Şemseddin Halili Nedir
Şemseddin Halili Nedir ? Şemseddin Halili Ne demek ?
1-)vakit cetvelleri hazırlayan astronomi alimi. İsmi, Muhammed bin Muhammed bin Muhammed’dir. Lakabı Şemseddin, nisbesi Halili’dir. Hayatı hakkında kaynaklarda fazla bilgi bulunmamaktadır. Doğum tarihi belli olmayıp, 1397 yılında vefat etmiştir.
Şemseddin Halili, namaz vakitlerini hesaplamak için yaşadığı devre kadar Avrupa ve İslam aleminde eşine rastlanmayan cetveller hazırladı. Halili adıyla anılan cetvelinde, Şam enlemini esas aldı. Ona dayanarak zamanı, namaz vakitlerini ve kıbleyi tayin etti. Kıbleyi tayin ederken enlem ve boylam farklarından faydalanıyordu. Bu matematiki cetvellerle her enlemde kürevi astronomi problemlerini rahatlıkla çözüyordu. Halili, dünyanın ekseni etrafındaki eğimini de 23 derece 21 dakika olarak hesapladı.
Dürbünün keşfine kadar astronomi sahasında gözlem aracı olarak kullanılan ve Rubu aleti denilen kadranı da keşfetti. Şimşir gibi sert tahtadan veya fildişinden yapılan bu aletle yıldızların yükseklikleri ölçülür, namaz vakitleri ve kıble tayin edilirdi.
Şemseddin Halili’nin en önemli eseri Cedavil-ül-Mikat ismiyle bilinen vakit cetvelleridir. Bu eserin yazmaları Paris ve Kahire kütüphanelerinde bulunmaktadır. Ayrıca; 1) Cedvelü Fadl-id-Dair ve Amel-ül-Leyl ven-Nehar, 2) Risale fil-Ameli bil-Murabba, 3) En-Nücum-üz-Zahire adlı eserleri vardır.
Halili’nin astronomideki çalışmaları Kopernik’e tesir etmiştir. O da bir noktaya kadar, kendi çalışmalarına bunları temel olarak almıştır.
Bu bilgi faydalı oldu mu ?
Sizde içinde Şemseddin Halili kelimesi geçen bir şeyler paylaşın !
