Soydan gelen Dük’lerce yönetilmeye başlandı. Fakat Lüksemburg Düklüğü, bağımsızlığı uzun sürmeyip 1914 ve 1940 yıllarında ayrı ayrı Alman işgaline uğradı. Almanların İkinci Dünya Harbinde mağlubiyeti ile tekrar yönetim Düklerin eline geçti. 1949 yılında NATO ülkeleri arasına katıldı. 1964 yılına kadar ülkeyi yöneten büyük Düşes Charlotte’nin yerine oğlu, büyük Dük Jean geçti. Hala Dük Jean başta bulunmaktadır.

Fiziki Yapı

Batı Avrupa’nın bu küçük ülkesi, iki büyük coğrafi bölgeden meydana gelir; Ardenler ve Lorraine. Kuzeyde yer alan ve ortalama 500 m yüksekliğinde olan Ardenler Yaylası, turistleri kendisine cezbeden yemyeşil bir tabiat manzarasına sahiptir. Güneyde yer alan Lorraine Yaylasının (diğer adıyla Bon Plays bölgesinin) yüksekliği, ortalama olarak yaklaşık 300 m’dir.

Lüksemburg’un yüzölçümü çok küçük olup, ancak 2587 km2yi bulur. Ülkenin uzunluğu 82 km ve en geniş yeri 56 km’dir. Ülkenin genel görünümü orta yükseklikte bir yayla olup, en yüksek yeri Burgplatz Tepesi (yaklaşık 559 m)dir. Nehir ve şelaleler son derece bol olup, ülke manzarasına ayrı bir güzellik verirler. Sure, Our ve Moselle ülkenin en önemli üç büyük nehridir.

İklim

Lüksemburg, sahip olduğu yeryüzü şekillerinin verdiği avantajlar sayesine, aşırı sıcak ve soğuklardan uzak, mutedil bir iklime sahiptir. Batı Avrupa’nın mutedil deniz ikliminin tesiriyle ülke bol yağış alır. Dolayısı ile nehirlerin ve sulak bölgelerin sayısı oldukça fazladır. Ülkenin hemen hemen her tarafı yemyeşil bitki örtüsü ile kaplıdır. Mevcut nehirler ve şelaleler, bu yeşilliğe ayrı bir güzellik katarak Lüksemburg’a zengin bir tabiat manzarası kazandırır. Yaz aylarında ortalama sıcaklık 17°C olup, kış aylarında 0°C’a kadar düştüğü de görülür. Genel olarak ülke, bahar mevsimlerinin tesiri altındadır.

Tabii Kaynakları

Bol yağışlar, nehirlerin ve yeşil alanların sayısını arttırmış, ülkeyi yemyeşil bir bitki örtüsüne boğmuştur. Nehir ve şelalelerin bol olduğu Ardenler Yaylası, hemen hemen tamamıyla ormanlarla kaplıdır. Bu ormanlar çoğunlukla, kış aylarında yapraklarını döken ağaç cinslerinden meydana gelmiştir. Ayrıca ormanlık bölgelerde yabani hayvanlardan bazılarına bol miktarda raslanır.

Bol yağış tabiat güzelliği getirirken, toprağın işlemesini güçleştirmiştir. Lüksemburg, yeraltı zenginliklerinden yana da şanslı olup, zengin demir rezervlerine sahiptir. Ayrıca bol miktarda kireç yatakları mevcuttur.

Nüfus ve Sosyal Hayat

Lüksemburg, yüzölçümüne göre oldukça kalabalık ise de 387.000 kişilik nüfusuyla, dünyanın nüfus bakımından çok küçük ülkeleri arasında yer alır. Halkın çoğu ya Fransız veya Alman asıllıdır. Çok az bir bölümü İtalyandır. Halk, an’anelerine ve milli değerlerine çok bağlıdır. Almanca ve Fransızcayı çok iyi bildikleri halde, umumiyetle Avrupa dillerinin karışımından meydana gelmiş Letzeburg yerli dilini konuşurlar. Yazışmalarda ise Almancayı ve Fransızcayı kullanırlar.

Thomas ve Gilehrist adlı iki Lüksemburglunun dökme demirdeki fosforun giderilmesiyla alakalı çok önemli buluşları, ülkenin refah seviyesinin birdenbire yükselmesine sebep olmuştur.

Ülke insanları eğlence hayatına ve mutlu olabilme ümidiyle kullandıkları keyf verici maddelere karşı aşırı düşkündür.

Eğitim ve öğretim 6-15 yaş grubu için mecburidir. Okullarda Almanca ve Fransızca öğretilmektedir. Yüksek okullar henüz yeni sayılır. Lise ve dengi okulların yanısıra tarım ve bağcılık okulları ve bir de Milletlerarası Fen İlimleri Üniversitesi mevcuttur. Bütün bu okullar ve nüfusun çoğunluğu, ülkenin dört büyük merkezi olan Pètonge, Esch-sur Alzette, Differdange ve Dudelange bölgelerinde toplanmıştır.

Nüfusunun % 41’inin endüstri, % 10’unun tarım alanında çalıştığı Lüksemburg’da her çalışan için bir sosyal sigorta mecburidir.

Siyasi Hayat

Hollanda asıllı Nassau sülalesinin soyundan gelen dükalar tarafından, anayasaya dayalı bir monarşiyle yönetilmektedir. İki meclisli demokratik parlamenter sistemi mevcuttur. Ülke, idari bakımdan üç ana bölgeye ve ayrıca bu bölgelere bağlı 12 kantona ayrılmıştır. Bu kantonlar da kendi içlerinde kominyonlara bölünmüştür. Büyük dük tarafından görevlendirilen bölge vekilleri, İçişleri Bakanına karşı sorumludurlar. Büyük dük, bakanları tayin etme, meclisi dağıtma ve toplama, kanun teklifi verme gibi büyük yetkileri haizdir. Hükumet ve başbakan, meclis başkanına karşı sorumluluk taşır. Yasama 52 üyeli mecliste, yürütme yetkisi ise büyük dükte olup, bütün kanunlar, Devlet Konseyince incelenerek geçerli olur. Oy kullanma yaşı 21, seçilme yaşı ise 25’tir.

Lüksemburg Devleti, 1867 antlaşmasına göre büyük devletlerin garantisi altındadır. Ülke 1947’de Beneluks Devletleri arasına ve 1949’da Nato’ya girdi. Ayrıca Belçika-Lüksemburg Ekonomik Birliği, Avrupa Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ve Ortak Pazar (AET) üyesidir.

Ekonomi

Demir-çelik endüstrisi, ülkenin en büyük gelir kaynağıdır. Zengin demir yataklarına sahip olan ülke, yılda nüfus başına 10 tonluk üretim elde eder. Bunun % 95’ini dış ülkelere ihraç etmektedir. Fakat bu çok güçlü demir-çelik endüstrisi, yakıt bakımından dışa bağlıdır. Buna rağmen milli hasılanın % 25’ini ve endüstri ürünlerinin % 60’ını demir-çelik ürünleri meydana getirir. Ayrıca metalürji ve kimya endüstrisi de ileri bir seviyededir.

Faal nüfusun % 41’i endüstri, % 10’u tarım alanında çalışır. Tarım ürünleri açısından kendine yeterli değildir. Lüksemburg, dış ülkelerden işçi almaktadır. Bu potansiyeli çoğunlukla demir-çelik endüstrisi olmak üzere, imalathanelerde, ticari müesseselerde, inşaat sektöründe ve çeşitli hükumet hizmetlerinde istihdam etmektedir.

İhracatının hemen hemen hepsini demir-çelik ürünleri teşkil eder. Daha çok Almanya, Fransa, Belçika ve Hollanda ile ticari münasebet kurmuştur. Ayrıca birçok ülke bu ülkede banka açmış ve Lüksemburg’u mali bir merkez haline getirmişlerdir. Turizm, ülke ekonomisine büyük gelirler getiren önemli bir kaynaktır.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?