Satınalma Gücü Paritesi Teorisi (Purchasing Power Parity) Nedir

1-)Alm. Kaufkraftparitätstheorie, Fr. Théorie de parité du pouoir d’achat, İng. Teory of purchasing power parity. İki para arasındaki döviz kurunun dengede olması için her iki ülkenin iç satınalma güçlerinin, sözkonusu döviz kurunda eşdeğer olması. Bu teoriye göre; belirli bir dönemde mesela, Türkiye’de fiyatlar % 100 artarken ABD’de fiyatlar değişmediyse, bir dolar 1000 Türk lirası şeklinde olan döviz kurunun, bir dolar 2000 Türk lirasına yükselmesi gerekir.

Uygulamada, satınalma gücü paritesi teorisinin sınırlı bir geçerliliği vardır. Çünkü, döviz piyasalarında arz ve talep etkisiyle oluşan döviz kurları, ödemeler bilançosu dengesizlikleri, sermaye hareketleri, spekülasyon ve hükumetlerin iktisat politikaları gibi faktörlere bağlıdır.

Birçok mal ve hizmetler dış ticarete konu teşkil etmemektedir. Bu bakımdan nisbi fiyatları döviz kurunun belirlenmesinde hesaba katılmamalıdır. Halbuki satınalma gücü paritesi, bütün mal ve hizmetlerin ortalama fiyatlarına bağlı bulunmaktadır.

Diğer taraftan, bir ülkedeki paranın, diğer ülke parasına göre satınalma gücünü tespit ederken esas alınacak mal bileşimi, iki ülkede farklı olabileceği gibi ortalama fiyat seviyelerini ölçerken güçlükler de olabilir.

Bütün bu etkenler, hayat standartları bakımından cari döviz kurlarına göre yapılacak karşılaştırmaların dikkatle yorumlanması gerektiğini göstermektedir.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?