Sertlik Nedir

1-)Alm. Harte (f), Fr. Dureté (f), İng. Hardness. Sertlik, bir cismin, bir diğerinin batmasına gösterdiği direnç, mukavemetle ölçülür. Sertlik, bağlı bulunduğu şeye göre değişir; izafidir. Aşınma, korozyon, karıncalanma ve plastik deformasyonlara karşı koyacak şekilde, seçilmesi gereğinde en mühim özellik sertliktir.

Sertleştirme yapabilmek için, çeliğe su verme ısıl işlemi yapılır. Çeliğin kritik sıcaklığa kadar ısıtılıp, sonra yağda veya suda su verilmesi suretiyle yüksek sertlik ve aşınmaya karşı mukavemet artışı elde edilir. Temperleme işlemiyse, su verme işlemini takip eder. Su verme işlemi esnasında parçadaki iç gerilmeleri gidermek için yapılır.

Çeliğin sertliği karbon miktarına göre değişir. Sertleştirme yapabilmek için çeliğin karbon miktarının yüksek olması gerekir. Onun için karbon miktarı az olan bir çeliği (% 0,15-0,25) karbonlu yapmak için sementasyon işlemi yapılır. Sementasyon, katı haldeki çeliğin, yüzeyine karbon vermek demektir. Sementasyon işleminden sonra çelik, daima su verilerek sertleştirilir. Su verme işleminden sonra da iç gerilmelerin giderilmesi için meneviş fırınında, tavlama ve ısıl işlemler yapılır. İnce taneli, krom-molipdenli çelikler bu usulle iyi sertleşirler. Tane büyümesi meydana gelmez. İçte ve dışta yüksek mukavemet elde edilir.

Üç türlü sertlik ölçme metodu vardır:

1) Brinell sertliği: Muayene edilen malzeme yüzeyine sert çelikten bir bilya bastırılarak açılan çukur yüzeyinin her bir mm2sine düşen basma kuvvetidir. 2) Rockwell’e göre, sert malzeme üzerine sert elmas bir koniyle basma kuvveti tatbik edilir. Sertlik sayısı, açılan çukurun derinliğiyle ifade edilir. 3) Vickers’e göre, piramit şeklinde elmas bir uç, muayene edilen malzeme yüzeyine batırılır. Sertlik değeri, kg olarak ifade edilen yükün, meydana gelen iz alanına (mm2 ) bölümüne eşittir.

Genel bir kaide olarak, bir malzemenin sertlik ve mukavemeti artınca sünekliği veya şekil değiştirme ve uzama miktarı azalır. Fakat pirinç metali müstesnadır. Pirincin sertlik ve mukavemeti artınca, sünekliği de artar.

2-)Sert, katı olma durumu.

3-)Sert, kırıcı, katı davranış, şiddet, husumet
Örnek:Fazla içliliği erkekliğe yakıştıramadığından kendini her zaman yapma bir sertliğin arkasına gizlerdi. H. Taner

4-)Minerallerin çizilmeye karşı gösterdikleri direnç.

5-)Bir görünçlüğün doğadaki, filmdeki ya da görüntülükteki aydınlık ve karanlık bölümleri arasındaki başkalık, ilişki.

6-)Kesilmeye, eğilmeye, ögütülmeye karşı dirençlilik anlamında sert olma hali. Brinell setliği; Mohr sertlik derecesi; Shore sertliği gibi derecelendirmeler vardır.

7-)Genellikle karbonatları ve bikarbonatları halinde kalsiyum ve mağnezyum tuzlarının suda çözünmüş olarak bulunması. Sert sular kazanlarda ve çaydanlıklarda sert kazan taşlarına sebep olur, ayrıca çözünmeyen yağ asitleri tuzlarını oluşturarak sabunun köpürmesini engeller.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?