Müstakimzade Biyografisi
Müstakimzade : Müstakimzade . müderris, yazar, çevirmen
Süleyman Sadeddin Efendi
Osmanlı alimlerinin meşhurlarından. İsmi, Süleyman Sadeddin’dir. Babası Müstakim Emin Efendi’nin ismine izafeten Müstakimzade diye meşhur olmuştur. Künyesi, Ebül-Mevahib, lakabı Masuni ve Emini’dir. İstanbullu olduğu için İstanbuli nisbesi verilmiştir. 1719 (H. 1131) yılında İstanbul’da doğdu.
Müstakimzade Süleyman Sadeddin Efendi küçük yaştan itibaren ilim tahsiline başlayıp önce babasından ilim öğrendi. Daha sonra devrin alimlerinden Fatih Camii imamı Seyyid Yusuf Efendi’den kıraat ve fıkıh ilmi tahsil etti. Padişahın has tabiplerinden Baştabip Hayatizade Mustafa Feyzi Efendi’den ilim öğrendi. Yine zamanın alimlerinden Yemliha Hasan Efendi, Hafız Mehmet Efendi, Babadağlı Süleyman Efendi ve Seyyid Mehmet Efendi’den çeşitli ilimleri, Şeyh Abbas Rasim Efendi’den, Farsçayı öğrendi. Üsküdar Valide Camii vaizi İsazade Şeyh Mehmet Salih Efendi'den hadisi şerif ilmini öğrendi. Fındıkzade İbrahim Efendi, Edirnekapılı Mehmet Rasim Efendi ve Katibzade Mehmet Refi Efendi’den aldığı derslerle, hat sanatında yetişti. Zahiri ilimleri öğrendikten sonra tasavvuf ilmini öğrenmek için Şeyh Mehmet Salih Sahavi’ye talebe oldu. Daha sonra büyük alim ve yüksek bir veli olan Mehmet Emin Tokadi hazretlerinin sohbetlerinde ve ilim meclisinde bulundu. Ondan manevi feyz alıp, tasavvufun yüksek derecelerine ulaştı. Mehmet Emin Tokadi hazretleri onu Ahrariyye yolunda yetiştirip, icazet ve hilafet verdi.
Müstakimzade Süleyman Sadeddin Efendi hocası Mehmet Emin Tokadi hazretlerinin vefatından sonra da ilmi çalışmalarına devam etti. Pek çok eser yazdı. Bazı kıymetli eserleri Türkçeye tercüme etti. İslam dünyasında yazılan eserler arasında benzeri bulunmayacak derecede kıymetli bir eser olan Mektubat-ı İmamı Rabbani’yi ve Mektubat-ı Masumi’yi altı cilt halinde Osmanlı Türkçesine tercüme etti.
Ömrünü ilim öğrenmek ve eser yazmakla geçiren Müstakimzade Süleyman Sadeddin Efendi 1787 (H.1202) yılında İstanbul’da vefat etti. İstanbul’da, Unkapanı’na inen cadde ile Zeyrek yokuşunun kesiştiği tepe üzerinde Soğukkuyu-Piripaşa Medresesi kabristanında hocası Emin Tokadi hazretlerinin ayak ucuna defn edildi. Kabri orada olup, ziyaret edilmektedir.
ESERLERİ:
Büyüklü küçüklü, çeşitli ilimlere ve değişik mevzulara dair yazdığı yüz otuz kadar eserinden bazıları şunlardır:
1) Divan-ı Hazreti Ali
2) Devhatü’l-Meşayih
3) Tuhfe-i Hattatin
4) Terceme-i Fıkh-ı Ekber
5) Risale-i Ebeveyn
6) Menakıb-ı Eshab-ı Bedr
7) Akide-üs-Süfiyye
8) Mürşidü’l-Müteehilin Tercümesi
9) Teracim-i Ahval
10) Risale-i Ta’c
11) Risale-i Selati’l-Vusta
12) Menakıb-ı İmamı Azam
13) Mecellet-ün-Nisab.
Bu eserlerin çoğu İstanbul kütüphanelerinde vardır.
Müstekimzade Süleyman Sa’deddin Efendi’nin şiirleri de vardır.
Bir şiiri şöyledir:
Ya Rab! Kalemim muy-i fenadan sakla
Tahririmi ta’n-ı süfehadan sakla
Tevfikin idüp kanda gidersem rehber
Şahrah-ı şeriatte hatadan sakla!
(Ey Allah’ım! Kalemimi en küçük fenalıklardan dahi uzak tut ve yazdıklarımı alçakların kınamasına fırsat verme. Nereye gidersem bana tevfikini kılavuz eyle. İslamiyetin parlak olan ana caddesinde yürüt ve günaha yaklaştırma.)
Bu bilgi faydalı oldu mu ?
