Yahya Muammer Mezüri İmadi Nedir

1-)on sekizinci ve on dokuzuncu yüzyıllarda Bağdat’ta yaşayan evliyadan ve fıkıh alimlerinden. Büyük evliya Mevlana Halid-i Bağdadi hazretlerinin talebelerinin büyüklerindendir. Doğum ve vefat tarihi kesin olarak belli değildir. 1834 (H.1250)te yüz yaşlarında vefat edip Bağdat’ta Abdülkadir-i Geylani’nin kabri yakınlarına defnedildi.

Küçük yaştan itibaren ilim tahsiline başlayan Yahya Mezuri, Bağdat’ta Seyyid Âsım Hayderi ve Salih Hayderi gibi alimlerden alet ilimlerini ve din ilimlerini öğrendi. Zamanının ilimlerinde söz sahibi oldu. Bilhassa fıkıh ilminde pek yüksek ihtisas sahibi oldu Müctehid alimlerin ictihadları arasında tercih yapabilecek ilmi dereceye ulaştı. Irak bölgesindeki alimler suallerini ve müşkillerini ondan öğrenip hallettiler. Daha sonra Süleymaniye şehrine giderek büyük veli Mevlana Halid-i Bağdadi hazretleriyle karşılaşıp ona talebe oldu.

Yahya Muammer Mezuri’nin, Mevlana Halid-i Bağdadi hazretleriyle karşılaşması şöyle oldu:

Mevlana Halid-i Bağdadi hazretleri Hindistan’a gidip Abdullah-ı Dehlevi hazretlerinden aldığı feyzlerle Irak’a dönünce, daha önce müderrislik yaptığı Süleymaniye şehrine gitti. Oradaki alimler kendisinin sözlerini yanlış anlayıp itiraz ettiler. Fakat Mevlana Halid hazretlerinin derin ilmi ve güzel sözleri karşısında da tutunamadılar. En büyükleri olarak bildikleri Yahya Mezuri’ye bir mektup yazarak, Süleymaniye’ye çağırdılar. Yahya Mezuri atına binip Süleymaniye’ye doğru gelirken Mevlana Halid-i Bağdadi hazretlerini imtihan için içinden çıkılması zor olan bazı sorular hazırladı. Süleymaniye’ye gelince Mevlana Halid-i Bağdadi hazretlerinin dergahına gitti. Ona gelmesi için haber gönderenler de beraberindeydiler. Yahya Mezuri hazırladığı soruları sormaya hazırlandığı sırada, Mevlana Halid hazretleri:

İlimde birçok müşkiller vardır. Bunlardan bazısı şunlardır ve cevabı şöyledir.” diyerek Yahya Mezuri’nin sormak istediği bütün sorulara cevap verdi.

“Âlim alimi anlar” sözü gereğince Yahya Mezuri rahmetullahi aleyh, Mevlana Halid-i Bağdadi hazretlerinin ilimdeki üstünlüğünü, tasavvuftaki yüksek derecesini anlayıp teslim oldu. Talebeliğe kabul edilmesini istedi. Daha önce Mevlana Halid-i Bağdadi hazretlerine itiraz eden kişiler de yaptıklarına pişman oldular. Birçokları gelip Mevlana Halid hazretlerine talebe oldular.

Mevlana Halid-i Bağdadi hazretleri talebeliğe kabul ettiği Yahya Muammer Mezuri hazretlerini kısa bir müddet içinde tasavvufun inceliklerine ulaştırdı. Yahya Mezuri’yi çok seven Mevlana Halid-i Bağdadi hazretleri, talebesi olduğu halde ona akran muamelesi yapardı. Yahya Mezuri de Mevlana Halid hazretlerinin meclisinde kendisini hizmetçi kabul etmekten zevk alırdı. Takvada, güzel ahlakta, edepte ve hayada insanı hayrete düşürecek derecede olan Yahya Mezuri, fıkıh ilminde tercih derecesindeydi. Tevazu sahibiydi. Çamaşır yıkamakta ve ekmek pişirmekte hanımına yardım ederdi. Yaklaşık yüz senelik bir ömür sürdükten sonra Bağdat’ta vefat etti. Âlimlerin büyüklerinden Molla Hüseyin bin Molla Cami cenazesini yıkadı. Cenaze namazını büyük alim Abdurrahman Ruzbehani kıldırdı. Seyyid Abdülkadir-i Geylani hazretlerinin türbesi civarında defnedildi.

Yahya Muammer Mezuri hazretleri; İbn-i Âbidin, İbrahim Fasih Hayderi ve oğullarını da kendisi gibi alim ve veli olarak yetiştirdi. Abdullah, Selim ve Mustafa adlarındaki oğullarının üçü de alim ve Mevlana Halid hazretlerinin sevenlerindendiler.

Mevlana Halid-i Bağdadi hazretleri, halifesi Yahya Mezuri ile mektuplaşır, ona nasihatlerde bulunurlardı.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?