Muhyiddin İskilibi Nedir

1-)on beşinci yüzyılda Anadolu’da yetişmiş olan evliyadan. Dedeleri Semerkand’dan gelip Anadolu’ya yerleşmişlerdir. İsmi Muhammed’dir. Babası Ali Kuşçu’nun kardeşi Mustafa İmadi’dir. Şeyhülislam Ebüssü’ud Efendinin babasıdır. Şeyh Yavsı Muhyiddin İskilibi diye meşhur olmuştur. Doğum yeri ve tarihi kesin olarak bilinmemektedir. 1514 (H. 920) senesinde İskilip’de vefat etti. Kabri orada olup, ziyaret mahallidir.

Ali Kuşçu ve Molla Ali Tusi’den ilim öğrenen Muhyiddin İskilibi Şeyh Muslihuddin’in derslerine de devam etti. Daha sonra Şeyh İbrahim Tennuri Kayseri’nin sohbetlerinde bulundu. Tasavvuf yolunda ilerledi. Hocasından ilimde ve tasavvufda icazet (diploma) aldı. Hocasının emriyle insanlara İslam dininin emir ve yasaklarını anlattı. Çok kerametleri görüldü. Hacca giderken Amasya’da Şehzade Bayezid (İkinci Bayezid) ile görüşüp sohbette bulundu. Bu görüşmede Ona; “Hacdan dönüşte sizi padişahlık tahtına oturmuş buluruz.” buyurdu ve öyle oldu.

Muhyiddin İskilibi hazretleri hac dönüşünde İstanbul’a giderek ilmi ve alimleri çok seven padişahın taktir ettiği kimselerden oldu. Sultan İkinci Bayezid Hanla aralarında kuvvetli bir muhabbet bağı kuruldu. Bu sebeple kendisine “Hünkar Şeyhi” lakabı verildi ve öyle meşhur oldu. Sultan İkinci Bayezid Han, Muhyiddin İskilibi için İstanbul’da bir dergah yaptırdı. Bu dergah için pekçok bina ve malı vakf etti. Muhyiddin İskilibi’nin dergahı gelenlerle dolup taştı. Vezirler, beyler, kazaskerler onun ziyaretine gelip, dergahında ilim ve edep öğrendiler.

Edirne’ye de giden Muhyiddin İskilibi ömrü boyunca insanları hak yola davet etti. İslamın güzel ahlakını öğretti. Ömrünün sonuna doğru İskilib’e döndü.

Yüksek ilim ve güzel ahlak sahibi olan Muhyiddin İskilibi dünya mal ve mevkiine önem vermezdi. Padişahın veya devlet adamlarının iltifatlarına kavuşmuş olmasına rağmen halinde hiçbir değişiklik olmazdı. Her haliyle doğruluğu halkın gönlünde yer etmişti. Birçok ilimde üstün derecede idi. Âlimler onun yanında konuşmaktan çekinirlerdi. Muhyiddin İskilibi’nin en büyük fazileti Şeyhülislam Ebüssü’ud Efendi gibi, insanlara ve cinnilere fetva veren bir oğul yetiştirmiş olmasıydı.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?