Şeyh Bedrettin Biyografisi
Şeyh Bedrettin : Şeyh Bedrettin siyaset adamı
Edirne yakınlarında, bugünkü Yunanistan topraklarında bulunan Simavna kasabasında doğdu. Babası adı İsrail, annesi ise Rum asıllı bir hristiyanken müslüman olan Melek Hatun'dur. Babasının mesleği nedeniyle Simavna Kadısı Oğlu diye tanındı. Edirne'nin Osmanlılar tarafından alınmasından sonra ailesi ile buraya yerleşti. İlk tahsiline babasının yanında başladı. Daha sonraları Şahidi adlı bir hocadan ders aldı. Mevlana Yusuf'tan sarf ve nahiv okudu. Koca Efendi diye de bilinen Bursa Kadısı Şeyh Mahmud ile oğlu Musa Çelebi'nin I. Bayezid'in refakatinde Edirne'ye gelmeleri üzerine, ileride astronomi ve matematik alanlarında büyük şöhret kazanacak olan Musa Çelebi ile birlikte Koca Efendi'den ders almaya başladı. Bu arada Mevlana Yusuf'un yanında fıkıh öğrenimine devam etti.
6 ay sonra Musa Çelebi ve amcası Abdülmümin'in oğlu Müeyyed ile birlikte 1 yıl süre ile Bursa Kaplıcaları Medresesi'nde yine Hoca Efendi'nin derslerini takip etti. Bu 3 öğrenci Bursa'dan Konya'ya gitti ve orada Mevlana Feyzullah'tan mantık ve astronomi dersleri aldı. 1 yıl sonra Musa Çelebi Semerkant'a giderek Uluğ Bey'in astronomi hocası olurken Bedreddin Simavi ve Müeyyed 1381 yılında Şam'a gitti. Fakat Veba salgını nedeniyle Küdus'e dönerek Mescid-i Aksa'da İbnü'l Askalani'den hadis okudular. Daha sonraları Türk Beyi Ali Keşmiri'nin himayesinde Kahire'ye gittiler. Ali Keşmeri verdiği yemekte yapılan ilmi sohbet sırasında orada bulunan Şah el-Mantıki, Bedreddin Simavi'yi çok beğendi. Bunun üzerine Bedreddin Simavi kendisinin en gözde öğrencisi oldu. 1383 yılında Hac için Mekke'ye giden Şah, Bedreddin Simavi'yi de yanına aldı.
Sultan Berkuk, Bedreddin'in başarısını öğrendi. Bunun üzerine oğluna ders vermesi için kendisini saraya davet etti. Bedreddin üç yıl bu görevde kaldı. Sultan Berkuk, hocası olan Ahlatlı Şeyh Seyyid Hüseyin ile Bedreddin Simavi'nin tartışmalardaki başarılarından memnun kaldı. Bedreddin'i cariyelerinden Cazibe ile Ahlatlı Hüseyin'i de onun kardeşi Meryem ile evlendirdi. Bu evlilik onun ilmi ve fikri hayatında bir dönüm noktası oldu. Baldızı Meryem'le yaptığı tasavvufi sohbetler üzerine tasavvufun aleyhindeyken tavrını değiştirerek Ahlatlı Şeyh Hüseyin'e intisap etti.
Bir süre sonra hastalanan Bedreddin Simavi doğuya bir geziye çıktı. 1402-1403 yıllarında Tebriz'e giderek Timur'un otağında İranlı alimlerle yaptığı tartışmalarda Timur'un ilgisini çekti. Daha sonra Kahire'ye geçen Bedreddin Simavi, şeyhinin ölümü üzerine şeyhlik makamına geçti. Diğer şeyhlerle arası açılınca Edirne'ye dönmeye karar verdi. Filistin, Şam ve Halep üzerinden Konya'ya geçti. Tire'ye geçerek isyan hareketlerinin ileri gelenlerinden Börklüce Mustafa ile tanıştı. Daha sonraları İzmir'e geçti ve burada bir başka isyan hareketinin elebaşısı olan Torlak Kemal ile tanıştı.
Şehzadeler mücadelesi sırasında Bayezid'in oğullarından Musa Çelebi'nin kardeşi Süleyman Çelebi ile yaptığı savaş sonunda Edirne'yi ele geçirmesi üzerine Şey Bedreddin kazaskerliğe tayin edildi ve aktif olarak siyasi hayata atıldı. Musa Çelebi'nin kardeşi Mehmed Çelebi karşısında yenik düşmesiyle 1413 yılında Şey Bedreddin ailesi ile birlikte İznik'e sürgün edildi. Kendisine 1000 akçe maaş bağlandı. Fakat bu durumu kabulenmeyerek siyasi teşkilatlanmayı sağlamak üzere harekete geçti. Börklüce Mustafa'yı Aydın ve civarında propaganda faaliyetleri için görevlendirdi. Börklüce Aydın ve Karaburun'da binlerce sempatizan topladı. Ancak onun bu faaliyetleri nedeniyle kendisinin sorumlu tutulacağından kaygılanan ve bu gelişmelerin isyan hareketi başlatma imkanı hazırladığını düşünen Şeyh Bedrettin, göz hapsinde olmasına rağmen muhtemelenen 1416 yılında İznik'ten kaçmayı başardı. Kastamonu'ya giderek İsfendiyar Bey'e sığındı. Bunun üzerine Sinop Limanı'ndan bir gemiye binerek Rumeli'ye geçti. Önce Zağra, oradan da Silistre, Dobruca ve Deliorman'a gitti ve buraya yerleşti. Burada taraftarları oldukça hızlı bir şekilde arttı.
Bu üç isyancının fitnelerini bilen Sultan Mehmed, Şeyh Bedrettin'in üzerine büyük bir kuvvet gönderdi. Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal bozguna uğratıldı. Adamları dağıtılarak, Şeyh Bedrettin esir alındı. Padişah'ın emriyle bir heyet kurularak şeyh yargılandı. Bu heyet Şeyh Bedrettin'in, malı ve ailesi korunmak şartıyla idamına karar verdi. Bu fetva üzerine Şeyh Bedreddin 1420 yılında Serez'de idam edildi. 1961 yılında kemikleri, Sultan Mahmud'un Divanyolu'ndaki türbesi haziresine defnedildi.
Bu bilgi faydalı oldu mu ?
